شوره سر چیست؟

دکتر مهین عباسپور [ پوست ، مو و زیبایی ]آدرس وب سایت : www.drabbaspour.ir
آدرس مطب : تهران ، بلوار آفريقا ، بالاتر از چهارراه جهان كودک ، خیابان پديدار ، ساختمان شهروز ، طبقه 6 تلفن مطب : 88661062 - 021

شوره سر یا سبوره pitiriasis capitis با پوسته ریزی پوست سر مشخص میشود که همراه با خارش و گاهی اوقات همراه با قرمزی ودلمه میباشد. شوره سر نوع خفیف درماتیت سبوروئیک میباشد. درماتیت سبوروئیک یا درماتیت شورهای به ضایعات قرمز و پوستهدار پوست که باتولید سبوره (پوستههای چرب یا خشک سفید رنگ) و خارش همراه است، گفته میشود. این بیماری مسری نیست.

مکانیسم ایجاد بیماری
پوست سر بطور طبیعی در اثر لایه لایه شدن طبقه شاخی آن لایههای شاخی قدیمی را ازدست داده و لایههای جدید جایگزین میگردند. این عمل آهنگ و ریتم طبیعی و مشخصی دارد اگر آهنگ و سرعت ریزش پوستههای طبقه شاخی مو از حالت طبیعی خارج شده و تشدید و تسریع شود حالتی به نام شوره سر ایجاد میگردد. شوره سر به حدی شایع است که برخی متخصصان آن را امری طبیعی میدانند. پس شوره سر در اثر جدا شدن سلولهای خارجی پوست سر به وجود میآید و باید نسبت به درمان این عارضه اقدام کرد.

علل شوره سر
شوره سر بدلایل مختلفی از قبیل تغذیه نادرست ، هیجان و نگرانی و استرس ، هوای گرم و مرطوب ، یا سرد و خشک ، ، پوست چرب ، تعریق زیاد ، عدم تعادل هورمونها بخصوص آندروژنها ، مصرف بیرویه مواد آرایشی مو و عدم رعایت نظافت مو (شامپو نزدن مرتب ، عدم شستوشوی کافی سر متعاقب استفاده از شامپو و یا باقی ماندن بقایای صابون در پوست سر) ظاهر میشود. همچنین شوره علت میکروارگانیسمی و نیز قارچی داشته و همچنین عوامل ذکر شده در بالا ، در ایجاد شوره سر موثرند.

آیا علت شوره قارچ است؟
قارچها روی پوست سر بسیاری افراد وجود دارند، اما همه این افراد به شوره سر مبتلا نیستند. شوره سر در افراد مختلف ، شدتهای مختلفی دارد و این هم دلیل دیگری است بر این که در سر بعضی از ما عاملی وجود دارد که باعث میشود یکی همیشه از شوره سر کلافه باشد و دیگری اصلا سرش شوره نزند. حتی در یک فرد هم این میزان شوره سر در زمانهای مختلف تفاوت دارد.
از قدیم ، دانشمندان عقیده داشتند پوستههای ریز روی سر یا همان شورهها توسط قارچ کوچکی که روی پوست سر رشد می کند، ایجاد میشوند. امروزه ، وجود چنین قارچهایی اثبات شده است. التهاب پوست هم نکته ای مهم است. قارچها ابتدا روی پوست سر ساکن میشوند و بعد روی چربی موجود بر پوست سر. آنها این چربیها را به اسیدهای چرب دلخواه خودشان تجزیه میکنند و حتی موادی را که مانع و مزاحم رشد آنهاست از بین میبرند. این التهاب باعث میشود سلولهای پوست سر سریعتر تقسیم شوند و بعد از آن ، محیط مناسبی برای رشد قارچها فراهم شود. همه اینها دست به دست هم می دهند و باعث تقسیم سریع تر سلولهای پوست سر و در نتیجه ایجاد شوره سر می شوند. هنوز هم کسی نمیداند علت چند میلیون پوسته سر که هر روزه روی لباس افراد مختلف میریزد چیست. در شرکتهای سازنده شامپوهای ضد شوره ، میکروبیولوژیستها بدقت مشغول رشد دادن قارچهایی هستند که از پوستههای ریز سر به وجود آمدهاند. هدف آنها این است که بفهمند این قارچها روی چه موادی بهتر رشد میکنند. اگر آنها این مطلب را بفهمند و بتوانند تغییر مختصری در این مواد که روی پوست سر وجود دارند، ایجاد کنند، درمان شوره سر را کشف کردهاند. دو گونه از قارچها هستند که باعث شوره سر می شوند: «مالاسزیا وستریکتا» و «مالاسزیا گلوبوسا». تنها علتی که باعث شده است همه فکر کنند «مالاسزیا فورفور» عامل شوره سر است ، این است که این قارچ روی محیطهای کشت رشد میکنند. اما دوگونه دیگر ، حساستر از آن هستند که روی چربیهای حیوانات یا گیاهی رشد کنند و برای رشد ، حتما نیاز به چربی پوست انسان دارند. در حال حاضر ، فقط قارچها مسوول ایجاد شوره سر به حساب نمیآیند.

بیماریهای پوستی دیگر همراه شوره
علت شوره سر ، التهاب پوست سر است و بیماریهایی همچون اگزما پوستهریزی شدیدی در پوست سر بوجود میآورند و گاهی بیماریهای عفونی مثل زرد زخم و شپش سر یا پدیکولوز به صورت پوسته در سر ظاهر میشوند. سایر اختلالات پوستی از جمله درماتیت سبوروئیک و درماتیت آتوپیک ، دندروف( زمان بلوغ ) ، روزاسه ، آکنه ، پسوریازیس ، چاقی ، بیماری پارکینسون ، استفاده از لوسینهای خشککننده حاوی الکل و بیماری ایدز از بیماریهایی هستند که باعث شوره شدید سر میشوند.