نوروفیدبک3

دکتر محمد آذربایجانی [ اعصاب ، روان و مشاوره ]آدرس وب سایت : www.drazarbayejani.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان شمس آبادی ، خیابان پارس دوم ، مجتمع مریم ، واحد 46 تلفن مطب : 32347879 - 031

فعاليت نامناسب امواج آلفا يا بتا
مغز ما از امواج آلفا براي استراحت دادن به خود استفاده ميکند. اگر توليد اين موج ادامه يابد و متوقف نشود مغز نميتواند بسياري از فعاليتهاي حياتي خود را انجام دهد. در عوض امواج سريع بتا براي انجام فعاليتهاي توجهي و تمرکزي مغز ضروري ميباشند. کاهش فعاليت بتا و افزايش آلفا در اين افراد منجر به بروز مشکلات يادگيري ميشود.

اختلالات خواب ( در بزرگسالان )
مدارك باليني مختلفي وجود دارد كه نشان ميدهد استفاده از نوروفيدبك به بهبود اختلالات مختلف خواب از جمله بيخوابي، آپنه، سخت به خواب رفتن، مرتب از خواب پريدن و... كه علائمي مرتبط با اضطراب و افسردگي هستند، كمك ميكند.در واقع نوروفيدبك به خودتنظيمي مغز در برانگيختگي فيزيولوژيك كمك ميكند و همين امر سبب بهبود كيفيت خواب ميشود.

مشكلات خواب (در كودكان)
مشكلات خواب شامل شبادراري، راه رفتن در خواب، حرف زدن در خواب، وحشت در خواب و اضطراب مربوط به خواب رفتن ميباشند. نوروفيدبك با كمك به خود ـ تنظيمي مغز در تنظيم برانگيختگي فيزيولوژيك، در بهبود مشكلات مربوط به خواب موفق بوده است و غالباً اولين چيزي كه در درمان توسط نوروفيدبك توسط مراجعين گزارش ميشود بهبود كيفيت خواب است.

صرع
نوروفيدبك اولين بار در حوزه بهبود صرع به كار گرفته شد. استرمان در پژوهشهاي خود متوجه گرديد که تقويت موج SMRدر حيوانات و انسان سبب کنترل و بهبود تشنج ميگردد. نشان داده شده است كه نوروفيدبك در بهبود انواع صرع از جمله صرع كوچك، صرع بزرگ و تشنجهاي موضعي پيچيده مؤثر است. همچنين باعث كاهش دوز دارو و كنترل بهتر تشنجها ميشود. اغلب افرادي كه تحت درمان با نوروفيدبك قرار گرفتهاند افرادي هستند كه درمانهاي دارويي در حل مشكل آنها ناموفق بوده است.
نوروفيدبك پايداري مغز را افزايش ميدهد. مدت درمان ممكن است كمي طولاني شود اما معمولاً نتايج خوبي به دست ميآيد كه به شكل بهبود سطح عملكرد مغز، كاهش دوز داروها و عوارض جانبي آنها، كاهش تعداد تشنج و رفع نياز به جراحي (در مواردي كه نياز به جراحي بوده است) قابل مشاهده است.

اضطراب
گاهي اضطراب حاصل مغزي است كه خيلي سريع كار ميكند و لازم است كه آرام شود. مشخص شده که تقويت آلفا سبب پيدايش حالت آرامش و خلوت شدن ذهن ميشود.با پيشرفت تكنيكها و مطالعات مربوط به امواج آلفا، محققان دريافتند كه آموزش آلفا در بهبود اختلالات اضطرابي، سندرمهاي درد، اختلالات خواب و استرس مزمن مؤثر است.در واقع اضطراب نشانهاي از وجود مشكلات در خودتنظيمي مغز است. نوروفيدبك اطلاعاتي را از EEGمراجع به وي ارائه ميدهد و كمك ميكند تا بتواند وجوه مختلف آن را تحت كنترل خود درآورد و به اين ترتيب به مغز مي آموزد تا خودش را بهتر تنظيم كند. اين مهارت بعد از اين بصورت ناهشيار در مواقع مختلف و براي غلبه بر اضطراب و حملات هراس توسط شخص بكار گرفته ميشود.استفاده از نوروفيدبك در بيماران PTSDبه آنها اجازه ميدهد تا خاطرات مربوط به حادثه را بدون احساس ناراحتي و رنج پردازش كنند.

افسردگي
در نقشه مغزي افراد افسرده نشانههاي مختلفي ديده ميشود که بعضي از آنها عبارتند از:
افزايش يا کاهش فوقالعاده در فعاليت امواج بتا و آلفا در سراسر يا بخشي از مغز؛ کاهش يا افزايش موج دلتا؛ کاهش يا افزايش غيرطبيعي کوهرنس و ... . استفاده از نوروفيدبک منجر به انجام اصلاحات در الگوي امواج مغزي افراد افسرده ميگردد. تغيير در ميزان سروتونين و نوراپينفرين که دو انتقالدهنده عصبي هستند از علل بروز افسردگي است. نقل و انتقالات انتقالدهندهها از مباحث مربوط به شيمي مغز است.

نکته در اينجاست که تغيير در شيمي مغز به تغيير در امواج، و تغيير در امواج به تغيير در شيمي مغز ميانجامد. لذا استفاده از نوروفيدبک و اصلاح الگوي امواج مغزي سبب ايجاد تعادل در نقل و انتقالات مواد شيميايي مغز ميگردد.نوروفيدبك ساز و كار اصلي كه مغز به آن وسيله برانگيختگي فيزيولوژيك را كنترل ميكند تحت كنترل درآورده و مكانيزم برانگيختگي را طبيعي ميسازد. اين روش صرفنظر از علت افسردگي اثربخش است. در طي درمان مراجع ممكن است متوجه شود كه لازم است استفاده از داروهاي ضدافسردگي يا محرك را كاهش دهد كه به هر حال بايد از نظر دوز دارو در طي درمان تحت نظر متخصص باشد.

درد مزمن
در مورد درد مزمن فرض بر اين است كه آسيبي كه در ابتدا منشأ درد بوده است درمان شده اما درد همچنان باقي است و چه بسا بدتر شده است. وقتي درد براي مدت طولاني ادامه پيدا كند، آستانه درد ممكن است كاهش يافته و در نتيجه ادراك آن افزايش يابد. به عبارت ديگر مغز توجه بيشتري به احساس درد ميكند.طولاني شدن مدت درد، آستانه مغز نسبت به درد را پايين آورده و سبب افزايش ادراك درد ميشود. استفاده از نوروفيدبك آستانه مغز نسبت به درد را بالا برده و حتي به مقدار طبيعي ميرساند و به اين شكل سبب كاهش ادراك درد ميشود. حتي با وجود آسيب هم، تنظيم شدن دوباره آستانه درد در يك حد طبيعي، باعث بهتر شدن درد ميشود. مغز با كمك نوروفيدبك آستانه درد را از نو تنظيم ميكند.

صدمات مغزي خفيف (mTBI)
پيامدهاي آسيب مغز خفيف شامل سردرد، بدن درد، حالت تهوع، گمگشتگي ، افسردگي، خستگي مفرط، مشكلات بينايي، نقائص پردازش شنيداري، مشكلات خواب، وز وز گوش، تحريكپذيري و اضطراب و حتي تغييرات يا ناپايداري شخصيتي ميباشد. در حاليكه هيچ نوع دارو درماني مرسومي براي اين علائم وجود ندارد، ليكن معمولاً به نوروفيدبك جواب ميدهند.مطابق با گزارش خود افراد تحت درمان تا 80% بهبودي در علائم پيدا ميشود. بازيابيهايي كه مغز به اين ترتيب بدست ميآورد اثر بلندمدت دارد. استفاده از اين روش حتي سالها بعد از آسيب هم مفيد خواهد بود. بعضي بهبودها بعد از آسيب بصورت خودبخود مورد انتظار هستند ليكن نوروفيدبك فرايند را سرعت ميبخشد.

آموزش در مناطق خاص قشري كه مربوط به كنترل برانگيختگي فيزيولوژيك ميشود صورت ميگيرد. در مورد صدمات خفيف شواهد حاكي از تأثير مثبت نوروفيدبك در كمك به بهبود علائمي مانند: كاهش انرژي، سردرد و دردهاي مزمن، گيجي و سرگيجه، مشكل حافظه، مشكل در تمركز، اضطراب، افسردگي، تغييرات خلقي، اختلالات خواب و مشكلات ادراك بينايي ميباشد. شواهد باليني نشاندهنده اين است كه استفاده از نوروفيدبك حتي پس از اينكه ساير درمانها از پيشرفت باز ميمانند، سبب دستيابي به نتايج بيشتر ميشود.

سکته مغزي
سكته مغزي اغلب نارساييهايي را در عملكرد مغزي به دنبال خود دارد. نوروفيدبك علاوه بر كمك به بهبود نقائصي كه از سكته ناشي ميشود، در برطرف كردن مشكلات ثانويهاي كه پديد ميآيد مانند اضطراب، افسردگي، تحريكپذيري، كسالت و... هم مفيد است. نوروفيدبك باعث دستيابي به بازيابي بلندمدت كاركرد مغز ميشود.بسياري پيامدهاي ناشي از سكته در محل آسيب به وجود نميآيند و شبيه به پيامدهاي ذكر شده در مورد MTBIهستند: مشكلات خواب، تحريكپذيري، تغييرات خلقي و افسردگي.اين موارد خيلي زود به نوروفيدبك جواب ميدهند بعضي نقائص خاص كه مربوط به سكته ميشوند مانند راه رفتن، گفتار و ضعف يك طرف بدن، زمان بيشتري براي بازيابي ميبرند و حتي ممكن است بهبودي بطور كامل بدست نيايد. گاهي لازم است فرايند آموزش بطور بلندمدت ادامه پيدا كند تا مغز بتواند به مرور قابليتهاي قبلي خود را بازيابد.

عملكرد بهينه
نوروتراپي اهداف مختلفي دارد :
- تثبيت عملكرد سراسري مغز با افزايش توانايي مغز در توليد امواج مغزي مختلف در محدوده سالم و صحيح .
- بهبود توانايي مغز براي تغيير نرم و راحت از يك حالت ذهني به حالت ديگر و حفظ آن حالت به اندازه نياز.
- بهبود كاركرد مغز در نواحي خاص مرتبط با مشكلاتي كه فرد در آن زمان تجربه ميكند.
سالهاست كه ورزشكاران، هنرمندان، مديران و افراد نظامي، از نوروفيدبك براي دستيابي به بالاترين سطوح عملكرد درماني استفاده ميكنند. پروتكلهاي آموزشي، برانگيختگي فيزيولوژيكي، تمركز و توجه، تعادل نيمكرههاي مغزي، آرميدگي و كاركرد اجرايي را تحت تأثير و آموزش قرار ميدهند. نوروفيدبك يك تكنيك يادگيري و وسيله آموزشي است. مراجع از تغييراتي كه طي آموزش بوجود آمده آگاه ميشود و قادر خواهد بود تا روند پيشرفت خود را در جهت رسيدن به قابليتهاي بالاتر مورد ارزيابي و بررسي قرار دهد.

اعتیاد :
نوروفیدبک از طریق شرطی سازی عاملی توانسته در 77 درصد موارد کاهش خماری و ولع مواد در مقایسه با 44 درصد افرادی که نوروفیدبک دریافت نکرده اند موثر باشد.. تجربه مرکز نوید ایران این است که در معتادان شیشه و کراک وشیره تریاک باعث تعادل در رفتاریهای حسی وحرکتی شده و میل به موادرا کاهش میدهد/ افرادی که مبتلا به انواع مواد مخدر بوده اند نیز از نوروفیدبک برای ماندگار ی طولانی تر در درمان و کاهش عود اعتیاد موثر بوده است.