نکاتی در مورد نازایی

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

نازایی به معنی عدم حاملگی در عرض یکسال بدون استفاده از هرگونه روش جلوگیری از بارداری.
انواع نازایی :
نازایی اولیه: هرگز حاملگی ایجاد نشده است.
نازایی ثانویه: حداقل یک حاملگی قبلی رخ داده است.

علل کلی نازایی:
علل مردانه: ۳۵درصد.
علل زنانه: ۵۵درصد.
غیرقابل توجیه :۱۰درصد

چه زوجهایی نیاز به بررسی جهت نازایی دارند :
زوجهایی که مایل به داشتن بچه هستند و بعد از ۱ تا ۲ سال که از هیچ روش جلوگیری از بارداری استفاده نکرده اند، حاملگی صورت نگرفته باشد،کاندیدهای قابل قبولی برای بررسی جهت نازایی می باشند. بررسی زودتر نیز ممکن است در بعضی از اشخاص توصیه می شود نظیر زنان جوانتری که فاکتورهای خطر واضحی دارند ازجمله: تاریخچه عفونتهای لگنی یا زنان بیشتر از ۳۵سال. توجه : احتمال بیشتری برای حاملگی در مورد زوجهایی که کمتر از ۳ سال سابقه نازایی دارند وجود دارد.
علل مردانه برای نازایی :
در اکثر موارد یک علت خاص برای نازایی ناشی از فاکتورمردانه نمی تواند مشخص شود.شایع ترین علت نازایی در مردان واریکوسل است که قابل اصلاح می باشد و از طریق عمل جراحی می توان واریکوسل را درمان کرد.

موارد جراحی واریکوسل :
۱-نازایی با علت مردانه ثابت شده باشد.
۲-بررسی زن از نظر نازایی نرمال باشد.
۳-در معاینه واریکوسل وجود داشته باشد.

مهمترین علل دیگر نازایی در مردان عبارتند از :
عدم نزول بیضه ها(عدم لمس بیضه ها در داخل اسکروتوم)،انسداد مجرای منی، عدم وجود لوله های تولید کننده منی، بیماریهایی مانند اکرومگالی،کوشینگ، کم کاری تیروئید، نارسایی آدرنال، سندرم داون و کلاین فیلترو التهابپروستات، انزال زودرس، مصرف بعضی از داروها(بعضی از داروهای ضد فشار خون، داروهایاعصاب، ضد افسردگی ها، شیمی درمان)، مصرف الکل و سیگار،هیپوسپادیازیس و اپیسپادیاس(در این دو بیماری سوراخ مجرای ادراری بجای قرار گرفتن در نوک آلت،در زیریا بالای آلت قرار می گیرد)

تستهای تشخیصی برای ارزیابی مرد :
۱-آنالیز منی(اسپرموگرام). اولین تست تشخیصی برای ارزیابی مرد می باشد.قبل از گرفتن نمونه منی بیمار باید حداقل ۴۸ ساعت و حداکثرتا ۷ روز قبل از گرفتن نمونه، از انزال پرهیز کند.۲ تا ۳ نمونه به فواصل ۱تا ۳ ماه برای آنالیز لازم است.
مشخصات یک اسپرموگرام نرمال :
حجم: ۲ تا ۶ میلی لیتر.
دانسیته: ۲۰ تا ۲۵۰ میلیون اسپرم در ۱ میلی لیتر.
درصد اسپرم با حرکت روبه جلو: ۵۰درصد.
لخته شدن: ۳۰ دقیقه.
مرفولوژی: ۴۰ تا ۶۰ درصد را اشکال نرمال تشکیل دهند.
PH: 8/7-2/7
2- تعیین سطوح تستستورون،LH,FSH,TSH و پرولاکتین سرم.
۳- تعیین قدرت نفوذ اسپرم.
۴- بیوپسی(نمونه برداری)بیضه
۵- سونوگرافی برای بررسیواریکوسل.

علل زنانه نازایی :
۱-فاکتورسرویکس:سرویکس و ترشحاتش در تغذیه، ذخیره، رهایی تدریجی اسپرمها به قسمتهای بالاتر و محافظت اسپرمها از محیط اسیدی واژن نقش مهمی دارد. اگر سرویکس معیوب باشد نمی تواند منی را زنده نگه دارد و باعث نازایی می شود.
۲- فاکتور تخمدانها:اختلالات تخمک گذاری از قبیل عدم تخمک گذاری، تخمک های کم ونقایص فاز ترشحی تخمدان از علل نازایی زنانه است.
مشکلات کلینیکی عمده که با عدم تخمک گذاری و نازایی همراهمی باشند عبارتند از:
سندرم تخمدان پلی کیستیک- نارسایی تخمدانی زودرس-هیپرپرولاکتینمی(افزایش پرولاکتین خون)- آمنوره هیپوتالاموسی(عدم قاعدگی بعلت بیماری هیپوتالاموس)- اختلالات تیروئیدی و آدرنال.
۳- فاکتور لوله رحمی:بررسی باز بودن لوله رحمی جزء ارزیابی های روتین در نازایی است.این امر با دو روش صورت می گیرد:هیسترو سالپنگوگرافی( عکسرنگی از رحم و لوله های رحمی) لاپاراسکوپی(با یک دستگاه مخصوص وارد شکم شده ولوله رحمی را نگاه می کنند).
۴- فاکتور رحمی:فاکتورهای رحمی بیشتر باعث سقط می شوند تا نازایی.لیومیومها( با انسداد مکانیکی و ممانعت از لانه گزینی) و سندرم آشرمن از علل مهم رحمی برای نازایی می باشند.عکس رنگی از رحم بهترین روش برای ارزیابی رحم است.

معنی بعضی اصطلاحات در نازایی :

ICIتزریق اسپرم شوهر بداخل سرویکس همسر. IUIتزریق اسپرم شسته شده بداخل رحم می باشد و در موارداولیگواسپرمی(اسپرم خیلی کم) یا کاهش حرکت اسپرم کاربرد دارد. IVFدر صورت عدم موفقیت روش ICI و IUI ، IVF بعنوان آخرین خط درمانصورت می گیرد. در روش IVF ابتدا القاء تخمک گذاری صورت می گیرد . آنگاهبا راهنمایی سونوگرافی و لاپاراسکوپی تخمک ها برداشته می شوند. پس از بدست آوردنتخمکهای القاء شده، هر یک از آنها را با ۱۵۰۰۰۰اسپرم شسته شده لقاح می دهند. آنگاهتخمکهای لقاح یافته را در محیط رشد قرار می دهند و در انکوباتور نگه می دارند.مرحله آخر انتقال جنین بداخل رحم است. اینکار ۴۸ ساعت بعد از برداشت تخمک صورت میگیرد. شانس حاملگی 25 تا ۳۰درصد است