روش های درمان بیماران دارای اضافه وزن یا چاقی- قسمت اول

شهزاد محمدیان [ متخصص تغذیه ورزشی از استرالیا ]آدرس وب سایت : www.armitaclinic.ir
آدرس مطب : شهرک غرب بلوار فرحزادی تقاطع دریا خ نورانی پلاک 19 طبقه سوم تلفن مطب : 22366770 - 021

کاهش وزن
هدف از درمان ، کاهش وزن و حفظ آن برای مدت طولانی است.هدف کاهش اولیه وزن به میزان 10% از وزن بدن بیمار در طول 6ماه است.میزان کاهش وزن باید 5/0 تا1 کیلوگرم در هفته باشد.میزان های بیشتر در دراز مدت نتایج بهتری ندارد.بعد از 6ماه درمان باید از طریق اصلاح عادات غذایی افزایش فعالیت بدنی و تغییر رفتار وزن کاهش یافته حفظ شود.کاهش وزن بیتر می تواند بعد از یک دوره حفظ وزن شروع شود.

روش های درمن شامل :
1. رژیم درمانی
2. افزایش فعالیت بدنی
3. رفتار درمانی(اصلاح شیوه زندگی)
4. دارو درمانی
5. جراحی

1.رژیم درمانی
رژیم غذایی شامل دستوراتی در مورد نحوه تطبیق رژیم غذایی برای کاهش مواد غذایی مصرفی است.دریافت انرژی باید 1000-500 کالری در روز(کیلو کالری در روز)کاهش یابد.رژیم غذایی اگرچه باید کم کالری باشد اما نباید از رژیم خیلی کم کالری استفاده کرد(کمتر از800 کیلو کالری در روز).نسبت به رژیم کم کالری(1200-800 کالری در با کاهش متوسط کالری 1500-1200 کیلو کالری در روز برای اکثر زنان و رژیم غذایی 1600-1400 کیلو کالری در روز برای مردان مناسب است.

اگر بیمار می تواند رژیم غذایی 1600 کیلو کالری در روز را رعایت کند.با این رژیم شروع کند اما اگر وزن خود را از دست ندهد،می تواند رژیم غذایی1600-1200 کیلو کالری در روز را امتحان کند.اگر بیمار تحت این رژیم گرسنه باشد.ممکن است 200-100 کالری در روز افزایش یابد.آموزش بیمار در مورد عادات غذایی و رفتاری صحیح،سبب تغییرات دراز مدت در وزن می شود.گرچه چربی غذایی یک منبع غنی انرژی است اما کاهش آن بدون کاهش کل انرژی دریافتی موجب کاهش وزن نمی شود.ملاقات های مرتب با کارشناسان مربوطه در طی برنامه کاهش وزن،پیگیری و پیروی بیمار از دستورات را آسانتر می کند.

در بعضی موراد خصوصاً در بیماران دارای نمایه توده بدنی30 و بیشتر که سابقه طولانی اضافه وزن دارند،این مسئله که کاهش بیش از حد 2-1 واحد کمتر از نمایه توده بدنی فعلی را هدف قرار دهیم نه واقع بینانه و نه عملی است.بطور متوسط کاهش وزن 5% وزن اولیه از نظر پزشکی موثر است.اکثریت بیماران دارای نمایهئتوده بدنی 30 و بیشتر بیش از 12-100% از وزن اولیه وزن از دست نمی دهد.

کاهش وزن فقط با کاهش انرژی بر اساس محدودیت در دریافت انرژی و یا افزایش مصرف یا سوخت انرژی یا به طور مطلوب توسط هر دو اقدام انجام می گیرد.محدودیت مصرف انرژی ساده است و از طریق انتخاب و مصرف غذاهای سالم تر (انتخاب غذاهای باچربی کمتر،افزایش مصرف سبزی ها و میوه ها،روش های طبخ با چربی کمتر و غیره)صورت می گیرد که در مجموع کل انرژی نیز کاهش می یابد.

توصیه های غذایی برای کاهش وزن
- یکی از راهبردهای درمان با رژیم غذایی آموزش است.آموزش برای کمک به تطابق با رژیم غذایی کم کالری لازم و ضروری است.این آموزش باید در مورد ارزشها و انرژی واد غذایی،ترکیب غذاهای مختلف (چربی،کربوهیدرات،پروتئین) خواندن برچسب های غذایی و پرس های غذاها،عادت به خرید مواد غذایی جدید و نحوه آماده کردن آنها انجام شود.

- کاهش متوسط کالری مصرفی برای دست یابی به کاهش وزن به مقدار کم اما مستمر و حفظ وزن کاهش یافته ضروری است.
- معده ای که به علت مصرف حجم غذای زیاد،بزرگ و حجیم شده است با حجم غذای کمتر در طول زمان کوچک تر می شود.
- در طی رژیم غذایی افراد باید تحت مراقبت باشند تا اطمینان یابیم که تمام توصیه های مجاز غذایی رعایت می شود و ممکن است نیاز به مکمل های غذایی یا ویتامین باشد.

- از مصرف غذاهای پرانرژی(پر چربی و پرکربوهیدرات)باید اجتناب شود و اندازه پرس غذا کاهش یابد و به مقدار کافی آب مصرف شود.
- به عنوان یک قاعده 450 گرم بافت چربی برابر با 3500 کالری است.پس اگر کسی بخواهد 450 گرم در هفته کاهش وزن داشته باشد می تواند دریافت انرژی خود را تا کالری در روز کم کند.بطور طبیعی هرچه محدودیت دریافت شدیدتر باشد،کاهش وزن سریع تر است.در رژیم غذایی باکالری خیلی کم کاهش وزن سریعتر است اما در طور یک سال تفاوتی در کاهش وزن ایجاد نمی کند.رژیم های غذایی بسیار سخت و کم کالری عواقب بهداشتی جدی در بر دارد.

- برای تعیین مقدار کالری مورد نیاز روزانه برای یک فرد خاص،مقدار وزن مطلوب را در عدد 12 تا 15 کالری ضرب می کنند.مقدار کالری به ازای هر 450 گرم بستگی به جنس،سن و مقدار فعالیت فرد دارد.برای مثال یک زن 50ساله که می خواهد در وزن 5/61 کیلوگرم باقی بماند و فعالیت و فعالیت کمی دارد نیاز به 12 کالری با ازای هر 450 گرم دارد(1620 کالری در روز)و یک زن 25 ساله ورزشکار که می خواهد همان مقدار وزن را حفظ کند نیاز به 15 کالری به ازای هر 450 گرم دارد(2025 کالری در روز).

- ترکیب رژیم غذایی باید بر اساس به حداقل رساندن سایر عوامل خطرزای بیماری قلبی عروقی(مانند فشار خون بالا،کلسترول خون بالا...)تنظیم شود.
- بعد از کاهش وزن حفظ آن مهم است.برای حفظ وزن،هر فرد باید به تعادل مقدار کالری که دریافت می کند یا مقدار انرژی که از طریق فعالیت می سوزاند توجه کند و در مورد آن تصمیم بگیرد.چنین تصمیمی در بسیاری از موارد می تواند به صورت عادت درآید.هدف ار رژیم غذایی تنها کاهش وزن نیست بلکه یکی از اهداف مهم کنترل سایر عوامل خطرزای بیماری های مزمن همراه با چاقی است.

هشدار در مورد رژیم های خیلی سخت
رژیم های خیلی سخت کمتر از 1200 کالری در روز،خطرات سلامتی را به علت احتمال پرخوری بدنبال آن و بازگشت به چاقی را به همراه دارد.با توجه به اینکه در این گونه رژیم ها غالباً ویتامین و مواد معدنی ناکافی است بنابراین نیاز به مکمل های ویتامین و املاح وجود دارد.در ابتدا کاهش وزن به دلیل دفع مایعات است و پس چربی کاهش می یابد این رژیم ها نباید بیش از 16 هفته ادامه یابد.رژیم غذایی سخت عوارض جانبی نامطلوبی دارد که شامل تهوع،عدم تحمل سرما،ریزش مو،سنگ کیسه صفرا و نامنظمی قاعدگی است.گزارشاتی هم در مورد مرگ ناشی از نامنظمی ضربان قبل وجود دارد.رژم غذایی که شامل مصرف زیاد مایعات است سبب می شود پروتئین و سدیم بدن خیلی کم شده و فرد در معرض کمبود سدیم قرار گیرد در این حالت فرد دچار تهوع ، گیجی ، سرگیجه و در موارد شدید دچار کما می شود.
ادامه دارد...