تعیین نیازمندیهای پروتئین و اسید امینه در افراد سالم در مقایسه با دیابتی ها و بی

شهزاد محمدیان [ کارشناس ارشد تغذیه ]آدرس وب سایت : www.armitaclinic.ir
آدرس مطب : شهرک غرب بلوار فرحزادی تقاطع دریا خ نورانی پلاک 19 طبقه سوم تلفن مطب : 22366770 - 021

زمانیکه دریافت پروتئین خوراکی بیش از نیاز های روزانه باشد پروتئین اضافی به اوره و سایر محصولات زائد نیتروژن دار تبدیل می شوند که اگر توسط کلیه دفع نشود در بدن تجمع خواهند کرد. معهذا غذاهای غنی از پروتئین حاوی مقادیر زیادی از یونهای هیدروژن فسفاتها و سایر یونهای ارگانیک نیز می باشند که باید از طریق کلیه دفع شوند. از انجا که شدت علائم ارومی متناسب با تجمع محصولات زائد نیتروژن یونها و غیره می باشد پس از رِژیم غذایی که نتواند نیاز های بیمار را مرتفع سازد موجب افزایش تجزیه پروتئینهای ذخیره در عضلات و سایر ارگانها شده و در نتیجه محصولات زائد نیتروژن با منشا داخلی تولید شده که منجر به همان علائم خواهد شد.

اندازه گیری بالانس نیتروژن استاندارد طلائی برای ارزیابی احتیاجات پروتئین رژیم غذایی در افراد می باشد زیرا یک بالانس منفی نیتروژن به معنی ناکافی بودن رژیم غذایی است در حالیکه خنثی یا مثبت بودن ان نشانه حفظ یا افزایش ذخایر پروتئین در بدن می باشد و بر اساس اندازه گیری بالانس نیتروژن متوسط نیاز پروتئین برای بالغیین سالم که فعالیت فیزیکی معمولی دارند و مصرف کالرینیز کافی می باشد به اندازه 6/0 گرم پروتئین بازای هر کیلو گرم وزن بدن در روز است.

این حداقل پروتئین رژیم غذایی مورد نیاز برای افراد سالم بوده که توسط سازمان بهداشت جهانی (WHO) بر اساس اندازه گیری های بالانس نیتروژن تعیین شده است.این سازمان میزان 25درصد بالاتر از حداقل نیاز فیزیولوژیک که تقریبا 75/0 گرم پروتئین بازای هر کیلو گرم وزن بدن میگردد را به عنوان یک سطح مطمئن تغذیه برای بر طرف کردن نیاز های 5/97 درصد یا بیشتر بالغین سالم در جامعه در نظر گرفته است.مصرف بیش از این مقادیر از پروتئین در رژیم غدایی به معنی افزایش تولید محصولات نیتروژنه است که باید از کلیه دفع گردند.

بر اساس همین ملاحظات حداقل مصرف پروتئن برای مبتلایان به نارسایی مزمن کلیه غیر کمپلیکه جهت رسیدن به یک بالانس نیتروژن خنثی حدود 6/0 گرم پروتئین بازای هر کیلو گرم وزن ایده ال بدن در روز می باشد از طرف دیگر حداقل انرژی مورد نیاز در مبتلایان به نارسایی مزمن کلیه که در رژیم کم پروتئین دریافت می کنند حدود 35 کیلو کالری بازای هر کیلو گرم وزن در روز است. شایان ذکر است که مبنای محاسبه وزن ایده ال میباشد زیرا با توزین معمولی ممکن است به علت ادم چاقی یا سوء تغذیه نیاز های انرژی را کمتر یا بیش از حد واقعی تمین زد.

در افراد مسن یا چاق حداقل انرژی دریافتی ممکن است حدود 30 کیلو کالری بازای هر کیلو گرم وزن بدن در روز در نظر گرفته شود و با برنامه ورزش منظم نیاز انرژی را به تدریج افزایش داد. همانطور که ذکر شد رژیم غذایی پیشنهادی برای افراد سالم جامعه حدود 75/0 گرم پروتئین بازای هر کیلو گرم وزن در روز یا حدود 10% کل کالری است ولی حداقل نیاز روزانه 6/0 گرم بازای هر کیلو گرم وزن است .در افراد دیابتی خوب کنترل شده نیاز به پروتئین افزایش می یابد و منجر به یک بالانس منفی نیتروژن می گردد این قضیه نشان می دهد که در طی دوره های عدم کنترل دیابت و بروز هیپرگلیسمی یا کاهش وزن مصرف پروتئین بالاتری برای حفظ بالانس نیتروژن لازم است و محدودیت پروتئین رژیم غذایی در این بیماران صحیح نمی باشد مگر دریافت انرژی به طور دقیق حفظ و تامین گدد.