همه چیز در مورد مراحل انجام IVF و ICSI

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

IVF چیست ؟
IVF یکی از روشهای کمک باروری (ART) است. برخلاف آی یو آی (IUI) که در آن اسپرمهای مرد توسط لولهای وارد رحم خانم میشوند، در آی وی اف (IVF) تخمک خانم با اسپرم مرد در خارج از بدن، در محیط آزمایشگاه باهم ترکیب میشوند و پس از لقاح، جنین حاصله در داخل رحم خانم گذاشته میشود. اولین نوزاد با استفاده از روش درمانی IVF در سال ۱۹۷۸ به دنیا آمده است.

میزان موفقیت IVF برای هر انتقال جنین در مراکز درمان ناباروری متفاوت و معمولاً بین ۳۰-۴۰ درصد میباشد.

IVF شامل مراحل زیر است :

مرحله اول : تحریک تخمکگذاری
با تجویز داروهای محرک تخمکگذاری در تخمدانهای بیمار، تعداد زیادی فولیکول حاوی تخمک رشد میکنند.برای تحریک تخمدانها از هورمونهای مختلفی به صورت دارو استفاده میشود تا چندین فولیکول در تخمدان بالغ شوند.

مرحله دوم : جمعآوری تخمکها
مرحله بعدی پس از هورمون درمانی، گرفتن تخمک (عمل پانکچر) است. پزشک تحت بیهوشی عمومی یا موضعی از طریق دیواره واژن و با کمک سونوگرافی تخمکها را از تخمدان جمعآوری مینماید. عمل پانکچر غالباً از طریق واژن انجام میشود.

مرحله سوم : تهیه و آماده سازی اسپرم
صبح روز جمعآوری تخمکها، مایع منی از همسر بیمار تهیه و پس از شستشو و آماده سازی، اسپرمهای سالم و بسیار فعال جدا میشوند.

مرحله چهارم : لقاح و رشد جنین در محیط آزمایشگاه
اسپرمها و تخمکها در مجاورت یکدیگر در محیطهای کشت جنین در دستگاه انکوباتور که شرایطی مانند رحم مادر دارد، قرار میگیرند تا اسپرم خودش وارد تخمک شده و آن را بارور کند. (شکل زیر)

درصورت لقاح جنینها داخل انکوباتور باقی میمانند تا به مرحله ۴ تا ۸ سلولی برسند و آماده انتقال به رحم شوند.

مرحله پنجم : انتقال جنین به داخل رحم
این مرحله بدون بیهوشی هم انجام میشود. در این روش جنینها در یک وسیله لولهای شکل نازک قرار میگیرند و از مسیر واژن به رحم منتقل میشوند.

بسته به شرایط رحم، سن زن و کیفیت جنینها، تعداد یک یا چند جنین به داخل رحم زن انتقال داده میشوند. انتقال جنین به صورت سرپایی انجام میشود.

در صورتی که تعداد جنینهای تشکیل یافته زیاد باشد، به تشخیص جنین شناس و متخصص زنان، تعدادی از جنینها در صورت رضایت زوجین فریز میشوند و چنانچه برای بار دیگر نیاز به تکرار سیکل درمانی وجود داشته باشد، تعدادی از جنینهای منجمد شده از حالت انجماد خارجشده و به رحم مادر منتقل میگردند و در دورههای بعدی درمان، مرحله ی تحریک تخمدان و جمعآوری تخمکها حذف خواهد شد.

ICSI چیست ؟
مرحل انجام ICSI مشابه IVF بوده و فقط در مرحله لقاح با IVF تفاوت دارد. معمولا هرگاه تعداد یا کیفیت اسپرم پایین باشد و یا تعداد تخمکها کم باشد به منظور افزایش احتمال لقاح از ICSI استفاده میشود.

در این روش پس از تهیه اسپرم و تخمک، با استفاده از سوزنهای میکروسکوپیک، اقدام به باز کردن جدار تخمک کرده و اسپرم توسط سوزن و با کنترل میکروسکوپیک، به داخل تخمک تزریق میشود.

(شکل زیر)

این روش که بدان Microinjection هم میگویند، نسبت به سایر روشها از موفقیت بیشتری برخوردار است. یکی از مزایای میکرواینجکشن اینست که با تعداد بسیار کم اسپرم هم قابل انجام میباشد.

میزان موفقیت روشهای IVF و CSI
همهی مراکز درمان ناباروری و نازايی اميدوارند که همهی زوجهايی که لقاح خارج رحمی انجام میدهند با موفقيت و سلامتی بچهدار شوند. با وجود اين، ميزان موفقيت اين روش در پيشرفتهترين مراکز جهان نيز کمتر از 40 درصد است.