سرگیجه های ناگهانی و خوش خیم وضعیتی، سرگیجه هایی هستند که به دنبال تجمع کریستال های کوچک در گوش داخلی به وجود می آیند.این مشکل یکی از شایعترین علل بروز سرگیجه در افراد جامعه است.20 درصد سرگیجه ها از نوع خوش خیم، ناگهانی و وضعیتی است. در افراد سالمند 50 درصد سرگیجه هایی که بروز می یابد،از این نوع است.گیجی، منگی، کمی سنگینی سر، بی تعادلی و تهوع از علائم این بیماری است.
فعالیت هایی که باعث این علائم می شود، در افراد مختلف، متفاوت است، اما معمولا با تغییر وضعیت سر برخلاف جاذبه زمین بروز می یابد. برخاستن از رختخواب یا غلتیدن به یک طرف در بستر، از شایعترین کارهایی است که سبب این نوع سرگیجه ها میشود. از آنجا که این سرگیجه، هنگام بالا آوردن سر برای نگاه کردن به جلو و بالا بروز می یابد، گهگاه به آن سرگیجه قفسه بالا گفته میشود. نوع متناوب آن بسیار شایع است، یعنی ممکن است برای چند هفته بروز یابد و بعد متوقف شود و دوباره برگردد.
شایعترین علت در افراد زیر 50 سال وارد شدن ضربه به سر است. معمولا این سرگیجه ها با میگرن همراه است. در افراد سالمند، علت این سرگیجه ها معمولا فرسودگی سیستم تعادلی موجود در گوش میانی است و با بالا رفتن سن، احتمال بروز آن بیشتر میشود. در افراد سالمند، نیمی از موارد بدون هیچ علت مشخصی بروز می یابد. برخی ویروس ها که روی گوش اثر میگذارند، سبب التهاب عصبی گوش داخلی میشوند یا باعث اختلال درعملکرد شریان های کوچک این ناحیه میشوند و سرگیجه ایجاد میکنند که خیلی شایع نیستند. بندرت سرگیجه ها نیاز به جراحی پیدا میکنند.تنها زمانی که ضربه ای به گوش وارد شده باشد یا سرگیجه به صورت طولانی مدت و حتی در حالت طاق باز خوابیده ادامه یابد، بیمار ممکن است نیاز به جراحی پیدا کند.
متخصصان شنوایی شناسی برای درمان سرگیجه های ناگهانی و خوش خیم وضعیتی، از مانورهای خاصی استفاده میکنند. آنها با قرار دادن بیمار در وضعیت های خاص و حفظ این وضعیت ها برای چند ثانیه این سرگیجه ها را درمان میکنند. 30 درصد سرگیجه ها بعد از این درمان، مجددا بروز می یابند که باید مجددا درمان برای آنها تکرار شود. بعد از جلسات درمان، آموزش بیماران برای پیشگیری از عود بیماری بسیار مهم است. بعد از انجام مانورهای درمانی در فیزیوتراپی، بیمار ده دقیقه صبر میکند تا درمانگر مطمئن شود، سرگیجه برطرف شده است.
حتی از بیمار خواسته میشود، خودش تا منزل رانندگی نکند. به بیمار توصیه میشود تا دو شب بعد از درمان، هنگام خواب سرش را در زاویه 45 درجه قرار دهد، یعنی از بالشی نسبتا بلند استفاده کند یا روی صندلی هایی که پشتی مورب دارد، بخوابد. همچنین به بیمار توضیح داده میشود، در طول روز سر خود را مستقیم نگه دارد. مراجعه به آرایشگر یا دندانپزشک در این دو روز میتواند سبب برگشت سرگیجه شود. عقب رفتن سر از حرکات ممنوع بعد از درمان فیزیوتراپی است. یک هفته بعد از درمان، احتیاط با شدت کمتر ادامه می یابد و به بیمار گوشزد میشود که در صورت بروز علائم مجددا مراجعه کند.
منبع: حبرگزاری ساعت 24
