شقاق چیست

دکتر زهرا سعادتی [ متخصص جراحی عمومی ]آدرس وب سایت : www.Hemorrhoid-laser.com
آدرس مطب : تهران ، خیابان پاسداران ، نبش گلستان نهم ، پلاک 457 ، واحد 10 تلفن مطب : 22761600 - 021

شقاق یا فیشر مقعدی
شقاق مقعد به انگلیسی آنال فیشر (Anal Fissure ) می شود.شقاق شکاف طولی دردناک در ناحیه مقعد است. معمولا افراد هر بیماری در ناحیه مقعد هموروئید یا بواسیر می نامند در حالیکه این ناحیه دچار بیماری های متعددی می شود که هر کدام نام علمی خاص علائم ویژه و درمان مخصوص به خود را می طلبد. یکی از این بیماری های شایع ناحیه مقعد فیشر یا شقاق است. شقاق یا فیشر مقعد یک اولسر خطی در کانال انال می باشد که با درد و خون ریزی همراه است . شقاق حاد یا فیشر حاد معمولا با درمان محافظتی فیشر بهبود می یابد ولی شقاق مزمناکثرا نیاز به جراحی فیشر دارد. انواع بیماری ها به خصوص شقاق یا فیشر حاد در مراحل اولیه با کمترین هزینه قابل درمان است اما هرچه فیشر مزمن می شود درمان سخت تر و هزینه درمان بالا خواهد رفت. بنابراین برای مراجعه به پزشک متخصص و جراح خجالت نکشید و به موقع برای درمان اقدام کنید.

فیشر مقعد چیست ؟ شقاق چیست ؟
زخم ناحیه مقعد را شقاق یا فیشر مقعد گویند. در تمام سنین حتی شیر خواران مشاهده می شود. این پارگی سبب اسپاسم اسفنگتر داخلی مقعد و درد می شود. علل ایجاد این زخم متفاوت است ولیکن در اکثر بیماران با تغییر اجابت مزاج از قبیل یبوست و یا اسهال شدید همراه است. شقاق طبق آمار مقالات خارجی در مرد و زن مساوی است ولی در جامعه ی ایرانی در زن ها بیشتر است.شقاق مزمن بطور شایع در خط وسط خلفی دیده می شود اما گاهی در خط وسط قدامی مقعد و بطور نادر در سمت چپ یا راست دیده می شود. اگر این قسمت به درستی کار خود را انجام ندهد مواد دفعی در بدن مانده و موجب مشکلاتی مهم و خطرناک خواهد شد.

از نظر فیزیولوژیک مشکلات کاهش خون رسانی در قسمت پشتی مقعد را مطرح کرده اند و بعضی از محققان افزایش فشار داخل کانال آنال (مقعدی) را از علل فیزیولوژیک آن می دانند. شایع ترین محل این زخم در قسمت خلفی است و از نظر بروز فیشر در بین زنان و مردان هر دو به یک اندازه شایع است البته در ایران زنان بیشتر به شقاق مبتلا می شوند. ابتلا به شقاق مقعدی به خصوص در افراد بالغ جوان شایع تر است ولیکن فیشر مقعد از نوزادان تا افراد مسن را گرفتار می کند.درمواردی که شقاق ارثی است احتمال درمان قطعی شقاق یا فیشر کمتر است

تشخیص شقاق
علامت شقاق درد بسیار شدید به دنبال دفع مدفوع است. دردی که تا ساعت ها ادامه پیدا می کند. درد به قدری زیاد است که آن را با درد زایمان قابل مقایسه می دانند و بعضی افراد از شدت درد ضعف می کنند. گاهی اوقات خونریزی مختصری وجود دارد. برای تشخیص قطعی باید به متخصص جراحی عمومی مراجعه کرد تا با معاینه دقیق بیماری را تشخیص دهد.

زخم شقاق به راحتی ترمیم نمی شود زیرا
۱- کانال مقعد همیشه مملو از میکروب های مختلف بوده ومستعد عفونت است
۲- عبور مدفوع سخت در طی عمل دفع از ترمیم زخم جلوگیری می کند پس محل عمل جراحی فیشر یا شقاق نیاز دارد به سرعت ترمیم شود.

تصویری از انواع فیشر یا شقاق مقعد را در بالا می بینید

تصویری از شقاق یا فیشر مقعد را می بینید

چرا مقعد من همیشه حالت سوزش دارد؟
ترشحات کم در پوشش مخاطی که بر اثر اسهال مزمن یا یبوست به وجود می آید ممکن است دلیل آن باشد. علت دیگر می تواند شقاق مقعد باشد. درد و سوزش معمولا بعد از حرکت مدفوع بدتر هم می شود و تا کمی بعد ادامه دارد. خونریزی رکتوم و خارش مقعد از نشانه های معمول است. در نظر داشته باشد سوزش و خارش مقعد ممکن است برای هر کسی پیش بیاید اما اگر این حالت ادامه پیدا کرد بهتر است پی گیری کنید و برای درمان و روش های پیشگیرانه اقدام کنید

علت سوزش مقعد می تواند یکی از دلایل زیر باشد:
۱-غذاهای تند ۲- رعایت نکردن بهداشت ۳-هموروئید یا بواسیر ۴-شقاق یا فیشر مقعد ۵-اسهال و بی اختیاری مدفوع ۶-مشکل یا بیماری روده ای ۷-بیماری های پوستی ۸-آسیب ۹-ترومبوزهای مقعد

انواع شقاق
شقاق یا فیشر به دو نوع حاد و مزمن تقسیم می شود در واقع از لحاظ وقوع زمان بیماری تقسیم می شود و برای انتخاب بهترین روش درمان بسیار مهم است

۱-شقاق حاد
بصورت زخم در ناحيه مقعد است كه به راحتی قابل تشخيص است

٢-شقاق مزمن
حداقل دو ماه از شروع شقاق گذشته است. درمعاينه زخم حالت فيبروز دارد. در انتهای زخم شقاق پاپيلای بزرگي ديده می شود
بايد بررسی مقعد و ركتوم جهت تومور و بيماريهای التهابی روده انجام شود
گاهي ممكن است قاعده ی زخم شقاق عفونی شود و تشكيل آبسه دهد و يا تبديل به فيستول مقعد شود
اين نوع فيستول مقعد معمولا خط وسط بوده ، سطحی است و بيشتراز ٢-١ سانتيمتر از مقعد فاصله ندارد

درمان شقاق
در صورتی که از شروع علایم ۶-۳ هفته گذشته باشد به آن شقاق حاد می گوییم. شقاق حاد در ۹۵٪موارد به درمان دارویی جواب می دهد.
اگر بیش از ۶ هفته از شروع علایم گذشته باشد شقاق مزمن اطلاق می شود و۹۵٪ به درمان دارویی جواب نمی دهد. شقاق مرمناکثرا حاشیه برجسته داشته فیبروتیک شده و زایده پوستی در انتهای آن دیده می شود.

درمان شقاق حاد
براي درمان شقاق حاد چند روش وجود دارد كه بطور همزمان استفاده مي شوند و تا تاثير كامل، به حدود ده روز زمان نياز است.
الف) استفاده از موادي كه حجم آب مدفوع را زياد مي كنند و باعث نرم شدن مدفوع مي شوند : با رعايت رژيم غذايي حاوي مواد غذايي فيبردار مانند كلم ، كاهو ، خيار، سيب همراه پوست آن ، ميوه جات ، خاكشير محلول در آب، اسفرزه محلول در آب ، انجير خشك كه آب انداخته شده است و يا داروهايي مثل پسيليوم ، شربت لاكتولوز يا شربت منيزيم مي توان به اين هدف دست يافت.
ب) نشستن در لگن آب گرم حاوي چند قطره بتادين روزانه سه تا پنج مرتبه و هر بار به مدت حدود بيست دقيقه.
پ) استفاده از داروهاي كاهش دهنده درد كه شامل پماد بي حسي ليدو كائين بطور موضعي يا داروهاي مسكن خوراكي است .
ت) استفاده از داروهايي كه باعث افزايش خونرساني به اين ناحيه مي شوند مانند پماد نيترو گليسيرين. اين پماد با اتساع عروق خوني ناحيه مقعد باعث افزايش خونرساني به آن مي شود و در نتيجه به ترميم زخم سرعت مي بخشد. البته استفاده از اين دارو در بعضي افراد باعث سوزش در محل استفاده يا سر درد مي گردد. روش استفاده از آن بطور موضعي روي زخم مقعد دو الي سه مرتبه در روز است .
درمانهاي فوق تقريبا” هميشه باعث بهبود فيشر حاد مي شوند ولي در فيشر مزمن فقط در نيمي از موارد باعث رفع علائم مي شود و بقيه افراد نياز به جراحي دارند.

پماد شقاق
همانطور که در بالا اشاره شد داروهايي كه باعث افزايش خونرساني به اين ناحيه مي شوند مانند پماد نيترو گليسيرين. اين پماد با اتساع عروق خوني ناحيه مقعد باعث افزايش خونرساني به آن مي شود و در نتيجه به ترميم زخم سرعت مي بخشد. البته استفاده از اين دارو در بعضي افراد باعث سوزش در محل استفاده يا سر درد مي گردد. روش استفاده از آن بطور موضعي روي زخم مقعد دو الي سه مرتبه در روز است . پماد آنتی فیشر و پمادهایی مثل پمادهای بی حس کننده برای تخفیف موقتی درد مناسب هستند

درمان شقاق مزمن
انواع مزمن شقاق كه به درمان دارويي جواب ندهند بايد تحت جراحي قرار گيرند . از نظر دکتر بهترین روش درمان شقاق به خصوص شقاق مزمن جراحی شقاق با لیزر است، روش جراحي به اين صورت است كه قسمتي از عضله داخلي مقعد كه دچار انقباض شده است با لیزر برش زده مي شود. اين امر باعث مي گردد كه انقباض رفع شود و درد شقاق از بين برود . پس از رفع درد ، زخم مقعد تدريجا بهبود خواهد يافت. پس از عمل درد مربوط به بيماری شقاق از بين مي رود ولي درد مربوط به برش و انجام جراحي تا چند روز تداوم دارد. در نظر داشته باشید در صورتی که برش جراحی با لیزر انجام شود میزان درد پس از جراحی شقاق بسیار کمتر خواهد بود. هر چند که درمان قطعی برای شقاق و شقاق مزمن وجود ندارد اما جراحی و درمان با لیزر شقاق کم ترین درصد عود بیماری را به خود اختصاص می دهد.

درمان و جراحی شقاق
در مواردی که شقاق به درمان دارویی جواب ندهد یا بعد از درمان مجددا عود کند توصیه به عمل جراحی یا لیزر شقاق می شود.

بهترین عمل شقاق
عمل ترجیحی، قطع نسبی اسفنکتر داخلی می باشد که در نتیجه ان فشار استراحت اسفنکتر کاهش یافته وزخم ترمیم می شود. در ۸٪ موارد بعد از این عمل بی اختیاری در دفع گاز یا مدفوع پیش می آید که این درصد در افرادی که به روش های دیگر مثلا دارودرمان می شوند مشابه است

روش عمل شقاق مقعد با لیزر دی اکسید کربن
عمل شقاق می تواند با بیهوشی عمومی، بی حسی نخاعی و یا بی حسی موضعی انجام شود. بیمار در پوزیشن لیتوتومی یا جک نایف قرار می گیرد، ناحیه عمل تمیز می شود. زائده پوستی و زخم شقاق با الیس گرفته می شود .و زائده شقاق با برش هلالی شکل برداشته شده و عمل اسفنکتروتومی نیز با لیزر برداشته می شود. اسفنکتروتومی در ساعت ۶ و با پالس لیزر انجام می شود که البته لازم به ذکر است طبق تجربیات اینجانب اسفنکتروتومی بهتر است از ساعت ۶ انجام نشود زیرا عوارضی دارد و بهتر است از ساعت ۳ یا جای دیگری انجام شود. موج لیزر باید پالس باشد و اسفنکتر در مردان ۸.-۶. و در زنان ۶.-۴. دایسکت می شود. هنگام عمل شقاق نباید بافت کربونیزه شود

برای دیدن فیلم جراحی شقاق در اتاق عمل بر روی عکس زیر کلیک کنید

درمان تنگی مقعد
در مواقعی که تنگی مقعد وجود دارد علاوه بر عمل اسفنکتروتومی ممکن است بیمار به عمل انوپلاستی یا به عبارتی عمل جراحی باز کردن پوست این ناحیه نیاز پیدا کند در درمان و جراحی تنگی مقعد روش عمل ترمیمی V-Y پلاستی از ناحیه پشتی مقعد انجام می شود و مشکل بیمار به راحتی حل می شود

هزینه درمان شقاق
قیمت لیزر شقاق
برای دریافت دارو و ویزیت اولیه بیمار یک بار هزینه ویزیت متخصص جراحی را پرداخت می کند و در صورتی که نیاز به جراحی با لیزر و یا لیزر درمانی شقاق داشته باشد از ۱ میلیون تومان به بالا هزینه درمان با لیزر می شود.
لطفا برای دریافت اطلاعات بیشتر و انتخاب بهترین و جدیدترین روش درمان شقاق و هزینه های مربوط به درمان شقاق با مطب خانم دکتر تماس بگیرید

باز هم به این صفحه سر بزنید مطالب جدیدی به آن اضافه خواهد شد