عوارض قلبی عروقی بعد از جراحی

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

بیماری های قلبی عروقی شایعترین علت مرگ و میر در جوامع صنعتی می باشند، واز عوارض مهم حین و پس از عمل، عوارض قلبی عروقی می باشند که می توانند خطرناک و کشنده باشند. در همین رابطه برای بیمارانی که تحت عمل جراحی قرار می گیرند، بر اساس سن وشرح حال بیماری های قلبی در بیمار یا خانواده، معاینه، بررسی های تکمیلی شامل نوار قلبی و تست ورزش ، اکوکاردیوگرافی وغیره (برحسب نیاز)انجام می گیرد،و همچنین با در نظر گرفتن نوع عمل جراحی، میزان ریسک عمل ارزیابی می شود.

یک معیار قابل قبول در بیماران کاندید جراحی غیر قلبی، توانایی بالا رفتن از 2 طبقه است که نشانه وضعیت خوب قلبی است و اینکه به احتمال زیاد، بیمار می تواند جراحی را تحمل کند. گاهی لازم می شود بیمار قبل از عمل جراحی تحت درمان های دارویی یا تهاجمی قرار گیرد تا ریسک عمل کم و قابل قبول گردد. در جراحی های غیراورژانسی در بیماران با ایسکمی حاد مثل سکته قلبی، ممکن است عمل بیمار به مدت چند هفته یا ماه به تعویق بیافتد تا ریسک عمل کاهش یابد.

بهبود مراقبت های بعد از عمل، با کاهش تحریک سمپاتیک و اکسیژناسیون کافی و تجویز بتابلوکرها در دوره قبل، حین و پس از عمل، باعث کاهش عوارض قلبی و تحمل بهتر جراحی توسط بیماران شده است، هر چند تمام بررسی ها و احتیاط های ذکر شده فقط ریسک عوارض قلبی عروقی را کاهش می دهند ولی بطور قطع و صددر صد آنها را منتفی نمی کنند.

آریتمی ها در هر سنی در دوره پس از عمل دیده می شوند. فیبریلاسیون دهلیزی شایعترین آنها است که در افراد مستعد ممکن است در روزهای سوم تا پنجم دیده شود. در صورتی که تعداد ضربان قلب زیاد نشود یا کنترل شود خطرناک ومهم نیست. برای کنترل ضربان قلب از بتابلوکر یا کلسیم بلوکر و در درجه بعد دیگوکسین استفاده میشود و در موارد مقاوم که تغییرات فشار خون هم ایجاد کند ممکن است از شوک قلبی هم استفاده شود. آریتمی های بطنی و تاکی آریتمی های دیگر هم ممکن است پس از جراحی بروز کنند. در این موارد هم بتابلوکرها و داروهای ضد آریتمی دیگر و شوک ممکن است استفاده شود. در ضمن از نظر علت آریتمی هم باید بررسی های لازم انجام و در صورت لزوم علت آنها هم باید برطرف شوند.

ایسکمی قلبی یکی از علل مرگ و میر پس از جراحی است. سکته قلبی ممکن است بی صدا و مخفیانه بروز کند یا با تابلو کلاسیک شامل درد شدید، تنگ نفس وافت فشار خون تظاهر کند. جهت بررسی و تشخیص، از نوار قلبی و آنزیم های قلبی استفاده می شود. بیمار باید تحت مانیتورینگ دائمی و درمان اولیه با اکسیژن درمانی، مسکن (مرفین)، نیتروگلیسرین و آسپیرین قرار گیرد.

فشار خون بالا پس از جراحی معمولا به دلیل درد شدید، هیپوکسمی یا هیپرولمی است ولی ممکن است به دلیل قطع داروهای فشار خون قبلی بیمار یا علل دیگر باشد. فشار خون بالا می تواند باعث مربیدیتی و مرگ و میر شود و باید به آن اهمیت داد. از علل فشار خون می توان از آترواسکلروز، بیماری عروقی کلیه، انسداد آئورت و بندرت فئوکروموسیتوما نام برد. برای حفاظت قلبی بیماران قلبی عروقی در دوره پس از عمل، استفاده از داروهای بتابلوکر یک اقدام استاندارد است.

هر کدام از عوارض فوق می توانند حین یا در دوره پس از عمل جراحی بروز کنند و بخصوص در صورتی که تشخیص داده نشود و تحت درمان جدی قرار نگیرند می توانند کشنده باشند. لذا در بیماران با ریسک قابل توجه عارضه قلبی عروقی لازم است در حین و پس از عمل از عوامل تشدید کننده این عوارض برای مثال درد شدید، هیپوکسی، کاهش یا افزایش فشارخون ، هیپوولمی یا هیپرولمی (تجویز مایعات بیش از نیاز) پیشگیری شود. و در بیماران با ریسک بالا از اکسیژن درمانی و تجویز بتابلوکر استفاده شود.

برای تشخیص به هنگام این عوارض لازم است بیماران در معرض خطر تحت مونتورینگ قرار گیرند. بر حسب ریسک ایسکمی و بیماری قلبی و امکانات مراکز درمانی، مونتورینگ بیمار شامل نوار قلبی، کنترل فشار خون، میزان برون ده ادراری، کنترل تنفسی و پالس اکسی متری، اندازه گیری فشار وریدی مرکزی، اندازه گیری فشار گاوه ای شریان ریوی وغیره می شود.

منابع:
Schwartz's Principles of Surgery
Sabiston textbook of surgery