همه چیز در مورد روش های درمان و جراحی شقاق

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

شقاق مقعد به انگلیسی آنال فیشر (Anal Fissure ) می شود.
درمان و جراحی شقاق
در مواردی که شقاق به درمان دارویی جواب ندهد یا بعد از درمان مجددا عود کند توصیه به عمل جراحی بخصوص جراحی شقاق با لیزر می شود.

عمل جراحی شقاق
عمل ترجیحی، قطع نسبی اسفنکتر داخلی می باشد که در نتیجه آن فشار استراحت اسفنکتر کاهش یافته و زخم ترمیم می شود. در ۸٪ موارد بعد از این عمل بی اختیاری در دفع گاز یا مدفوع پیش می آید که این درصد در افرادی که به روش های دیگر مثلا دارودرمان می شوند مشابه است.

لیزر شقاق مقعد ، کاربرد لیزر در درمان شقاق
در شقاق حاد می توان از لیزر های کم توان برای درمان استفاده کرد. لیزر هفته ای ۳-۲ جلسه و کلا تا ۱۲ جلسه می تواند ادامه یابد. در این روش لیزر به ترمیم زخم و کاهش درد کمک می کند. در شقاق مزمن که به درمان های محافظه کارانه جواب نداده است می توان از لیزر های پر توان استفاده کرد. با این نوع لیزر زخم شقاق و زایده پوستی آن برداشته شده و عمل اسفنکتروتومی انجام می شود.

مقایسه جراحی شقاق با لیزر و جراحی با کوتر :
لیزر هنگام عمل جراحی شقاق به بافت اطراف صدمه نمی زند و مانند کوتر باعث نکروز نمی شود همچنین مانند کوتر تماس مستقیم با نسج را ندارد و عروق را مانند کوتر نمی سوزاند به همین علت درد بعد از عمل کاهش داشته و به اسفنکتر مقعد آسیبی وارد نمی شود. این مزیت لیزر باعث کاهش عارضه بی اختیاری مقعد می شود. لیزر دوره نقاهت کوتاه و کوتر دوره نقاهت طولانی و دردناکی دارد البته درد بعد از جراحی شقاق با لیزر بسیار خفیف است و با مسکن ساده قابل کنترل است

فواید لیزر در درمان شقاقو چرا استفاده از لیزر به جراحی باز شقاق ارجح است
لیزر در هنگام برش و برداشتن تگ پوستی انتهای عصب بریده شده را ترمیم می کند و در نتیجه بیمار بعد از عمل درد نداشته یا درد بسیار کمی دارد. لیزر عروق کوچک بریده شده در هنگام عمل شقاق را ترمیم می کند و در نتیجه خون ریزی هنگام عمل کاهش می یابد.
عمل لیزر شقاق بطور سرپایی و بدون بیهوشی قابل انجام است.
بیمار فقط شب اول استراحت می کند و نیاز به استراحت بیش تر ندارد.
بیمار بازگشت سریع تر به محیط کار و زندگی طبیعی خود را دارد.
با این نوع لیزر می توان تمام انواع هموروئید، شقاق و فیستول را همزمان درمان نمود.
لیزر محیط عمل را استریل کرده و باعث کاهش عفونت محل عمل می شود. قابل ذکر است به همین علت انتقال بیماری های ویروسی از جمله هپاتیت و ایدز به صفر می رسد.
لیزر هنگام عمل به بافت اطراف صدمه نمی زند و مانند کوتر باعث نکروز نمی شود به همین علت درد بعد از عمل کاهش داشته و به اسفنکتر مقعد آسیبی وارد نمی شود. این مزیت لیزر باعث کاهش عارضه بی اختیاری مقعد می شود. در صورتی که شخص مبتلا به همورویید نیز باشد این امکان وجود دارد که شقاق و همورویید همزمان جراحی شود.

زخم شقاق به راحتی ترمیم نمی شود زیرا
۱- کانال مقعد همیشه مملو از میکروب های مختلف بوده و مستعد عفونت است
۲- عبور مدفوع سخت در طی عمل دفع از ترمیم زخم جلوگیری می کند پس محل عمل جراحی فیشر یا شقاق نیاز دارد به سرعت ترمیم شود.

آیا استفاده از بوتاکس برای درمان شقاق در دوران بارداری مناسب است ؟
طبق بررسی ها و آزمایشات انجام شده استفاده از سم بوتولینوم یا بوتاکس در دوران بارداری ,به خاطر اثرات جبران ناپذیر بوتاکس هم چون ایجاد ناهجاری های مختلف بر روی جنین توصیه نمی شود و مناسب نیست.

مراقبت های بعد از عمل شقاق
شما ممکن است درد خفیفی تا یک هفته بعد از جراحی شقاق تجربه کنید. اگر درد داشته باشید ممکن است از عبور مدفوع جلوگیری کنید که منجر به یبوست شدید تر می شود. نرم نگه داشتن مدفوع به حرکت راحت تر مدفوع در دستگاه گوارش کمک می کند. همچنین برخی از مسکن ها نیز ممکن است یبوست را تشدید کنند. دکتر شما نیز ممکن است مسهل و یا نرم کننده های مدفوع بعد از عمل جراحی تجویز کند. پس از یک رژیم غذایی پرفیبر مدفوع را ججیم و جذب آب به مدفوع را توسط روده افزایش می دهد. غذاهای با فیبر بالا مانند میوه ها و سبزیجات و هم چنین غلات کامل است. برای جلوگیری از یبوست خوردن چهار وعده میوه و سبزی در روز و چهار پیمانه غلات و سایر غلات سبوس دار پیشنهاد می شود. گذاشتن ماسک میوه و سبزی برای بدن فیبر اضافی فراهم می کند. فیبر گندم و جو نسبت به میوه جات برای جلوگیری از یبوست موثرتر است میوه ها و سبزیجات با پوست فیبر بیش تری را برای بدن فراهم می کنند. در صورتی که خانم هستید، روزانه حداقل ۲۰ گرم فیبر و اگر آقا هستید روزانه حداقل ۳۰ تا ۳۵ گرم فیبر مصرف کنید.

عوارض عمل جراحی شقاق
انجام جراحی در بعضی افراد باعث بی اختیاری مختصری در دفع گاز می شود که تدریجا پس از چند ماه مرتفع خواهد شد. در بعضی افراد خون ریزی تداوم خواهد داشت که پس از دو هفته رفع می شود و بعضی افراد پس از عمل احتباس ادرار پیدا می کنند که پس از ۲۴ ساعت رفع می شود.

علت بیماری شقاق و شقاق مزمن
علت بیماری شقاق، ایجاد خراشیدگی در پوست مقعد به دنبال اسهال طولانی مدت یا یبوست است . این خراشیدگی باعث انقباض عضله داخلی مقعد می شود و این انقباض باعث ایجاد درد شدید می گردد. علت اصلی بیماری شقاقیبوست مزاج است. یعنی عبور مدفوع سفت و خشک، در مواقع اجابت مزاج و طولانی شدن فاصله اجابت مزاج ها است.یبوست، بیماری کرون، زایمان، معاینه داخلی مقعد،جسم خارجی،نخوردن مایعات کافی؛نداشتن ورزش و پیاده روی؛ بارداری؛ بیماری های قابل انتقال از راه تماس جنسی ؛ غذا های آماده و فست فود از علل بیماری شقاق یا فیشر هستند.

درمان شقاق
بهترین و پیشگیرانه ترین روش جهت درمان شقاق رفع یبوست و پیشگیری از یبوست است که با رژیم و عادات غذایی مناسب قابل کنترل است. معمولا در سنین پایین با رفع یبوست و شل شدن مدفوع علایم شقاق از بین خواهد رفت. و اما زمانی که شقاق رخ داد- در صورتی که از شروع علایم ۶-۳ هفته گذشته باشد به آن شقاق حاد می گوییم. شقاق حاد در ۹۵٪ موارد به درمان دارویی جواب می دهد. اگر بیش از ۶ هفته از شروع علایم گذشته باشد شقاق مزمن اطلاق می شود و ۹۵٪ به درمان دارویی جواب نمی دهد. شقاق مرمناکثرا حاشیه برجسته داشته فیبروتیک شده و زایده پوستی در انتهای آن دیده می شود.اگر که شقاق مزمن در نواحی غیر از خط وسط دیده شود می تواند نشانه بیماری های دیگری همچون کرون - ایدز سیفلیس سل و یا لوسمی باشد.

اصول درمانی شقاق
درمان یبوست با رژیم پر فیبر و مایعات و گاهی ملین،کنترل درد،گرم کردن موضع.بی حس کننده های موضعی همراه با کورتیکوستروییدها برای کنترل درد استفاده می شود. اسپاسم اسفنکتر داخلی معمولا با نیتروگلیسیرین و دیلتیازم ۲٪ کاهش می یابد. در مواردی که پماد نیتروگلیسیرین موجب سردرد می شود پماد دیلتیازم بهتر است. پماد با انگشت یا اپلیکاتور وارد می شود؛اگر با انگشت وارد شود بهتر است پماد بمدت ۳۰-۲۰ ثانیه روی اسفنکتر ماساژ داده شود. اگر از اپلیکاتور استفاده می شود دو مزیت دارد که هم پماد عمیق تر وارد شده و هم باعث باز شدن اسفنکتر مقعد می شود. از تزریق بوتاکس نیز در درمان شقاق استفاده می شود. اما این روش دردناک است و درمان قطعی شقاق نمی باشد. نشستن در لگن آب گرم به مدت ۵-۳ دقیقه و ۳ بار در روز به کاهش اسپاسم اسفنکتر و درد کمک می کند

حراحی اسفنکتروتومی عرضی داخلی شقاق
جراحی اسفنکتروتومی داخلی برای درمان شقاق مقعدی توسط ایزنهامر در اوائل سال ۱۹۵۰ معرفی شد.
مدیریت پزشکی
شل کننده های اسفنکتر
اسفنکتروتومی شیمیایی
هدف از انجام این کار کاهش میانگین حداکثر فشار مقعد در حال استراحت است بدون آسیب رسیدن دائمی به ماهیچه های دریچه مقعدی ( اسفنکترها )

مقدمات لازم برای این کار شامل :
استفاده از فرمولاسیون های مختلف نیترات
از جمله پماد نیتروگلسیرین ( ان تی جی)
گریسریل تری نیترات (جی تی ان)
و ایزوزوربید دی نیترات ( آی اس دی ان)
مهار کننده های خوراکی و موضعی کلسیوم
من جمله نیفدیپین و دیلتیازم ( دی تی زد) و سم بوتولینوم (بی تی)
سم بوتولینوم یک سم تولید شده بوسیله باکتری کلستریدیوم بوتولینوم می باشد.
سم بوتولینوم میتواند به سادگی تزریق شود در بیماران سرپایی و به خوبی قابل تحمل است.
سم بوتولینوم که به صورت تجاری در دسترس قرار دارد بر اساس بررسی نتایج و کارآیی تعدادی آزمایش بلند مدت برای درمان شقاق های مقعدی تقاضا و تولید شده است

درمان دارویی شقاق
_برای درد خفیف، از دارو هایی مثل استامینوفن یا بیحس کننده های موضعی استفاده کنید.
_ مالیدن پماد زینک اکسید یا وازلین به ناحیه شاید باعث جلوگیری از احساس سوزش شود. _ نرم کننده های مدفوع نیز ممکن است به جلوگیری از بروز درد به هنگام اجابت مزاج کمک کنند.
_امکان دارد پماد لیدوکائین توصیه شود.
ــ پماد نیتروگلیسرین برای شقاق حاد مناسب است که باعث خونرسانی به ناحیه مقعد می شود در نتیجه زخم سریع تر بهبود می یابد.
_ پسیلیوم و سلولز حاوی فیبر فراوان هستند که با جذب آب باعث نرم کردن مدفوع می شوند.
کرم‏ ها، کف‏ ها، پماد ها یا شیاف‏ ها ممکن است در کاهش درد مفید باشند و منطقه گرفتار را لغزنده کنند. خیلی از این محصولات بدون نسخه قابل دسترس هستند یا پزشک تان ممکن است داروی قوی‏ تری تجویز کند.

مقايسه اثر توکسين بوتولينوم و اسفنکترتومي در درمان شقاق مزمن مقعد
در موارد شقاق مزمن، جراحي به روش اسفنکترتومي داخلي طرفي توصيه مي شود. اين مطالعه به منظور مقايسه اثر توکسين بوتولينوم و اسفنکترتومي در درمان شقاق مزمن مقعد انجام شد. اين مطالعه آينده نگر در سال ۱۳۸۰ بر روي ۴۰ خانم مبتلا به شقاق مزمن خلفي مقعد که به درمانگاه شهيد رجايي و يا مطب مراجعه کرده بودند انجام شد.
بيماران با آگاهي کامل روش درمان را انتخاب نمودند و به دو گروه ۲۰ نفري تقسيم شدند. گروه اول با تزريق ۲۵ واحد توکسين بوتولينوم درمان شدند و گروه دوم تحت عمل جراحي اسفنکترتومي قرار گرفتند. بيماران بعد از درمان به مدت دو ماه پي گيري شدند. تجزيه و تحليل داده ها با استفاده از آزمون آماري فيشر بود.در گروه درمان شده با بوتولينوم ۱۳ بيمار بهبودي داشتند و عارضه اي نيز ديده نشد. در گروه جراحي شده ۱۹ بيمار بهبود يافتند، دو بيمار دچار اکيموز پرينه و يک بيمار نيز دچار عدم کنترل دفع گاز شد.با توجه به کم هزينه بودن، عدم نياز به بستري و نداشتن عارضه، توکسين بوتولينوم را مي توان به عنوان يک روش جايگزين در درمان شقاق مزمن مقعد مورد استفاده قرار داد

درمان گیاهی شقاق
مالیدن لعاب بهدانه به پوست برای تسکین و التیام شقاق مفید است.برای درمان شقاق میتوان عسل را به موضع مالیده و به صورت آرام ماساژ داد.قبل از اجابت مزاج و دفع مدفوع، دهانه مقعد را با روغن برگ مورد چرب کنید. این امر سبب میشود هنگامی که برای شستشو دست به دهانه مقعد میکشید زخم مقعد دچار کشش و پارگی مجدد نشود..
بعد از ناهار و شام، ۲ قاشق غذا خوری اسفرزه را در یک لیوان آب شیرین شده ریخته و بعد از لعاب دادن، آن را میل کرده و حتما بعد آن یک لیوان پر از آب بنوشید.بعد از غذا، یک قاشق سبوس گندم را با یک قاشق جوانه گندم مخلوط کرده و در یک کاسه ماست ریخته و میل کنید و حتما بعد از آن یک لیوان آب بنوشید.هندوانه و انگور و سبزیجات و گلابی و پرتقال زیاد مصرف کنید.به هیچ وجه موز و کیوی و سیب مصرف نکنید.

روش درمان شقاق حاد ( شقاق حاد )
برای درمان شقاق حاد چند روش وجود درد که بطور هم زمان استفاده می شوند و تا تاثیر کامل، به حدود ده روز زمان نیاز است .
الف) استفاده از موادی که حجم مدفوع را زیاد می کنند و باعث نرم شدن مدفوع می شوند :
با رعایت رژیم غذایی حاوی مواد غذایی فیبردار مانند کلم ، کاهو ، خیار، سیب همراه پوست آن ، میوه جات ، خاکشیر محلول در آب ، اسفرزه محلول در آب ، انجیر خشک که آب انداخته شده است و یا دارو هایی مثل پسیلیوم ، شربت لاکتولوز یا شربت منیزیم می توان به این هدف دست یافت.
ب) نشستن در لگن آب گرم حاوی چند قطره بتادین روزانه سه تا پنج مرتبه و هر بار به مدت حدود بیست دقیقه.
پ) استفاده از دارو های کاهش دهنده درد که شامل پماد بی حسی لیدوکائین بطور موضعی یا دارو های مسکن خوراکی است
ت) استفاده از دارو هایی که باعث افزایش خون رسانی به این ناحیه می شوند مانند پماد نیترو گلیسیرین. این پماد با اتساع عروق خونی ناحیه مقعد باعث افزایش خون رسانی به آن می شود و در نتیجه به ترمیم زخم سرعت می بخشد. البته استفاده از این دارو در بعضی افراد باعث سوزش در محل استفاده یا سر درد می گردد. روش استفاده از آن بطور موضعی روی زخم مقعد دو الی سه مرتبه در روز است . درمان های فوق تقریبا” همیشه باعث بهبود فیشر حاد می شوند ولی در فیشر مزمن فقط در نیمی ا ز موارد باعث رفع علائم می شود و بقیه افراد نیاز به جراحی دارند.

درمان شقاق مزمن ( شقاق مزمن )
انواع شقاق مزمن که به به درمان دارویی جواب ندهند باید تحت جراحی قرار گیرند . روش جراحی به این صورت است که قسمتی از عضله داخلی مقعد که دچار انقباض شده است برش زده می شود. این امر باعث می گردد که انقباض رفع شود و درد بیمار از بین برود . پس از رفع درد ، زخم مقعد تدریجا” بهبود خواهد یافت. پس از عمل درد مربوط به شقاق مزمن از بین می رود ولی درد مربوط به برش و انجام جراحی تا چند روز تداوم دارد که با مسکن قابل کنترل است و مشکلی برای بیمار ایجاد نمی کند. اگر که شقاق مزمن در نواحی غیر از خط وسط دیده شود می تواند نشانه بیماری های دیگری همچون کرون - ایدز سیفلیس سل و یا لوسمی باشد.