زگيل ها ضایعات خوش خيم حاصل از تکثیر اپیدرم هستند که توسط ویروس پاپیلوم انسانی (HPV) ایجاد می شود. داراي سرايت خفيفي از فرد به فرد و از ناحيه به ناحيه در يك فرد هستند. ميتوانند در هر نقطه از پوست ظاهر شوند ولي بيشتر روي انگشتان دست، دستها و بازوها ظاهر ميگردند. در سنين 3-1 سال شايعتر هستند ولي در هر سني ممكن است رخ دهند.
علايم شايع :
برآمدگی پاپولی به رنگ گوشت، ایجاد شده و سپس گنبدی شکل شده و به خاکستری تا قهوه ای رنگ به سطح ناهموار تبدیل می شوند.
غالبا نقاط سیاهرنگی روی آن وجود دارد که در واقع مویرگهای ترومبوز شده هستند.
زگيلها با اندازه كوچك (3-1 ميليمتر) شروع و بزرگتر ميشوند.
زگيلها سطحي خشن و حدودي كاملاً واضح دارند.
زگيلها غالباً به صورت خوشه هايي اطراف يك «زگيل مادر» ظاهر ميشوند.
زگيلها درد و خارش ندارند. بعضي زگيلها در كف پا ظاهر ميشوند.
زگيلها بسيار شايع هستند. تا بزرگسالي، 90% افراد داراي آنتي بادي بر ضد ويروس خواهند شد كه نشانگر سابقه يك بار عفونت زگيلي است.
چه عواملی زمینه ساز بروز زگیل میشوند و چه افرادی در معرض ابتلا قرار دارند؟
از نظر سنی بچهها و نوجوانان مستعدترین افراد برای ابتلا به زگیل هستند. اما زگیلهای کف پا بیشتر در بالغین دیده میشود. خصوصاً در کسانی که بیشتر از استخر و سونا استفاده میکنند، چون مرطوب شدن پوست کف پا ورود ویروس را آسانتر میکند.
از نظر شغلی کسانی که دارای حرفههایی هستند که مرطوب یا زخمی شدن پوست در آنها شایعتر است، بیشتر در معرض این بیماری هستند؛ مانند کارکنان استخرها، حمامها، قصابها و مکانیکها. همچنین کسانی که به دلایلی، وضعیت ایمنی خوبی ندارند مثل بیماران مبتلا به ایدز و یا کسانی که داروهای ضعیف کننده سیستم ایمنی مصرف میکنند، شانس بیشتری جهت ابتلا دارند.
با توجه به این که زگیل انواع مختلف دارد و نقاط مختلف پوست و مخاط را گرفتار میکند و همچنین بسته به تعداد ضایعات در نقاط مختلف بدن، درمانهای متفاوتی برای زگیل وجود دارد. البته لازم به تأکید است که هیچ کدام از روشهای درمانی، پاسخ 100درصد نمیدهند و احتمال عود زگیل حتی با کلیه روشهای درمانی وجود دارد.
برای درمان زگیل معمولی که بیشتر پشت دستها و پاها دیده میشوند و یا زگیلهای کف پا میتوان از روشهای زیر استفاده کرد:
1- استفاده از محلولها یا پُمادها و چسبهای ضد زگیل
2- کرایوتراپی یا فریز کردن ضایعات
3- سوزاندن ضایعات
4- لیزر کردن ضایعات
5- استفاده از مواد سوزاننده
6- تزریق آمپول بلئومایسین برای فرمهای مقاوم بزرگ کف پا
آیا امکان عود زگیل بعد از درمان آن وجود دارد و آیا یک بار ابتلا به آن مصونیت میدهد؟
زگیل به صورت کامل مصونیت نمیدهد، چون همانطور که ذکر شد بیش از 70 نوع ویروس میتوانند در ایجاد زگیل دخیل باشند و علاوه بر آن به دنبال هر نوع درمان احتمال عود مجدد نیز وجود دارد.
علاوه بر درمان زگیل، خشک نگه داشتن پوست و رعایت بهداشت شخصی، عدم استفاده از وسایل دیگران و همچنین ندادن وسایل شخصی خود به دیگران هم از اهمیت به سزایی برخوردار هستند.
پیشگیری از ابتلا به زگیل :
1- به طور دایم و مرتب باید بهداشت شخصی را رعایت کرد.
2- به هیچوجه از وسایل شخصی دیگران نباید استفاده کرد؛ مانند حوله، کفش، جوراب، وسایل ریشتراشی و غیره.
3- تا حد ممکن کف دستها و پاها را باید خشک نگه داشت.
4- در استخرها و سونا حتماً از دمپایی شخصی استفاده کرد.
5- از بیبند و باریهای جنسی پرهیز کرد.
6- هر چه سریعتر نسبت به درمان ضایعات اقدام کرد.
7- کسانی که زگیل دارند، باید حتماً پیگیریهای مداوم داشته باشند؛ مخصوصاً در مورد خانمهایی که مبتلا به زگیل تناسلی هستند توصیه میشود که پس از درمان زگیل هر 6 ماه یک بار به پزشک متخصص زنان خود مراجعه نمایند و تست پاپ اسمیر انجام دهند، چون احتمال دارد خانمهایی که زگیل تناسلی پیدا کرده اند پس از 20- 5 سال دچار سرطان دهانه رحم شوند.
توصیه هایی برای پیشگیری از افزایش تعداد زگیل :
برای جلوگیری از افزایش زگیل درمان به موقع بسیار کمککننده است. همچنین رعایت موارد ذکر شده در پیشگیری از ایجاد زگیل، میتواند تا حد زیادی از افزایش زگیل جلوگیری نماید.