برخی از بیماری های پوستی به دلیل عدم رعایت بهداشت شخصی و استفاده مشترک از البسه و ملحفه ها ایجاد می شود و می تواند فرد را با مشکلات شدید مواجه کند. بیماری گال یا Scabies به نوعی بیماری پوستی گفته می شود که ناشی از وجود نوعی کرم بسیار کوچک به نام Sarcoptes است.
انگل مولد بیماری گال ، بعد از ورود به بدن فرد، در پوست زندگی می کند و زیر پوست برای خود سوراخ ها و کانال های زیرزمینی را ایجاد می کند.این کرم ها ابعادی میکروسکوپی دارند و می توانند برروی پوست بیمار تا دو ماه زندگی کنند، آنها ابتدا بر سطح پوست تکثیر می شوند و سپس به درون پوست انسان نقب زده وبه درون بدن می روند، آنها در لایه های زیرین پوست تخم گذاری می کنند وبه این ترتیب به صورت تصاعدی افزایش پیدا می کنند.
براساس آمارها هر ساله در جهان بیش از ۳۰۰ میلیون نفربه بیماری گال مبتلا می شوند، نکته قابل توجه مسری بودن سریع این بیماری است و به راحتی می تواند از یک فرد به فرد دیگر از طریق تماس مستقیم با پوست و یا حتی البسه وملحفه آلوده منتقل شود.در اثر این بیماری برروی بدن فرد نقاط قرمز رنگی ایجاد می شود و فرد دچار احساس خارش پوستی شدیدی می شود، خوشبختانه با وجود خارش شدید دراثراین بیماری و مسری بودن آن روش های درمانی موثری برای تسکین درد و از بین بردن کنه گال وجود دارد و بیماری قابل درمان و کنترل است.معمولاً علائم آلودگی با کنه گال پس از شش هفته در پوست فرد ظاهر می شود و افرادی که قبلاً مبتلا به گال شده اند با احتمال بیشتری مجدداً به این بیماری دچار می شوند.
علائم و نشانه های بیماری گال
- خارش پوست، مخصوصا در شب ها:خارش شایع ترین علامت این بیماری است. خارش می تواند آنقدر شدید باشد که فرد را در تمام شب بیدار نگه دارد.
- جوش ها، دانه ها و راش های پوستی:بسیاری از بیماران، راش های پوستی را نشان می دهند. این جوش ها معمولا خط ها و راه هایی را روی پوست فرد ایجاد می کند. این خطوط ممکن است به شکل کهیر ، گزیدگی های کوچک، گره های زیر پوستی و سفت و یا کورک باشند. برخی افراد فلسی شدن پوست و پوسته شدن و وضعیتی مشابه اگزما را نشان می دهند.
- زخم و جراحت ها : خارش پوست و خاراندن شدید آن می تواند به زخم و جراحت پوست منجر شود. عفونت عارضه شایع این زخم های پوستی است.
- سخت شدن پوست : زمانی که فرد به نوع شدید بیماری گال مبتلا باشد، خشکی و سخت شدن پوست عارضه قطعی خواهد بود. این مدل بیماری گال را گال نروژی نیز می گویند. در این بیماری پوست فرد محل زندگی 100 تا 10000 کرم و تخم کرم می شود. حرکت بیشتر این کرم ها در پوست و حفر کانال های زیر پوستی توسط آنها شدت خارش را بیشتر و بیشتر خواهد کرد.
خارش شدید قطعا منجر به خاراندن مداوم خواهد شد. با این خاراندن شدید عفونت راحت تر در پوست فرد توسعه پیدا می کند. خارش مداوم همچنین می تواند به سپسیس ( عفونت خون ) منجر شود.علائم بیماری گال خارش شدید و بثورات پوستی است و شبها این عوارض شدید تر است ، معمولاً خارش شدید و به دنبال آن خاراندن موضع برای تسکین درد باعث ایجاد زخم و خونریزی می شود که باید از آنتی بیوتیک برای جلوگیری از عفونی شدن زخم ها استفاده کرد.مناطقی از بدن که مورد حمله کنه گال قرار می گیرند در نوزادان، سر، صورت، گردن، دست ها و کف پا است، در زنان و مردان بزرگسال هم مچ دست، آرنج، زیر بغل، سینه، دور کمر، نشیمن گاه و فاصله بین انگشتان دست و پا بیشتر مستعد خارش ناشی از این کرم ذره بینی است.
در اثر ورود و نقب زنی گال برروی بدن نقاطی مانند جوش های قرمز ایجاد می شود که بر روی پوست به وضوح دیده می شوند، همچنین خطوط ناشی از نقب زنی با رنگی متفاوت از رنگ پوست به سادگی مشاهده می شود.این بیماری در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، از جمله مبتلایان به HIV، افراد سرطانی که شیمی درمانی می شوند، یا به خاطرابتلا به آرتریت روماتوئید تحت درمان با داروهای استروئیدی قرار دارند بیشتر است.
گال کدام قسمت های بدن را بیشتر درگیر می کند ؟
گال می تواند تمام پوست بدن را درگیر کند، اگرچه حشرات تمایل دارند برخی قسمت های پوست بدن را بیشتر حفاری کنند. شایع ترین این قسمت ها که منجر به خارش شدید می شوند شامل موارد زیر اند:
- انگشتان دست : کرم گال حفر کانال های پوستی در نواحی بین انگشتان و اطراف ناخن ها را بسیار دوست دارد.
- بازو تا مچ دست : آرنج و مچ دست از دیگر نقاط مورد علاقه گال برای زندگی کردن است.
- مناطقی از پوست که معمولا با لباس یا اشیای زینتی پوشیده شده اند:باسن و ران، ناحیه زیر کمربند، ناحیه تناسلی و مناطق اطراف سینه معمولا مناطق مورد علاقه انگل گال است. نواحی زیر دستبند، انگشتر و ساعت از دیگر جاهای شایع برای نفوذ انگل به پوست بدن هستند.
اماکنی که بیشتر امکان دارد فرد مورد سرایت این کرم قراربگیرد، مدارس، خانه های سالمندان، تیم های ورزشی، زندان ها و به طور کلی مناطق پرجمعیت است و افراد در اجتماع باید نظارت دقیقی بر حفظ بهداشت فردی و شستشوی به موقع البسه خود داشته باشند.
نکته مهم
اگر خارش و جوش های پوستی در چند نفر از اعضای یک خانواده که با هم در یک خانه زندگی می کنند دیده شده است، توجه داشته باشید که ممکن است بیماری گال علت این مشکل باشد.تشخیص بیماری توسط پزشک با انجام معاینه جسمی و بررسی منطقه آسیب دیده پوستی و یا نمونه برداری از بافت پوست و مشاهده کرم ها زیر میکروسکوپ به سادگی انجام می شود.درمان این بیماری معمولاً از طریق تجویز پماد، کرم و لوسیون ها است تا کرم ها نابود شوند.
با توجه به آکادمی آمریکایی متخصصین پوست (AAD)، برخی از داروهای رایج مورد استفاده در درمان گال عبارتند از :
کرم پرمترین ۵ درصد
لوسیون بنزیل بنزوات ۲۵ درصد
پماد گوگرد ۱۰ درصد
کرم کروتامیتون ۱۰ درصد
لوسیون لیندان ۱ درصد
این درمان ها که معمولا استفاده از محلول ها، کرم ها و لوسیون های ضدعفونی کننده و کشنده انگل ها است، معمولا در زمان قبل از خواب توصیه می شود. به گونه ای که لازم است فرد هنگام بیدار شدن از خواب محلول یا لوسیون را از پوست خود بشوید.اقدامات درمانی معمولا بعد از یک تا دو هفته، بسته به شدت بیماری موثر خواهد بود. اما فراموش نکنید که برای درمان گال، مراجعه به پزشک و پیگری روند درمان نباید مورد غفلت قرار بگیرد.