نکاتی در مورد مصرف مغزها و سن شروع آن در کودکان

شهزاد محمدیان [ کارشناس ارشد تغذیه ]آدرس وب سایت : www.armitaclinic.ir
آدرس مطب : شهرک غرب بلوار فرحزادی تقاطع دریا خ نورانی پلاک 19 طبقه سوم تلفن مطب : 22366770 - 021

بادام
بادام از جمله مغزها ( آجیل آلات ) بسیار سودمند برای سنین مختلف است. ابتدا ویژه کشورهای آسیایی و آفریقایی بوده و امروزه در بسیاری نواحی معتدل دنیا کشت می شود. پوسته بادام نباید شکاف یا تغییر رنگ داشته باشد. مغز بادام حاوی روغن است لذا باید برای پیشگیری از فاسد شدن آن، نباید در معرض هوا و در درجه حرارت بالا نگه داری شود. بادام با پوست خیلی دیرتر از مغز بادام فاسد می شود و بادام خام بهتر از بادام بو داده قابل نگه داری است. برای نگه داری بادام به مدت طولانی، باید آن را در محیط خنک و خشک قرار داد. بادام پوست کنده را می توان تا چندین ماه در یخچال نگه داری کرد و برای نگه داری به مدت طولانی تر می توان آن را در فریزر (18-) قرار داد. بادام تلخ حاوی نوعی سیانید به عنوان اسیدپروسیک و دارای عوارض کبدی است و نباید مصرف شود. در مجموع بادام از ارزش غذایی بالایی برخوردار است و از اولین مواد غذایی است که می تواند در شروع غذای کمکی استفاده شود.
سن شروع : پایان 6 ماهگی ، در مواردی که غذای کمکی با نظر پزشک از سن پایینتر شروع شده باشد ، می توان در سنین 6-4 ماهگی نیز از بادام استفاده کرد.

فندق
فندق نیز از مغزهای با ارزش از نظر غذایی است که ابتدا در اروپا و آسیا کشت می شده و امروزه در بسیاری مناطق دارای آب و هوای معتدل وجود دارد. به طور کلی مواد مغذی آن شبیه بادام است فقط کالری، تیامین و چربی آن بیشتر از بادام ولی پروتئین، کلسیم، فسفر، آهن و نیاسین آن کمتر از بادام است.
سن شروع : پایان 7 ماهگی

پسته
درخت این ماده غذایی مفید در مناطق گرمسیری کشت می شود و مهمترین نواحی کشت آن ایران، ترکیه و سوریه است. از نظر مواد مغذی، شباهت زیادی به بادام دارد، فقط میزان تیامین و آهن آن بیشتر از بادام و کلسیم و نیاسین آن کمتر از بادام است.
سن شروع : بر اساس منابع مختلف از 10 تا 12 ماهگی می توان آن را برای شیرخوار شروع کرد.

گردو
درختان گردو در نواحی معتدل می رویند و پانزده گونه گردوی خوراکی وجود دارد. گردوی معمولی یا ایرانی و گردوی سیاه بهترین انواع آن بوده و دارای بیشترین ارزش غذایی هستند. هزاران سال پیش برای اولین بار گردو در ایران کشت شد، و سپس در کشورهای دیگر نیز توسعه یافت.
سن شروع : از پایان 8 ماهگی به بعد می توان گردو را به رژیم غذایی کودک اضاافه کرد.

بادام زمینی
از جمله مغزهای بسیار مفید است که ابتدا فقط در آمریکای جنوبی وجود داشته و امروزه در بیش از 40 کشور کشت می شود. انواع مختلفی از بادام زمینی وجود دارد که هر کدام از نظر ارزش غذایی با یکدیگر متفاوت هستند ولی به طور کلی منبع مناسبی برای پروتئین و از مواد غذایی انرژی زاست و حاوی مقادیر قابل توجهی ویتامین B به ویژه ریبوفلاوین و نیاسین می باشد. روغن آن از نوع بسیارمفید است.
سن شروع : چون احتمال ایجاد حساسیت های شدید دارد، بیشتر منابع توصیه می کنند پس از سه سالگی مصرف شود و برخی منابع آن را پس از یک سالگی مجاز می دانند.

دانه کنجد
این دانه های کوچک از جمله اولین منابع روغن بوده اند که در رژیم غذایی بشر به کار رفته است. گیاه کنجد در ابتدا در آفریقا کشت شد، سپس به هند و سایر نقاط جهان برده شد.این دانه ها 20 تا 25 درصد پروتئین و تقریبا 50 درصد چربی مفید غیراشباع دارند. توازن کامل بین پتاسیم سدیم موجود در کنجد برقرار است و از این رو می تواند به حفظ تعادل آب بدن کمک کند. کنجد دو نوع سیاه و سفید دارد و هرچند برخی معتقدند خواص کنجد سیاه بیشتر است ولی تفاوت عمده ای بین این دو وجود ندارد. کنجد سرشار از چربی های مفید است.
سن شروع : از پایان 6 ماهگی، همانطور که ذکر شد از بین مغزها، از نخستین انواعی است که می توان در غذای کمکی شیرخوار شروع کرد.