غده تيروئيد نيز مانند ساير غدد بدن مي تواند دچار تومورهاي توپر يا حفرات خالي ( کيست ) شود . معمولاً متخصص عدد مترشحه داخلي پس از معاينات اوليه و احياناً انجام اسکن راديو ايزتوپ ، سونوگرافي غده تيروئيد را به دو منظور درخواست مي کند :
1. تشخيص تومورهاي توپر از کيست ها
2. تشخيص اين مسئله که غده تيروئيد فقط در گردن قرار دارد يا اينکه به داخل سينه و پشت جناغ کشيده شده است .
نياز به آمادگي خاصي نيست .
در حين سونوگرافي حرف نزنيد و غير از مواقعي که پزشک سونوگرافيست اجازه مي دهد آب دهانتان را قورت ندهيد.
نتايج آزمايشات و اسکن راديوايزوتوپ قبلي را همراه داشته باشيد .
بيضه ها که اعضاءاصلي توليد مثل در مردان به حساب مي آيند نيز ممکن است بنا به دلايلي متعددي تحت سونوگرافي قرار گيرند . از جمله اين موارد مي توان با واريکوسل ( گشادي و اتساع سياهرگ هاي بيضه ) ، هيدروسل ( آب آوردن کيسه بيضه ) و بيضه هاي پايين نيامده ( بيضه هايي که پايين نيامده يا به داخل کانال کشاله ران و شکم کشيده شده اند ) ، ضربه هاي وارده به بيضه و پيچش بيضه ها و ... اشاره نمود . معمولاً در حين بررسي سونوگرافي واريکوسل از بيمار خواسته مي شود تا نفس عميق کشيده و آن را در سينه حبس کند تا وريدهاي بيضه برجسته تر شده و راحت تر تحت بررسي قرار گيرند . به علاوه بيضه ها و کيسه بيضه در حالت ايستاده نيز تحت بررسي قرار مي گيرند .
حتماً نوزاد پسرتان را در ماه اول پس از تولد جهت معاينه بيضه ها به نزد متخصص اطفال ببريد . توجه داشته باشيد که پايين نيامدن بيضه ها و باقيماندن آنها در داخل شکم و کانال اينگوينال ( کشاله ران ) احتمال نازايي و بروز سرطان در بيضه ها را افزايش مي دهد . لذا بايد سريعاً تحت درمان و در صورت نياز ديگر اقدامات لازم و جراحي قرار گيرند .
سونوگرافي بيضه ها نياز به آمادگي خاصي ندارد . رعايت بهداشت محدوده دستگاه تناسلي خارجي لازم است .
هر چند اجباري در حذف موهاي ناحيه زهار وجود ندارد و رعايت بهداشت منطقه کافي است ولي بهتر است که روز قبل از مراجعه اقدام به نظافت موهاي اين ناحيه بنماييد .
با استفاده از سونوگرافي مي توان اطلاعات باارزشي از کره چشم و فضاي پشت چشم و محتويات آن به دست آورد .
1. سونوگرافي از روي پلک
2. سونوگرافي مستقيم از روي سطح قرنيه استفاده مي شود . با سونوگرافي چشم مي توان به بررسي قطره چشم ، وجود تومورهاي داخل چشمي و پشت کره چشم ، وضعيت عروقي چشم و.... دست يافت .
خانم ها بايد قبل از انجام اين سونوگرافي از استفاده از هر گونه مواد آرايشي صورت و خصوصاً پلک ها بپرهيزند .
قبل از انجام آزمون ، لنزهاي تماسي را از چشم خود خارج نمائيد .
در حين آزمايش حتي المقدور از پلک زدن بپرهيزيد .
سونوگرافي در بررسي بافت هاي نرم اندام ها و بخش هاي غضروفي نيز کاربرد دارد . از جمله اين بافت هاي نرم مي توان به وترها و رباط ها ، مفاصل و عضلات اشاره نمود .
در رفتگي مادرزادي مفصل ران
پارگي تاندون پشت پا ( تاندون آشيل )
پارگي عضلات چرخاننده شانه
خونريزي داخلي عضلات
تومورها و کيست هاي بافتهاي نرم
منيسک هاي زانو
اشاره نمود .
نياز به آمادگي خاصي وجود ندارد . بهتر است ناحيه مورد بررسي زخم باز نداشته باشد ، به علاوه اندام مورد نظر نبايد در داخل گچ باشد .
از سونوگرافي داپلر جهت بررسي جريان خون در داخل رگها استفاده مي شود . خوني که به دستگاه نزديک مي شود و خوني که از ان دور مي شود به ترتيب با رنگ هاي قرمز و آبي در صفحه نمايشگر قابل ديدن است . از اين روش براي بررسي و تشخيص تنگي هاي عروقي ، جداسازي از تومورهاي بدخيم از خوش خيم ، توده هاي کم خون از پرخون ، انسداد و گرفتگي عروق اندام در افراد سيگاري و .... استفاده مي شود .
مشابه آمادگي سونوگرافي هاي ارتوپدي است . به علاوه ترس و اضطراب بي مورد بيمار ممکن است اختلال مختصري در نتايج سونوگرافي داپلر ايجاد نمايد .
انجام سونوگرافي داپلر با صداي حرکت خون سرخرگي و سياهرگي که گاهي شبيه صداي جيغ گريه است همراه مي باشد . از اين صداها هراس پيدا نکنيد .
از ديگر کاربردهاي سونوگرافي ميتوان به سونوگرافي قلب ( اکوکارديوگرافي ) ، اندوسونوگرافي ( سونوگرافي از داخل حفرات بدن ) که در بررسي مري ، معده ، پروستات ، بيماريهاي زنان و ... بکار مي رود . سونوگرافي اينتراوپراتيو ( سونوگرافي هاي حين جراحي ) که در طي آن ، در اتاق عمل هنگامي که شکم بيمار در حين جراحي باز شده است مستقيماً پروب سونوگرافي روي کبد يا ساير اعضاء قرار داده شده و ضايعات به صورت دقيق تر بررسي مي شوند ، روش هاي مداخله اي و درماني سونوگرافي ( اينتر و نشنال ) که براي انجام بيوپسي ، تخليه کيست ، سوزاندن تومورها ، ليزردرماني و ... مورد استفاده قرار مي گيرد اشاره نمود .