آمادگی برای سونوگرافی دستگاه گوارش ، کبد و کیسه صفرا

دکتر محمد اعظمی [ متخصص رادیولوژِی ]آدرس وب سایت : www.radiologymarkazi.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان شمس ابادی، روبروی عیسی بن مریم، ساختمان صبا تلفن مطب : 32202762 - 031

حفره شکم جدای از دستگاه ادراری و تولید مثل در برگیرنده دستگاههای متعددی از جمله دستگاه گوارش ، کبد ، کیسه صفرا ، طحال و لوزالمعده ( پانکراس ) است . این اعضاء به سه گروه توخالی حاوی هوا و گاز ( معده ، روده باریک ، روده بزرگ ) ، اعضاء توپر ( مانند کبد ، طحال و ... ) و اعضاء توخالی حاوی مایعات ( مانند مثانه و کیسه صفرا ) تقسیم می شوند .

سونوگرافی بیشتر برای بررسی اعضاء توپر و توخالی حاوی مایع بکار می رود و در این بین مهم ترین کاربرد آن در تشخیص بیماریهای کیسه صفرا است . هوا یا گاز درون اعضاء توخالی مانند معده با انعکاس امواج صوتی مزاحم ، مانع از انجام سونوگرافی می شوند . لذا داخل معده و روده را نمیتوان در شرایط عادی دید ولی در برخی بیماریها متخصص سونوگرافی با انجام مانورهای خاص قادر است تا جدار معده و روده ها و ضخامت آنها را مورد بررسی قرار دهد .

با سونوگرافی می توان تورم کیسه صفرا را در اثر تجمع و غلیظ شدن صفرا به علت سنگ ها و تومورها تشخیص داد . همچنین از این روش برای بررسی کیست های عفونی مانند کیست هیداتیک ( انگلی که از طریق خوردن مواد غذایی خصوصاً سبزیجات آلوده به مدفوع سگ مبتلا منتقل می شود ) ، کیست های مادرزادی ، آبسه های عفونی و میکروبی کبد ، تومورهای کبد و طحال نیز استفاده می شود .

از سونوگرافی همچنین می توان برای تشخیص مواردی مانند آپاندیسیت ( التهاب آپاندیس ) نیز بهره جست .گاهی دقت سونوگرافی برای بررسی توده ها و متاسازهای کبد ( تومورهایی که از دیگر نقاط بدن منشاء گرفته و به کبد رسیده اند ) حتی از سی تی اسکن بیشتر است .

آمادگی پیش از انجام سونوگرافی دستگاه گوارش ، کبد و کیسه صفرا :

بهتر است بیماری که قرار است تحت سونوگرافی کبد ، کیسه صفرا و مجاری صفراوی قرار گیرد ناشتا باشد .

توجه :

مصرف غذاهای چرب مانند کره ، تخم مرغ و .... اکیداُ ممنوع است .زیرا مصرف غذاهای چرب موجب انقباض کیسه صفرا و تخلیه صفرا به روده شده و این موضوع سبب می شود تا کیسه صفرا در سونوگرافی دیده نشده یا قابل بررسی نباشد .

توجه ۲ :

مصرف مایعات ساده مثل آب و چای بلامانع است . برخی از متخصصین پس از انجام سونوگرافی در مرحله ناشتایی ، زرده تخم مرغ به بیمار داده و یکساعت پس از خوردن زرده تخم مرغ مجدداً بیمار را سونوگرافی می کنند .

در بیشتر موارد متخصص سونوگرافی شما را در دو حالت خوابیده و نشسته تحت سونوگرافی قرار می دهد زیرا سونوگرافی کیسه صفرا باید در این دو وضعیت انجام شود تا سنگ های پنهان شده در کیسه صفرا به حرکت در آمده و قابل مشاهده گردند . این موضوع خصوصاً زمانی انجام می شود که نتیجه سونوگرافی کیسه صفرا در وضعیت خوابیده طبیعی است .