آیا دردهای شدید زانو درمان میشود؟

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

درد زانو تجربه ای است که بسیاری از افراد در طول زندگی خود آن را تجربه می کنند. شدت درد زانو به فاکتورهایی مانند محل آسیب و سن وابسته است و زانو درد شدید میتواند باعث مختل شدن زندگی روزمره شود. برای بررسی درد زانو نگاهی گذرا به ساختار زانو می اندازیم.

ساختار زانو

زانو بزرگترین مفصل بدن است و از استخوان، عضلات متصل به استخوان، غضروف، تاندون و رباط تشکیل شده است. عضله ی اصلی در ارتباط با زانو، عضله ی چهارسر ران است. این عضله مسئول بازشدن پا از محل زانو است. عضلات زردپی پشت ران نیز نقش مکمل چهارسر ران را داشته و مسئول خمیدگی استخوان درشت نی به سمت عقب در زانو است. در کنار عضلات، تاندون های مختلفی قرار دارند که مسئول اتصال استخوان ها به عضلات هستند. رباط ها نیز بافتی هستند که استخوان ها را به هم وصل میکنند و نقش های مختلفی را بسته به محل قرارگیری در زانو دارند.

رباط های مختلف زانو میتوانند نقش هایی مانند کنترل چرخش و حرکت به جلو، کنترل حرکت زانو به عقب و استحکام بخش های درونی و بیرونی زانو داشته باشند. کیسه هایی به نام کیسه های بوریس نیز بین عضلات و استخوان ها قرار گرفته و باعث تسهیل لغزش این ساختارها روی هم می شوند.

با توجه به اینکه آسیب به کدام یک از این بخش ها واردشود، دردهایی با ویژگی های مختلف و نیز مکان های مختلفی در زانو ایجاد خواهدشد. در ادامه به بررسی متداولترین آسیب های زانو که میتوانند موجب درد شدید زانو شوند میپردازیم:

آسیب رباط های زانو

این نوع آسیب بیشتر در ورزشکاران دیده می شود و میتواند در هرکدام از رباط ها بروز کند. همچنین در اثر سوانحی که انرژی زیادی به زانو وارد می کنند، مانند تصادف، شکستگی و دررفتگی زانو نیز می تواند بروز کند. بیشترین آسیب رباط های زانو مربوط به آسیب رباط ACL زانو است که در مرکز زانو قرار داشته و مسئول کنترل چرخش و حرکت زانو به سمت جلو است. آسیب های این رباط میتواند در هنگام ورزش و در اثر حرکاتی مانند شروع یا ایستادن سریع، تعویض سریع جهت حرکت، پرش و افتادن غیراصولی و برخورد با افراد و موانع هنگام حرکت ایجاد شود. علائم این نوع آسیب ها میتواند شامل موارد زیر باشد:

• درد ناگهانی و شدید در زانو
• دردی که هنگام راه رفتن نیز ادامه داشته باشد.
• صدا دادن زانو
• احساس در رفتگی ناگهانی زانو و بی ثباتی هنگام راه رفتن
• بادکردگی زانو 24 ساعت پس از آسیب

پارگی منیسک زانو

غضروف بافتی نیمه سخت در بین استخوانهای زانو است که در عین استحکام بالا، انعطاف پذیری بالایی نیز دارد. منیسک زانو که ساختاری غضروفی-فیبری است معمولا با افزایش سن دچار آسیب و پارگی می شود و معمولا نیز برای ترمیم آن نیاز به عمل جراحی است. همچنین چرخش ناگهانی زانو نیز میتواند موجب پارگی منیسک زانو شود. علائم پارگی منیسک میتواند شامل موارد زیر باشد:

• صداداربودن زانو
• درد زانو
• با اینکه توانایی راه رفتن وجود دارد اما درد و ناراحتی در زانو احساس شود
• بدترشدن درد و سفتی زانو با گذر زمان
• قفل شدن زانو
• بیرون زدگی زانو

آرتریت زانو (آرتروز)

آرتروز به شرایطی گفته می شود که مفاصل بدن دچار التهاب و درد شوند و بیشتر نیز در زانو شایع است. این عارضه که درد مزمن ایجاد میکند میتواند با گذشت زمان بدتر شده و موجب درد شدید شده و نیاز به جراحی پیدا کند. سه نوع معمول آرتروز شامل روماتیسم، آرتروز پس از سانحه و استئوآرتریت (آرتروز معمول) است. علائم اصلی آرتریت زانو شامل موارد زیر است:

• سفتی و تورم زانو
• سختی در بستن کامل زانو
• درد زانو
• تغییر شکل زانو و ضعف
• محدودیت در چرخش و حرکت

در کنار عوامل اصلی درد زانو که با دردهای شدید در ارتباط هستند، مشکلات دیگری مانند برخی عفونت ها در زانو هم میتوانند موجب درد زانو شوند که معمولا درد این نوع عارضه ها شدید و نیز شایع نیست.

راه های درمانی دردهای زانو

الف) درمان خانگی

قبل از هرگونه اقدامی باید توجه داشت که نوع آسیب زانو باید توسط متخصص تشخیص داده شود و نوع درمان های خانگی با تایید پزشک متخصص باشد. همچنین این فعالیت ها به سن و وضعیت سلامتی نیز وابسته است. موثرترین راهکارها شامل موارد زیر است:

• کاهش وزن: با کاهش وزن، نیروی وارد بر زانو نیز کاهش می یابد. در افرادی که آرتروز دارند توصیه این است که در طی 20 هفته، 5 درصد وزن خود را کم کنند.
• تحرک بدنی: ورزش های کششی و تقویت کننده ی عضلات میتواند مفید باشد از جمله در افرادی که دچار آرتروز هستند. تحرک بدنی میتواند درد و سفتی زانو را نیز تا حدودی برطرف کند. این حرکات میتواند در استخر و نیز بیرون آن مانند یوگا باشد.
• گرما و سرما: در مورد نحوه ی گرم کردن و سردکردن در منزل، فیزیوتراپیست میتواند مشاوره ای درست بسته به شرایط شما ارائه کند.
• استفاده از مسکن های خانگی و طبیعی: برخی مسکن ها که نیاز به نسخه پزشک ندارند میتوانند در صورت درد شدید موجب تسکین درد بشوند. بهتر است با پزشک در این زمینه مشورت کنید. همچنین ماساژ با روغن های طبیعی نیز میتواند مفید باشد.
• استفاده از ابزارهای کمکی مانند آتل: برای شرایطی که محدودیت در حرکت به دلیل درد زانو وجود دارد ممکن است تراپیست ابزارهایی را پیشنهاد کند که میتواند در منزل و توسط خود فرد استفاده شود.

ب) دارودرمانی

• داروهای مختلفی میتوانند توسط پزشک متخصص تجویز شود، از مسکن های معمولی تا کورتیکواستروئیدها. برای داروهای مختلف ممکن است از روش های مختلف درمانی استفاده شود؛ از مصرف متداول بصورت خوراکی تا تزریق به زانو در بازه های زمانی تکرارشونده و مشخص.
• مشکلات زانو و دردهای آن میتوانند آزاردهنده باشند اما بسیاری از این دردها قابل درمان هستند. برای دریافت هرگونه مشاوره در مورد دردهای زانو میتوانید با مسیرهای ارتباطی مندرج در سایت تماس گرفته و از خدمات دکتر مهدی مویدفر، فوق تخصص جراحی زانو در اصفهان بهره مند گردید.

ج) عمل جراحی

این روش درمانی تهاجمی سه نوع اصلی دارد:

• آرتروسکوپی: در این روش ابتدا چند شکاف کوچک در پوست اطراف زانو ایجاد می شود. با استفاده از ورود یک دوربین کوچک که به تصویربرداری از محل آسیب زانو در زیر پوست میپردازد و نیز ابزارهای برش و ترمیم آسیب، به ترمیم زانو میپردازند. این روش که روشی کمترتهاجمی است بعنوان یک روش مرسوم در جراحی های زانو شناخته می شود.
• استئوتومی: از این روش بیشتر در افراد جوان و فعال استفاده می شود و استخوانها برش داده شده و پس از اصلاح، دوباره به هم متصل می شوند.
• جایگزینی زانو: در این نوع از ترمیم زانو، ساختارهای مختلف زانو برش داده شده و سپس با ایمپلنت های مصنوعی جایگزین می شوند. تعویض زانو اگر مربوط به فقط یک سمت زانو باشد تعویض جزئی و اگر مربوط به ساختارهای هر دو سمت بالا و پایین زانو باشد تعویض کلی زانو نام می گیرد.

و در آخر اینکه، در صورتیکه دچار درد زانو هستید بهترین کار استفاده از مشاوره های یک پزشک متخصص خواهدبود.