پای ضربدری

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

پای ضربدری (Genu Valgum) مانند پای پرانتزی یک تغییر شکل یا دفورمیتی در مفصل زانو میباشد. در حالت ایستاده زمانیکه بین زانوها فاصله ای وجود نداشته باشد، قوزکهای مچ پا نیز هیچ گونه فاصله ای ندارند.اگر با کنار هم بودن زانوها، بین مچ پاها یا قوزکها فاصله وجود داشته باشد پای ضربدری وجود دارد.در پای ضربدری زاویه بالای ساق پا به طرف داخل میباشد و زانوها درتماس با یکدیگر قرارمیگیرند و مچ ها ازهم دور میشوند. الگوی راه رفتن در این افراد به صورت دورانی میباشد و هرساق پا برای قدم برداشتن احتیاج به چرخ خاص به طرف بیرون دارد و فرد بدون اینکه به صورت صاف و مستقیم قدم بردارد ویا روی زمین ضربه بزند را میرود. افراد با پای ضربدری زودتر از دیگران دچار درد زانو میشوند.

بیماری پای ضربدری نوعی ناهنجاری است که در نوزادان ممکن است بروز کند و تا بزرگسالی ادامه پیدا کند و یا به دلیل بعضی از بیماری ها رخ بدهد. زنان به دلیل داشتن باسن نسبتا پهن تر ، افزایش زاویه های عضله چهار سرران و کاهش مقاومت باسن بیشتر در معرض دچار شدن به زانوی ضربدری هستند.

علائم پای ضربدری
- نزدیک شدن زانوها به خط میانی بدن و دورشدن قوزک داخلی مچ پا ازیکدیگر
- فاصله بین ساق و قوزک پا در حالیکه زانوها به هم چسبیده اند
- کوتاهی تاندون آشیل
- تمایل کشکک ها به خارج و احتمال بروز نیمه دررفتگی آن
- خستگی زود رس به هنگام راه رفتن و دویدن
- درد پشت ساق وجلوی ران
-کوتاهی قد
- آرتروز زودرس زانو
- سائیده شدن زانوها بهم در حال راه رفتن
- سائیدگی بیش از حد کناره داخلی کفش
- راه رفتن با پاهای چرخیده به خارج و گاه به طور عکس با پنجه ها ی چرخیده به داخل

دلایل پای ضربدری
- در دوران نوزادی به خاطر وضعیت فشردگی در رحم مادر با پای پرانتزی اغلب با پای پرانتزی به دنیا می آیند که در بیشتر موارد تا 3 سالگی بهبود پیدا میکنند.
- نبود هماهنگی در صفحه رشد(در کودکان)
- بیماریها مانند راشیتیسم
- به دنبال ضربات وارده
- آرتروز
- پارگی رباطهای زانو
- روماتیسم مفصلی
- شکستگیهای انتهایی استخوان ران که بد جوش خوردهاند
- شکستگی قسمت فوقانی استخوان درشت نی
- استئو میلیت (عفونت استخوان)
- اضافه وزن و چاقی مفرط
- صافی کف پا

درمان پای ضربدری
دارو درمانی
برای کودکانی که به دیسپلازی استخوان مبتلا هستند، دارو درمانی می تواند نقش تعیین کننده و تاثیرگذار داشته باشد.. استفتده از داروهای مسکن و ضد التهاب نیز میتواند در کاهش درد و التهاب کمک کننده باشد.

فیزیوتراپی
فیزیوتراپیست برنامه تمرینی مخصوصی رابرای اصلاح وضعیت پای ضربدری در کودکان طراحی میکنند. فیزیوتراپیست با معاینه بیمار و با استفاده از تکنیک های درمانی برنامه ای برای توانایی حرکت کردن، کاهش درد، بازیابی عملکرد و جلوگیری از ناتوانی و درمان زانو ضربدری ایجاد می کند.هدف فیزیوتراپی تثبیت تدریجی وضعیت زانو بوده و از اصلی ترین بخشهای درمان پای ضربدری است. ممکن است از گرما درمانی برای کاهش درد بیمار استفاده شود. علاوه بر این لازم است از نرمشها و حرکتهای تقویتی برای ماهیچه چهار سر ران، عضله پشت ران و عضله سرینی استفاده شود. هنگامی که بیمار توانایی راه رفتن را پیدا کند، لازم است به وی آموزش لازم برای ایستادن صحیح، حفظ تعادل، انتقال وزن و راه رفتن توسط فیزیوتراپیست داده شود.

جراحی
وقتی پای ضربدری به خودی خود اصلاح نشد و در مواردی که سن بیمار بالا رفته است، جراحی توصیه میشود.

ورزش و حرکات اصلاحی
حرکات ورزشی می توانند روش موثری در بهبود وضعیت پای ضربدری باشند. حرکات ورزشی و اصلاحی باید تحت نظر فیزیوتراپیست انجام شوند.