انزال زودرس- قسمت اول-تعریف و علل

دکتر محمد رضا قرائتی [ متخصص کلیه و مجاری ادراری ]آدرس وب سایت : www.drgharaati.ir
آدرس مطب : اصفهان،خیابان آمادگاه،کنارمبل آبنوس،ساختمان آژند،بلوک اداری،طبقه سوم،واحد32 تلفن مطب : 32240906 - 031

سه نوع کلی اختلال جنسی در مرد وجود دارد که هر کدام علل ودرمانهای متفاوتی دارند و نباید آنها را باهم اشتباه کرد:
1-کاهش میل جنسی ( اختلال libido )
2- کاهش نعوظ ( اختلال erection )
3- اختلال در انزال ( اختلال ejaculation )

«انزال زودرس» یکی از اختلالات جنسی دستۀ سوم محسوب می شود.این حالت یکی از شایعترین اختلالات جنسی در مردان و از شایعترین علل مراجعه به متخصصین ارولوژی است.در بررسی National Health and Social Life Survey در امریکا، شیوع این حالت در مردان 18 تا 59 ساله امریکایی 21درصد براورد شده وبر حسب تعاریف مختلفی که در مطالعات مختلف از انزال زودرس شده، شیوع آن در میان مردان جوامع مختلف از 4 تا 66 درصد ذکر شده که بیانگر اهمیت و شیوع بالای این بیماری است.

تعاریف مختلفی از «انزال زودرس » شده است. همۀ این تعاریف بر این نکته توافق نظر دارند که لفظ انزال زودرس به حالتی اطلاق می شود که اولا" «فاصله زمانی از دخول تا انزال کوتاه باشد و انزال قبل یا در فاصلۀ کوتاهی پس از دخول رخ دهد»، ثانیا "«فرد کنترلی بر روی انزال خود نداشته باشد» و ثالثا "«این حالت موجب فشار روحی و روانی در فرد مبتلا یا همسر وی یا هر دو شده باشد» .

در مورد شرط اول یعنی کوتاه بودن" فاصله زمانی دخول تا انزال( IELT )"باید زمان طبیعی رسیدن به ارگاسم در مرد را دانست. در یکی از معتبرترین مطالعات که توسط پروفسور والدینگر (یکی از صاحبنظران این رشته) انجام شده متوسط فاصله زمانی دخول تا انزال( IELT) در جمعیت مردان مورد مطالعه 4/5 دقیقه بوده و پروفسور والدینگر بر اساس همین مطالعه با بررسی منحنی زنگوله ای زمان انزال در جمعیت مردان مورد مطالعه، به این نتیجه رسیده که حداقل طبیعی "فاصله زمانی دخول تا انزال( IELT )" یک دقیقه است و در اکثر مراجع نیز اگر انزال در کمتر از یک دقیقه از شروع نزدیکی رخ دهد آن را «انزال زودرس» تلقی می کنند و برخی نیز زمان کمتر از دو دقیقه را غیرطبیعی و زودرس می دانند.

پزشک در هنگام بررسی کسی که با شکایت از زودرس بودن انزال مراجعه کرده باید به این نکته توجه داشته باشد که شاید انتظارات بیمار اشتباه باشد.همانطور که گفته شد متوسط رسیدن به ارگاسم(انزال) در مردان طبیعی 4/5 دقیقه است و اگر بیش از یک دقیقه باشد طبیعی است ولی در خانمها متوسط زمان رسیدن به ارگاسم به طور طبیعی بسیار بیش از این(14تا 20 دقیقه) است.بنا براین انتظار اینکه یک زوج پس از شروع نزدیکی ، همزمان به ارگاسم برسند انتظاری اشتباه است.یعنی در برخی از موارد ، مرد با آن که از نظر زمان رسیدن به ارگاسم طبیعی است چون انتظار دارد همزمان با همسرش به ارگاسم برسد و اینچنین نمی شود با تصور اینکه انزالش زودرس است مراجعه می کند در حالی که انتظار او اشتباه است.

در مورد علت بروز انزال زودرس نیز نظرات مختلفی اظهار شده است.تا قبل از دهۀ 90 میلادی،بسیاری انزال زودرس را یک اختلال روانی وروحی(سایکولوژیک) می دانستندو اعتقاد داشتند که مانند بسیاری از بیماریهای روانی دیگر ریشه در رفتارهای خود آموخته (ناشی از تماسهای جنسی پراضطراب و سریع و پنهانی اولیه و...) دارد.دو روانپزشک معروف یعنی Masters و جانسون ، بر همین اساس روشهای رفتار درمانی( مثل روشهای Stop-Start و Squeezing ) را موثرترین روش درمانی انزال زودرس می دانستند.

برخی نیز افزایش حساسیت آلت به ایمپالسهای حسی را علت آن می دانستند. Schapiro که از معتقدین به این نظریه بود بر همین اساس، درمانهای موضعی(مثل کرم یا اسپری های بی حس کننده پوست آلت) را در درمان این حالت موثر می دانست.اما مطالعات جدیدتر تا حد زیادی این نظریه را رد کرده اند.
با پیدایش داروهای مهارکنندۀ بازجذب سروتونین که درابتدا برای درمان افسردگی عرضه شدند ومشاهدۀ اینکه در اکثر مصرف کنندگان این داروها زمان رسیدن به انزال افزایش می یابد،نظرها به سمت سروتونین به عنوان نروترانسمیتری که در مهار انزال نقش دارد جلب شد.با استفاده از این عارضۀ جانبی این داروها، داروهایی ساخته شدند که با اختصاصیت بیشتری برای مهار انزال عمل میکنند واز طریق بالا بردن سطح سروتونین در مراکز مغزی مربوط به انزال موجب درمان انزال زودرس میشوند.

با کشف نقش سروتونین و گیرنده های سروتونینی در انزال زودرس،امروزه دیگر انزال زودرس را یک بیماری ارگانیک(جسمی) می دانند نه صرفا یک اختلال روانی.پروفسور والدینگر حتی پارا از این هم فراتر گذاشته و در مطالعاتی برروی حیوانات نشان داد که انزال زودرس در اثر اختلالاتی در حساسیت یا تعداد گیرنده های سروتونینی در مغز است و حتی ممکن است این ترکیب گیرنده ها و در نتیجه انزال زودرس به صورت ارثی به نسلهای بعد نیز منتقل شود همانطور که سایر اختلالات مرتبط با نروترانسمیتر سروتونین (مانند افسردگی ) نیز جنبۀ ژنتیک و ارثی دارند.
در قسمت دوم مقاله به بحث درمان این بیماری خواهم پرداخت.

دکتر محمدرضا قرائتی
متخصص و جراح کلیه و مجاری ادراری و تناسلی
فلوشیپ فوق تخصصی پیوند کلیه

نقل مطلب فقط با ذکر منبع و لینک به سایت( www.drgharaati.ir ) بلامانع است.
برای نگارش این مقاله از گایدلاینهای انجمن ارولوژی امریکا(AUA) و انجمن ارولوژی اروپا(EAU)و مقالاتی از مجله اندرولوژی آسیا(AJA) استفاده شده است.
IELT=Intravaginal Ejaculatory Latency Time