تاثیرات آلودگی هوا بربیماران قلبی و ریوی

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

در بررسيهاي سازمانهاي جهاني ساليانه حدود 800000 مرگ در جهان به علت آلودگي هوا اتفاق ميافتد وبطور مثال مطالعات در تعدادي از شهرهاي بزرگ مانند لندن نشان داد كه از هر 50 سكته قلبي يك مورد با آلودگي هوا تحريك و شروع شده است.ريزگردها موجود در هواي آلوده انواع مختلفي دارند، بعضي از اين ريزگردها كه بيشترين اثر را بر روي سيستم قلبي عروقي بدن دارند، آنهايي هستند كه در اصطلاح 10ppmيا ريزگردهايي اند كه قطري كمتر از ده ميكرون دارند.بعضي از اين ريزگردها در واقع ظريف ترند كه به آنها ريزگردهاي ظريفFINE) ) گفته مي شود كه بين 1/0 تا 5/2 ميكرون هستند. نوع ديگري از اين ريزگردها اولترافاين هستند، اين ريزگردها در واقع قطرشان زير 1/0 ميكرون است. ريزگردهاي اولترا فاين مي توانند از طريق سيستم تنفسي وارد گردش خون شوند و اثر مستقيمي بر اين سيستم داشته باشند. ولي فرم هاي ديگر با تاثيري كه روي ريه مي گذارند باعث مي شوند كه يك سري مواد حد واسط (Mediator) ترشح شوند و آنها وارد گردش خون شده و از اين طريق اثرات مخرب خود را مي گذارند.

تمام ريزگردها مي توانند با مكانيسم هاي بيولوژيك متفاوت اثرات نامطلوب بر سيستم قلب و عروق داشته باشند.ريزگردها موجود در هواي آلوده به واسطه ترشح مواد التهابي در ريه باعث ايجاد اختلالات انعقادي ، افزايش ترمبوز و اختلالات اندوتليال عروق و انقباض شريان ها مي شوند و از طرفي با افزايش ضربان قلب ، افزايش فشارخون و كاهش تغييرات ضربان قلب طبيعي زمينه را براي تنگي عروق كرونر، سكته هاي قلبي و آريتمي هاي قلبي مساعد مي كنند.

آلودكي هوا مي تواند اثرات حاد و مزمن داشته باشد اگر شخصي در معرض آلودگي هوا به صورت گذرا قرار بگيرد دچاريك سري اثرات حاد مثل عدم ثبات پلاك آتروم (پلاك هاي تنگي عروق) و افزايش فشارخون وتعداد ضربان قلب مي شود مطالعات نشان داده است در زمانهايي كه آلودگي هوا در مرز تهديد مي باشد احتمال سكته قلبي و اختلالات ريتم قلب و مرگ ناگهاني افزايش پيدا مي كند. بيماران نارسايي قلب دچار حملات بيشتر تنگي نفس مي شوند و افراد بيشتري دچار اختلالات ريتم قلبي مي گردند.

همچنين كساني كه بصورت مزمن و طولاني در معرض آلودگي هوا قرار مي گيرند، ممكن است بخاطر نقش التهابي ماندگاري كه ريزگردها دارند، سير ايجاد تنگي هاي عروق كرونردر آنها سريعتر گردد.روزهايي كه آلودگي هوا در محدوده تهديد و يا خطر است. به تمام كساني كه بيماري هاي قلبي بخصوص تنگي عروق كرونر، نارسايي قلب، اختلالات ريتم و فشارخون بالا دارند توصيه مي شود از محيط هاي با آلود گي بيشتر دور شوند و ديگر عوامل خطري كه براي بيماري شان وجود دارد را با شدت بيشتري كنترل كنند.بطور مثال اگر بيماري با نارسايي قلب دچار تنگي نفس شديد شد، بهتر است به اورژانس مراكز تخصصي كه پزشك مقيم قلب دارند مراجعه كنند و فرصت درمانشان را هدر ندهند.هوا سبب غلیظ شدن خون و نیز افزایش احتمال بروز التهاب میشود. سردرد، ضعف، سرگیجه، تهوع، اختلال در انتقال اکسیژن به بافتهای بدن، ضربان شدید قلب، سکته قلبی و کاهش ظرفیت ششی را از آثار آلودگی هوا بر سلامت افراد برشمرد. افرادی که زمینه ناراحتی قلبی دارند، هنگام رفت و آمد در خیابانها، بیش از افراد عادی در معرض خطر حملات قلبی هستند.

پژوهشها در سالهای اخیر نشان داده است، ذرات میکروسکوپی معلق در هوا بر قلب ـ عروق نیز تاثیر میگذارد. آلودگی هوای ناشی از ترافیک اتومبیل و دود کارخانهها مانند دود سیگار موجب نازک شدن سرخرگ گردن و در نهایت بیماری قلبی میشود. ومرگ زودرس ناشی از بیماریهای قلبی در نواحی آلوده به اثبات رسیده است. برخی مواد آلوده کننده آثار التهابی روی دیواره داخلی سرخرگها بر جای میگذارد.

آلودگی هوا بیشترین تاثیر را بر ریهها بر جای میگذارد، آسم، برونشیت، بیماریهای انسدادی و سرطان ریه از جمله آثار آلایندههای هواست، ضمن اینکه آلودگی هوا در ایجاد بیماریهای قلبی نیز نقش دارد. پنج گروهی که در رابطه با آلودگی هوا در معرض بیشترین خطر قرار دارند، کودکان، سالمندان، بیماران ریوی، بیماران قلبی و خانمهای باردار هستند.آلودگی هوا بیشترین تاثیر را بر ریهها بر جای میگذارد، آسم، برونشیت، بیماریهای انسدادی و سرطان ریه از جمله آثار آلایندههای هواست، ضمن اینکه آلودگی هوا در ایجاد بیماریهای قلبی نیز نقش دارد.

آلودگی هوا در قسمتهای فوقانی دستگاه تنفس بیشترین تاثیر را میگذارد و آثار بیماری در بیماران ریوی به صورت حاد و مزمن در درازمدت باقی میماند و این افراد سالهای سال باید آثار و عوارض این بیماریها را تحمل کنند.بروز اختلالات رفتاری از جمله آثار و عوارض آلایندههای هوا به شمار میآید، الودگی هوا باعث عصبانیت و پرخاشگری شهروندان تهرانی شده و یکی از عواملی است که تهرانیها را عصبانیتر و پرخاشگرتر کرده است.اخیراً سازمان بهداشت جهانی، آلودگی هوا را به همراه بیماریهایی همچون فشار خون، چربی خون و قند خون در فهرست عوامل خطرساز سلامت انسان قرار داده است.

آلودگی هوا علاوه بر ریه افراد بیمار، ریه افراد سالم را نیز تحت تاثیر قرار میدهد، علاوه بر افزایش ابتلا به بیماریهای انسدادی ریه، مردم تهران بالاترین میزان ابتلا به آسم در کشور را نیز به خود اختصاص دادهاند. سیگار، آلودگیهای شغلی و آلودگی هوا را سه عامل خطرساز بیماریهای ریوی نامید و گفت: این بیماریها از شایعترین بیماریهای جامعه بشری بوده و در این میان سرطان ریه شایعترین سرطانهاست.خانمهای باردار و جنین در سه ماه نخست بارداری بیشترین تاثیر را از آلودگی میپذیرند، عدم خروج از منزل، نخستین توصیهای است که به این گروه از شهروندان و سایر گروههای در معرض خطر میتوان ارائه داد.