صابونها به عنوان نمکهای سدیم و پتاسیم هستند که از گیاهان و چربی های حیوانی تهیه می شوند .صابونها اغلب حالت قلیایی دارند و دارا ی PH برابر با نه تا 10 بوده و از اینرو می توانند سبب حساسیت و سوزش پوستهای حساس بشوند .صابونها تمایل دارند که چربی های پوست را از بین برده و پوست را خشک کنند . این امر سبب تخریب سد پوستی و بروز حساسیت شدید از نوع در ماتیت اتوپیک در پوست خواهد شد .امروزه برای رفاه حال افراد دارای پوستهای حساس و همچنین برای پیشگیری از خشکی پوست از انواع پاک کننده ها به نام (پن- Sydnet) استفاده می کنند . این مواد از دهه 1950 تولید شده بودند و اخیرا بسیار متداول و متنوع شده اند . این مواد از حساسیت کمتری برخوردارند و ارجح هستند .
ترکیبات موجود در پاک کننده ها شامل مواد زیر هستند :
Table. Skin Cleanser Components
Surfactants
Antimicrobials
Viscosity agents
Moisturizers
Preservatives
Fragrances
ولی سورفکتانت ها هم ممکن است در بخش لایه شاخی پوست stratum corneum نفوذ نموده و سبب سفتی و خشکی و آسیب رسیدن به اپیدرم می شود که نهایتا سبب خارش و سوزش و اریتم خواهد شد .سورفکتانتها بصورت ذرات میسل هستند.هر چه ذرات بزرگتر باشند احتمال نفوذ شان در پوست کمتر شده و آسیب کمتر خواهد بود. به همین دلیل امروزه پاک کننده های با ذرت بزرگتر مورد توجه متخصصین زیبایی هستند .همچنین سعی بر آن است که پاک کننده های نسل جدید دارای خواص امفوتر (خنثی) وارد بازار شوند که حاوی سورفکتانتهای دارای cocamidopropyl betaine و یا cocamide diethanolamine هستند . این مواد به احتمال بسیار کمتر به لایه شاخی پوست آسیب می زنند .
نسل جدید پاک کننده ها
این نوع پاک کننده ها دارای مواد ضد باکتری هستند که حاوی کلر هگزیدین و آمینهای چهار ظرفیتی مثل benzalkonium chloride هستند .ولی محصولاتی که برای کودکان و افراد دارای پوستهاس حساس ساخته می شوند نباید دارای این مواد باشند . لذا در تجویز این مواد به بیماران خود باید حتما فرمولاسیون انها را با توجه به موارد فوق بدانیم . هر گونه اشتباه در این امر سبب تخریب پوست و بروز حساسیت خواهد شد . بنا بر این دنیای پاک کننده ها امروزه بسیار گسترده شده و دوران صابون کم کم به پایان رسیده است و باید ما نیز دانش خود را با توجه به ورود انواع این مواد در بازار کشور به روز نماییم .در بسیاری از موارد بازی با انواع پاک کننده ها و دارو های ترکیبی به اندازه یک روش درمانی فیزیکی می تواند اثر بخش باشد و بیمارتان را درمان نماید .
