1. سوال: کدام داروی ضد صرع روی همه انواع صرع تاثیر دارد ؟

پاسخ: Valproate؛این داروی صد صرع قدیمی با طیف اثر وسیع، برای درمان انواع صرع منتشر(انواع بزرگ، کوچک و میوکلونیک) و موضعی( ساده و مرکب) موثر است.

2. سوال: داروی Lamotrigineروی چه انواعی از بیماری صرع اثر درمانی دارد؟

پاسخ: این داروی صد صرع جدید، برای درمان انواع صرع منتشر( بزرگ و کوچک) و موضعی( ساده و مرکب) موثر است، به استثنای نوع خاصی از صرع منتشرکه به تشنج ميوکلونيک معروف است و باعث ايجاد پرشهاي عضلاني سريع و کنترل نشده ميشود. این نوع تشنج به داروهای زیر خوب پاسخ می دهد:

Levetiracetam, Clonazepam

3. سوال: داروهای Carbamazepineو Phenytoinبر روی چه نوع صرعی موثر هستند؟

پاسخ: با وجود اینکه این داروهای ضد صرع قدیمی برای درمان صرع منتشر بزرگ و انواع موضعی( ساده و مرکب) موثر هستند اما برای درمان صرع کوچک( ابسنس) و ميوکلونيک تقریبا بی تاثیر هستند. در این نوع صرع کودک برای ۱۰تا ۱۵ثانیه هوشیاری خود را از دست می دهد، اما به زمین نمیافتد. صرع کوچک به این داروها جواب می دهد:

Ethosuximide,Clonazepam

4. سوال: آیا داروهای Gabapentin,Tiagabine, Zonisamideغیر از صرع موضعی روی انواع دیگری از صرع هم موثر هستند؟

پاسخ: خیر؛این داروهای جدید فقط روی صرع موضعی یا پارشیال موثرند ولی روی صرع منتشر یا ژنرالیزه تقریبا بی تاثیرند. صرع منتشر( با انواع بزرگ، کوچک و میوکلونیک) هر دو نیمکره مغز را درگیر می کند، اما صرع موضعی( با انواع ساده و مرکب) ممکن است به یک بخش از یک نیمکره محدود شود.

5. سوال:فرق صرع موضعی( پارشیال) ساده و مرکب در چیست؟

پاسخ: زمان تشنج در نوع ساده، کوتاه تر است و بیمار هوشیاری اش را از دست نمی دهد. اما در نوع مرکب تشنج طولانی تر بوده و بیمار بی هوش می شود. معمولا داروهای مورد استفاده مشابه هستند.

6. سوال: کدام یک از داروهای نسل جدید روی صرع تونیک کلونیک موثر هستند؟

پاسخ: صرع منتشر بزرگ( تونیک کلونیک) که شناخته شده ترین نوع صرع است با داروهای نسل جدید زیر درمان می شود:

Lamotrigine, Levetiracetam, Topiramate

7. سوال: کدام یک از داروهای نسل قدیم روی صرع تونیک کلونیک موثر هستند؟

پاسخ: صرع منتشر بزرگ( تونیک کلونیک)هنگامی رخ میدهد که مناطق حرکتی مغز دچار عارضه شدهاست و اسپاسم های شدید و بیهوشی را دربردارد. همه داروهای ضد صرع قدیمی روی آن موثرند:

Carbamazepine, Phenobarbital, Phenytoin, Primidone, Valproate

8.سوال: آیا مصرف داروی Phenytoinباعث ایجاد خواب آلودگی در مصرف کننده می گردد؟

پاسخ:خیر؛ بلکه مسمومیت با آن می تواند منجر به تحریک عصبی در فرد شود.

9.سوال: آیا تاثیر انواع تجاری داروی Phenytoinبا هم متفاوت است؟

پاسخ: گاهی اوقات بله؛تغییر نوع ملح این دارو و حتی نوع فرمولاسیون کارخانه سازنده می تواند روی غلظت خونی و در نتیجه اثر بخشی و عوارض جانبی این داروی ضد صرع تاثیر بگذارد. لذا اهمیت عدم تغییر نوع داروی مصرفی را به بیمار تذکر بدهیم.

10.سوال: تذکر کدام عوارض جانبی داروی Phenytoinبه بیمار اهمیت دارد؟

پاسخ: هنگام تحویل این داروی ضد صرع به بیماران جوان، احتمال هیپرپلازی لثه و رویش موی صورت را در مصرف طولانی مدت به آنها یادآوری کنیم. البته با تنظیم دوزاژ و مراقبت یک پزشک متخصص، این عوارض به حد اقل می رسد. ضمنا به دلیل ریسک ناهنجاری های استخوانی در جنین، مصرف آن برای خانم های باردار ممنوع است.

11.سوال: داروی Phenytoinبه غیر از صرع، چه کاربردهای دیگری دارد؟

پاسخ:درمان دردهای عصبی( البته نه به اندازه کاربامازپین)، آریتمی قلبی و درمان زخم در فرم موضعی.

12.سوال: مزایای داروی Phenobarbitalبرای درمان صرع کدام است؟

پاسخ: این داروی قدیمی یکی از کم عارضه ترین، ارزان قیمت ترین و هنوز یکی از موثرترین داروهای ضد صرع است( البته به غیر از نوع ابسنس). مهم ترین عارضه جانبی آن خواب الودگی است که به مرور کاهش می یابد.

13.سوال: تذکر چه نکاتی هنگام تجویز و تحویل داروی Phenobarbitalضرورت دارد؟

پاسخ: به مادران کودکان مبتلا به صرع بگوییم که این دارو علیرغم خواب آوری، ممکن است باعث تحریک پذیری و بیش فعالی کودک نیز بشود. در ضمن به مصرف کنندگان یاد آوری کنیم که برای مصرف طولانی مدت، باید افزایش دوز این داروی ضد صرع تدریجی باشد و شاخص های کبدی، خونی و کلیوی بیمار به طور منظم اندازه گیری شود.

14.سوال: داروی Carbamazepineبجز صرع چه مصارف درمانی دیگری دارد؟

پاسخ: تسکین دردهای عصبی( نورآلژی) و درمان اختلالات دوقطبی(شیدایی- افسردگی) از موارد دیگر تجویز این دارو است.

15.سوال: چه تداخل های دارویی را باید هنگام تجویز داروهای Phenobarbital،Phenytoin ،Carbamazepineمد نظر قرار دهیم؟

پاسخ: این داروهای ضد صرع، با افزایش متابولیسم بعضی از داروهای دیگر، اثر بخشی آنها را کاهش می دهند. لذا تداخلات دارویی این دسته را مورد توجه قرار دهیم. به عنوان مثال کاهش تاثیر داروهای ضد بارداری خوراکی، ضد افسردگی های سه حلقه ای(مانند آمی تریپتیلین)، وارفارین و .......

16.سوال: داروی Primidoneدر چه مواقعی برای درمان صرع مورد تجویز قرار می گیرد؟

پاسخ: بخشی از این داروی ضد صرع قدیمی در بدن به فنوباربیتال تبدیل می شود. مورد مصرف اصلی آن برای درمان بیماران مقاوم به سایر داروهای صرع منتشر(ژنرالیزه) و موضعی(پارشیال) می باشد.این دارو امروزه کاربرد چندانی ندارد.

17. سوال: در چه مواردی از داروهای GabapentinیاPregabalin برای درمان صرع بهره می گیریم؟

پاسخ:این داروها معمولا به همراه سایر داروهای ضد صرع، تاثیر داروی اصلی را افزایش می دهند. البته امروزه کاربرد آنها برای درمان درد های مزمن، دردهای نوروپاتیک، اضطراب، اختلالات دو قطبی و میگرن بیشتر مورد توجه است. این داروها در مجموع کم عارضه هستند اما بهتر است در دوران بارداری مورد استفاده قرار نگیرند.

18. سوال: احتمال بروز چه عارضه ای را باید در هنگام تجویز و تحویل داروی Lamotrigineبه بیماران تذکر دهیم؟

پاسخ:با توجه به تاثیر این دارو برای درمان صرع کوچک( ابسنس) و همینطور تشنج سندرم لنوکس در کودکان، همواره احتمال بروز درماتیت و راش جلدی خطرناک در این گروه سنی را مد نظر داشته باشیم. چون ممکن است این عارضه بیش حساسیتی( با احتمال 2 درصد)، باعث مرگ کودک شود!

19.سوال: موارد کاربرد داروی Levetiracetamبرای درمان صرع کدام است؟

پاسخ: این دارو معمولا به همراه سایر داروهای ضد صرع به عنوان داروی کمکی برای درمان انواع صرع بجز ابسنس،مورد تجویز قرار می گیرد. با وجود عوارضی چون ضعفوبی خوابی، نسبتا داروی کم عارضه ای محسوب می شود.

20.سوال: داروی Topiramateبه غیر از صرع چه موارد کاربرد دیگری دارد؟

پاسخ: این داروی ضد تشنج این دارو برای پیشگیری از میگرن، ترک وابستگی به الکل و درمان افزایش وزن ناشی از داروهای ضد سایکوز هم مورد استفاده قرار می گیرد.

21.سوال: موارد کاربرد داروی Vigabatrinبرای درمان صرع کدام است؟

پاسخ: این دارو برای درمان صرع موضعی(پارشیال) و همینطور اسپاسم خردسالان مورد استفاده قرار می گیرد. تذکر عوارض جانبی این دارو به بیماران بسیار حائز اهمیت است. سایکوز و اغتشاش شعور، نادر اما جدی است. علاوه بر آن می تواند در مصرف طولانی مدت در نیمی از مصرف کنندگان، به صورت دائمی باعث کاهش میدان دید محیطی بشود.

22.سوال: در چه مواقعی از داروی Zonisamideبرای درمان صرع بهره می گیریم؟

پاسخ:این دارو معمولا به صورت کمکی به همراه داروی اصلی برای درمان صرع موضعی(پارشیال) مورد استفاده قرار می گیرد. نسبتا کم عارضه است(بی خوابی، خستگی و کم اشتهایی) و با سایر داروهای ضد صرع تداخل ایجاد نمی کند.

23.سوال: آیا می توان از داروی Ethosuximideبه همراه Valproateبرای درمان صرع کودکان بهره گرفت؟

پاسخ:می دانیم که این دارو و والپروآت، بهترین گزینه برای درمان صرع کوچک( ابسنس) در کودکان هستند. اما توجه داشته باشیم که در صورت تجویز همزمان این دو، تداخل دارویی رخ می دهد و غلظت اتوسوکسیماید و لذا عوارض آن افزایش می یابد.

24.سوال: چه عوارض جانبی را باید هنگام تجویز داروی Ethosuximideبرای کودکان مد نظر داشته باشیم؟

پاسخ:عارضه جانبی شایع این داروی ضد صرع، ناراحتی گوارشی به صورت شکم درد، بی اشتهایی و حالت تهوع می باشد که معمولا با کاهش دوز، کمتر می شود. عوارض دیگر شامل: خستگی، گیجی، بی قراری و اضطراب می باشد. به والدین کودکان بیمار یادآوری کنیم که این عوارض به مرور کاهش می یابد.

25.سوال: داروی Valproateچه مصارف بالینی به غیر از صرع دارد؟

پاسخ: تجویز این داروی وسیع الطیف (موثر در درمان همه انواع صرع)، فقط برای بیماران صرعی نیست چون برای درمان اختلالات دو قطبی (شیدایی- افسردگی ) و پیشگیری از میگرن هم موثر است.

26.سوال: چه تداخل های دارویی شایعی ممکن است با داروی Valproateرخ دهد؟

پاسخ: وجود این دارو به همراه سایر داروهای ضد صرع در یک نسخه باید توجه داروساز را به تداخل دارویی جلب کند. چون غلظت خونی اغلب داروهای ضد صرع و در نتیجه عوارض آنها را افزایش می دهد.

27.سوال: چگونه می توان عوارض جانبی داروی Valproateرا به حداقل رساند؟

پاسخ: با افزایش تدریجی دوز می توان بر عوارض جانبی شایع این دارو(تهوع، درد شکمی و سوزش سر دل ) غلبه نمود. عوارضی مانند: افزایش اشتها و وزن، ریزش موی سر و لرزش دست، در بعضی از بیماران بروز می نماید که البته برگشت پذیر است.

28.سوال: در عوارض جانبی این دارو به خواب آوری اشاره نشده اما چرا وقتی به بیماری داده شود که فنوباربیتال مصرف می کرده، به شدت خواب آور می شود؟

پاسخ: چون متابولیسم(حذف) فنوباربیتال را کاهش، لذا غلظت خونی و عوارض آن( خواب آوری) را افزایش می دهد.

29.سوال: کدام عارضه جانبی داروی Valproateرا باید جدی گرفت؟

پاسخ: عارضه جانبی نادر اما خطرناک این دارو، مسمومیت کبدی است، لذا پایش عملکرد کبد در مصارف بیشتر از چهار ماه توصیه می شود. البته تجویز ال کارنیتین در مبتلایان می تواند نجات بخش باشد. مصرف این دارو در دوران بارداری توصیه نمی شود.

30.سوال: درچه مواقعی از داروهای DiazepamوLorazepam برای درمان صرع بهره می گیریم؟

پاسخ: این دو دارو برای کنترل بحران صرعی یا استاتوس اپی لپتیکوس(حمله های مکرر صرع بدون به هوش آمدن بیمار در فواصل آنها) مورد تجویز قرار می گیرند. البته لورازپام موثرتر و طولانی اثرتر است.

31.سوال: موارد کاربرد داروی Clonazepamبرای درمان صرع کدام است؟

پاسخ: اثر بخشی این دارو برای درمان صرع کوچک( ابسنس)، اسپاسم کودکان و همینطور انواع خاصی از صرع میوکلونیک به اثبات رسیده است. به والدین یادآوری کنیم که این دارو می تواند مانند فنوباربیتال ضمن خواب آوری، باعث بیش فعالی در کودک شود.

32.سوال: چه عامل محدود کننده ای برای تجویز داروهای Diazepam, Lorazepam, Clonazepamبه عنوان ضد صرع وجود دارد؟

پاسخ: نکته مهم این است که هم نسبت به اثر بخشی این داروها برای درمان صرع و هم نسبت به عارضه جانبی مهم آنها (خواب آلودگی) تحمل ایجاد می شود. البته اولی نامطلوب ولی دومی مطلوب است.

33.سوال: چگونه داروی دیورتیک Acetazolamideبرای درمان انواع صرع هم به کار می رود؟

پاسخ: با ایجاد اسیدوز در مغز ؛ البته نسبت به اثر آن زود مقاومت ایجاد می شود. در حال حاضر مصرف آن به کنترل صرع در خانم ها( نوع وخیم شونده در دوران قاعدگی) محدود شده است.

---