گیتی بهدادی پور-کارشناس تغذیه
برای ارزیابی چاقی چند شاخص وجود دارد:
1-BMI (شاخص توده بدن):
این شاخص تقریبا بهترین شاخص برای ارزیابی چاقی است و از تقسیم وزن به مجذور قد به دست می آید.
وضعیت وزنی BMI
کمبود وزن 8/19 ≥
طبیعی 9/24- 8/19
اضافه وزن(چاقی درجه 1) 9/29-25
چاقی درجه 2 9/34-30
چاقی درجه 3 9/39-35
چاقی مرگبار 40 ≤
اشکال BMI این است که با توجه به اینکه نسبت وزن به قد را محاسبه می کند ، نمی تواند نوع توده چربی را در نظر بگیرد و افراد عضلانی چون وزن بیشتری دارند ممکنست با استفاده از BMI دارای وزن اضافی و یا چاق تلقی شوند.
2-اندازه گیری دور شکم:
افزایش چربی شکم،سلامتی را به شدت به مخاطره می اندازد.اندازه دور کمربیشتر از 88 سانتی متر در خانمها و بیشنر از 102 در آقایان نشان دهنده چاقی شکمی بوده و خطرناک است.
درمان چاقی:
در صورتی که فرد چاق است قدم اول کاهش10% وزن فعلی است.
-رژیم درمانی:
انواع رژیمهای لاغری غلط که متاسفانه به شکل گسترده در میان مردم رایج شده است عبارتند از:
1-رژیمهای محدود از کالری LCDs (زیر 1000 کالری)
2-رژیمهای بسیار محدود از کالریVLCDs (800 200 کالری)
3-رژیمهای پرپروتئین که آب بدن را کشیده،اوره را بالا میبرد و اغلب به کلیه آسیب میرساند.
4 - رژیمهای با چربی خیلی پائین که اغلب به کبد آسیب میرساند.
5 -رژیمهای با کربوهیدرات خیلی پایین که اعلب عوارض عصبی،ضعف و سرگیجه به همراه دارد.
6- رژیمهای پرچرب
7-رژیمهای تک خوری
8-آب درمانی(جانشینی آب با غذا)
9- استفاده از داروهای مدر
10- استفاده از مواد ملین
رژیمهای لاغری صحیح برای کاهش وزن باید طوری باشد که با کاهش وزن تدریجی،در مدت زمان مناسب وزن را به حد نرمال برساند و بتواند این وزن را در حد نرمال حفظ کند. کاهش وزن باید به مقدار نیم تا یک کیلو در هفته اتفاق بیفتد. اساس این رژیمها،کاهش انرزی دریافتی و به موازات آن افزایش مصرف انرژی بدن است.
بدین منظورفرد می بایست روزانه 300 تا 500 کالری از دریافت غذایی خود کم نماید ونیز فعالیت متوسط شدت به مدت 30-20 دقیقه در روز ،5-3 بار در هفته آغاز نماید و تدریجا آنرا به45-30 دقیقه در روز،6-5 بار در هفته برساند. رژیمهای کمتر از 1200 کیلوکالری در خانمها و کمتر از 1800 کیلو کالری در آقایان معمولا همراه با مولتی ویتامین مینرال توصیه شود.
-دارودرمانی:
دارودرمانی عمدتا در افراد چاق توصیه نمیشود مگر اینکه فرد BMI بیشتر از 30 داشته باشد یا اینکه BMI بیشتر از 27 همراه با 2 ریسک فاکتور را داراست و در طی 6 ماه نیز نتوانسته با رژیم درمانی و ورزش وزن خود را کم نماید. داروهای کاهش وزن عمدتا مکانیسم کاهش اشتها یا کاهش جذب چربی دارند.
-جراحی:
در افرادی که BMI بیشتر از 40 دارند یا BMI بیشتر از 35 همراه با 2 فاکتور خطر را دارا هستند و سایر روشهای کاهش وزن بی تاثیر بوده است،جراحی بای پاس معده یا گاستروپلاستی و یا لیپو ساکشن انجام میشود.
