اگر از مشکل ریزش مو رنج می برید، شما تنها نیستید، افراد زیادی در سراسر دنیا با این مشکل مواجه هستند و معمولا با افزایش سن، این موارد بیشتر می شود. ریزش مو و طاسی، در مردان بیشتر از زنان دیده می شود. این روزها روش های زیادی برای درمان ریزش موی زنانه و مردانه وجود دارد، از مصرف تونیک ها، داروها و مکمل های مخصوص گرفته تا کاشت مو. انجام پیوند مو ، همیشه به آسانی امکان پذیر نیست، در بسياری از موارد امکان انجام پیوند مو وجود ندارد و یا انجام این عمل، کمک کننده نیست. یکی از جدیدترین و پرطرفدارترین راه ها برای اصلاح این نواقص، «میکروپیگمنتیشن اسکالپ» یا به طور خلاصه «اسکالپ سر» یا میکرواسکالپ است. دکتر مریم ملکی متخصص پوست و مو در اصفهان در زیر به این موضوع می پردازد.

اسکالپ چیست؟

اسکالپ به معنی پوست سر می باشد. روش اسکالپ یا میکرواسکالپ روشی است که طی فرایندی، پیگمنت (رنگدانه) از طریق سوزن های ریزی یا میکرونیدل ها به پوست سر تزریق می شود. این فرایند باعث می شود که ظاهری شبیه به ریشه های مو (فولیکول های مو) در پوست سر ایجاد شود و پوست سر، پر موتر به نظر برسد. این فرایند در واقع نوعی کپی کردن فولیکول های موهای طبیعی است که باعث ایجاد ظاهری پر حجم در نواحی خالی سر می شود. در کلینیک تخصصی پوست و کاشت موی هور، رنگدانه های ارگانیک و گیاهی توسط یک دستگاه معتبر و استاندارد پزشکی در لایه سطحی پوست (اپیدرم) تزریق می شود. لطفا به این نکته توجه داشته باشید که فولیکول و ریشه موها در لایه دوم و سوم پوست (درم و هیپودرم) قرار دارند و در این تکنیک سوزن به این لایه وارد نمی شود و در نتیجه یک تکنیک کاملا ایمن است.

از طرفی در طی فرآیند اسکالپ به دلیل تکنیک ناپاژ و ورود سوزن به لایه سطحی پوست گردش و فاکتورهای رشد در پوست سر افزایش می یابد. پس در نتیجه اسکالپ خود به نوعی یک تکنیک کمک درمانی محسوب می شود و در مواردی که فولیکول مو سالم باشد خود این تکنیک حتی می تواند سبب تحریک و تقویت و رویش مجدد موها شود.

تکنیک های انجام اسکالپ

تکنیک های مختلفی با توجه به وسعت خالی بودن کف سر، جنسیت، منطقه مورد نظر وجود دارد که انتخاب بهترین تکنیک برای اسکالپ نیاز به تجربه و دانش بالایی دارد. تکنیک های نقطه ای، هاشوری، hair by hair و غیره از جمله آن ها هستند.

شیوه انجام اسکالپ سر

شیوه انجام اسکالپ به این صورت است:

1. قبل از هر چیز، رنگی را که نزدیک به رنگ موی شخص است انتخاب می کنند.
2. کارتریج مخصوص را مناسب با جنس پوست فرد را انتخاب می کنند.
3. ناحیه ای که قرار است اسکالپ بر روی آن انجام شود را تعیین می کنند.
4. فرمی که از قبل با بیمار توافق شده است را در نواحی تعيين شده علامت گذاری می کنند. این کار سبب می شود تا طراحی بر اساس خواسته بیمار انجام گردد و پیگمنت ها (رنگدانه ها) از نقاط تعيين شده فراتر نرود.

فرآیند اسکالپ بسیار شبیه به تاتو است، چون که از روش میکروپیگمنتیشن در آن استفاده شده است. در این شیوه از طريق سوزن های ریزی تحت عنوان میکرونیدل، رنگدانه ها یا پیگمنت هایی که شبیه با رنگ موهای طبیعی شخص هستند را به لایه بیرونی پوست سر تزریق می کنند. این تزریقات به صورت نقطه هایی ریز (و نه به شکل خط) ایجاد می شوند تا ظاهری شبیه به تار مویی که تراشیده شده است را به وجود آورد.

برای ایجاد هر نقطه، زخم کوچکی در پوست ایجاد می شود. به مرور این زخم ها ترمیم می شوند و دلمه یا کراستی روی زخم ایجاد می شود. با از بین رفتن و کنده شدن این دلمه ها، بخشی از پیگمنت (رنگدانه) تزریق شده خارج می شود. علاوه بر این، سیستم ایمنی بدن نیز شروع به مبارزه با پیگمنت ها می کند که باعث کوچک تر شدن آن ها می شود. در نتیجه این فرایند، ممکن است کمرنگ تر شدن نقطه های ایجاد شده اتفاق بیافتد. به همین دلیل است که برای اجرای کامل اسکالپ سر با رنگ و فرم دلخواه تان، ممکن است نیاز باشد این کار را در چند جلسه تکرار کنید. برای این کار ممکن است از رنگ های مختلفی استفاده شود که باعث می شود پیگمنت ها با هم تفاوت داشته باشند و بعضی از آن ها برجسته تر از بقیه به نظر برسند. در اولین جلسه معمولا از رنگ های روشن تر استفاده می شود و در جلسه بعدی، رنگ ها تیره تر می شوند.

فواید اسکالپ سر چیست؟

1. قابلیت انجام بر روی نوجوانان و حتی کودکان.
2. هزینه انجام اسکالپ نسبت به کاشت مو بسیار مناسب است.
3. اسکالپ با دستگاه های پزشکی انجام می شود و کاملا بهداشتی است.
4. احتمال اشتباه کم و ناچیز است.
5. رنگدانه های مورد استفاده در اسکالپ گیاهی و کاملا طبیعی می باشد.
6. برای بانوان و آقایان قابل انجام می باشد.
7. دوره نقاهت ندارد و بلافاصله به کارهای روزمره برمی گردید.
8. برای انجام اسکالپ لازم نیست که موها تراشیده شود.
9. ظاهری بسیار طبیعی و غیرقابل تشخیص
10. یک روش کاملا برگشت پذیر است. یعنی درصورت پشیمان شدن خیالتان راحت است که پس از چند ماه اثرات آن کم یا محو می شود.
11. عوارض بسیار محدود و ناچیز.

معایب اسکالپ سر چیست؟

• با قرار گرفتن در زیر نورخورشید، کم کم رنگدانه ها کمرنگ می شود و از زیبایی روز نخست کاسته می شود. اکثر اشخاص با این عارضه مشکل دارند اما با مراجعه دوباره می توان به درمان دوباره و ترميم پرداخت.
• امکان دارد موی سر شما نسبت به برخی از شامپوها حساس شود و فرآیند کمرنگ شدن سرعت گیرد.

این شیوه در دو حالت کاربرد خود را نشان خواهد داد:

1. حالت نخست این است که موهای موجود شخص کوتاه باشد. در نتیجه شخص باید موهای خود را بتراشد و بعد جاهای خالی با میکروپیگمنتیشن پر خواهد شد.
2. حالت دوم حالتی است که موهای شخص بلند باشد به طوری که پس از اسکالپ سر کف سر پیدا نیست و موها پرتر به نظر می رسد. در واقع موها روی سر پخش می شود تا وضعیت طبیعی داشته باشد.

هدف اسکالپ سر چیست؟

مقصود این شیوه ایجاد خطوط مویی شکل بر روی پوست سر نیست. این شیوه را با میکروبلیدینگ ابرو اشتباه نگیرید.
در واقع هدف این شیوه، ایجاد نقاط بسیار کوچک در سایه های مختلف سیاه رنگ است. در این شیوه سایه ای بر روی پوست سر ایجاد می شود که از این روش برای ایجاد ظاهری شبیه موی طبیعی بر روی سر استفاده شود.
افراد متخصص در انجام اسکالپ این شیوه را به گونه ای انجام می دهند که این نقاط مثل فولیکول طبیعی مو به نظر برسند و بسیار طبیعی به نظر برسد.

اسکالپ سر برای چه کسانی توصیه می شود؟

1. همه افرادی که موی کم پشتی دارند.
2. افرادی که نمی خواهند کاشت مو انجام دهند.
3. افرادی که به علت بانک موی ضعیف، کاندید مناسب کاشت مو نیستند. در این افراد با استفاده از هنر اسکالپ حالت موهای شیو شده یا تیغ زده روی سر ایجاد می شود (مانند نمای ته ریش).
4. افرادی که ریزش موی سکه ای یا آلوپسی توتالیس دارند.
5. زنان و مردان با موهای نازک و کم پشت. با ایجاد الگوی ساقه مو در نواحی کم پشت و ایجاد سایه در پس زمینه موها روی پوست سر، موهای این افراد بسیار پُرپشت تر از قبل به نظر خواهد رسید.
6. افرادی که پس از کاشت مو، هنوز موهایشان نامنظم و کم پشت است.
7. استتار اسکارهای روی پوست سر در افرادی که دچار اسکار شکستگی سر، بخیه و یا سوختگی شده اند. اسکارها می توانند در اثر جای برداشت نوار در روش کاشت موی نواری FUT یا خالی شدن بانک موی پشت سر در روش برداشت تار به تار FUE، ایجاد شده باشند.
8. گاهی برای محو کردن خال های مادرزادی در پوست سر از روش میکروپیگمنتیشن اسکالپ استفاده می کنند.
9. خانم هایی که در اثر محکم بستن موها دچار کاهش موی دائمی در دو طرف سر شده اند.
10. ریزش موی پس از شیمی درمانی.

آیا این روش دردناک است؟

معمولا در ابتدای انجام این فرایند، درد و سوزش و ناراحتی را ممکن است تجربه کنند ولی در کلینیک هور در آغاز پزشک با تزریق های ظریف ناحیه را کاملا بی حس می کند و فرد در طول مدت دردی را احساس نمی کند و حتی می تواند از گوشی موبایل خود استفاده کند.

اسکالپ سر چقدر طول می کشد؟

اجرای این فرایند حدود سه تا پنج ساعت در جلسه اول طول می کشد. جلسات بعدی مدت زمان کوتاه تری دارد.

مراقبت های پس از اسکالپ

در اولین روزهای بعد از اسکالپ، باید از انجام فعالیت هایی که باعث عرق کردن تان می شود خودداری کنید. برای اخذ بهترین نتیجه لازم است تا سه روز از استحمام و شستن سر خودداری نمایید. بعد از گذشت 3 روز برای شستن موها و سر خود از شامپو بچه باید استفاده شود. از محلول ماینوکسیدیل نیز در این دوره سه روزه استفاده نکنید. بهتر است تا حد امکان در روزهای اول سر شما در معرض تابش مستقیم نور خورشید نباشد و شانه کردن موها به ملایمت و با فاصله از کف سر انجام گیرد. بعد از چهار روز مردان می توانند پوست سر خود را شیو کنند ولی نباید روی قسمت هایی از سر که زخم ها دلمه بسته را دستکاری کنند.

دوره نقاهت اسکالپ سر چقدر است؟

قرمزی و سوزش مختصر بعد از اسکالپ سر ممکن است یک تا دو روز بعد از انجام فرایند، طول بکشد. اصولا اسکالپ سر، روندی سریع دارد و حتی همان روز می توانید به فعالیت روزانه خود ادامه دهید.

عوارض اسکالپ

همانند دیگر عمل های زیبای ممکن است فردی که عمل اسکالپ سر انجام دهد دچار یکسری عوارض بشود که در صورت انتخاب پزشک ماهر و کلینیک معتبر دچار مشکل نخواهد شد. برخی از عوارض رایج اسکالپ عبارتند از:

• واکنش های آلرژیک به رنگ های حاوی نیکل
• ایجاد نمای غیرطبیعی به دلیل انجام تاتوی سر به جای انجام اسکالپ و یا در صورت عدم رعایت سایز مناسب نقاط
• تراکم مناسب نقاط و نیز فشار و عمق نامناسب در اثر بی تجربگی پزشک
• پخش شدن رنگ
• کمرنگ شدن یا تغییر رنگ نقاط

عوارض معمول اسکالپ شامل؛ خارش، پوسته پوسته شدن یا شوره سر و قرمزی کف سر است که پس از چند روز همه آن ها به طور کامل برطرف می شود. خوشبختانه عوارض بلند مدت یا عوارض نگران کننده ای برای این روش گزارش نشده و این یکی از دلایل محبوبیت روز افزون و افزایش متقاضیان میکرواسکالپ به حساب می آید.

نتایج اسکالپ سر چقدر واقعی و طبیعی است؟

این که نتایج اسکالپ سر چقدر واقعی و طبیعی باشد به روش کار فردی که این کار را برایتان انجام داده است بستگی دارد. مهارت و تجربه در این کار بسیار مهم است. به همین دلیل قبل از این که یک متخصص را برای این کار انتخاب کنید حتما تحقیق کنید. نمونه کارهای قبلی را ببینید و با دید باز تصمیم بگیرید.

همیشه این احتمال وجود دارد که نتیجه کار، راضی کننده نباشد. به خصوص اگر بهترین گزینه برای برای انجام میکروپیگمنتیشن اسکالپ را انتخاب نکرده باشید.

ماندگاری نتایج اسکالپ

روش اسکالپ مانند تتو نیست و یک روش دائمی محسوب نمی شود. دلیل این امر این است که پیگمنت ها یا همان رنگدانه های مخصوص اسکالپ در عمق بسیار کمی تزریق می شوند و پس از مدتی از بین می روند و این یک مزیت محسوب می شود، چرا که به هر دلیلی اگر در آینده از نتیجه رضایت نداشتید یا تصمیم گرفتید روش دیگری را امتحان کنید می دانید که نتایج اسکالپ موقتی است و مانند تاتو نیست که تا آخر عمر مجبور به داشتن آن باشید. البته در صورت رضایت داشتن از نتیجه، این روش قابل ترمیم است و تا هر زمانی که بخواهید می توانید مناطقی که کمرنگ شده را مجددا ترمیم کنید و از مزایای ظاهری آن بهره ببرید. طبق تجربه ما، حداقل مدت زمان ماندگاری اسکالپ 4 تا 6 ماه است ولی در بسیاری از موارد نتایج حاصل از اسکالپ سر حدود ۴ تا شش سال باقی می ماند. بعد از این مدت، برای پررنگ تر کردن و ترمیم، افراد می توانند این روند را تکرار کنند.

عوامل موثر بر مدت ماندگاری اسکالپ

1. کیفیت پیگمنت های (رنگدانه های) بکار رفته
2. جنس پوست سر و میزان خشکی آن
3. عوامل محیطی مختلف مانند نور مستقیم یا آلودگی
4. عمق نفوذ رنگدانه ها
5. انجام دادن یا ندادن مراقبت هایی که در چند روز بعد از انجام اسکالپ مهم هستد.
6. میزان تعریق پوست سر
7. تکنیک مورد استفاده
8. مهارت و تجربه پیگمنتر (تکنسینی که به انجام اسکالپ می پردازد.)

اسکالپ اسپرت (SPORT) چیست؟

اسکالپ اسپرت یکی از انواع روش ها است که فرد موهای خود را کاملا می تراشد و پیگمنت های قرار داده شده روی سر مانند موهای تراشیده به نظر می رسد و تصور می کنید فرد موهای خود را با ماشین اصلاح کوتاه کرده است. این روش عموما برای آقایان کاربرد دارد و این روزها به روشی بسیار پر طرفدار تبدیل گشته و البته انجام درست آن نیاز به تجربه زیادی دارد.

اسکالپ به عنوان جایگزین کاشت مو

اسکالپ می تواند جایگزین کاشت مو، برای افراد زیر باشد:

1- زنانی که کم پشتی موهای آن ها حاصل از نازک شدن ضخامت موهاست. به دلیل وجود احتمال آسیب به موهای موجود، در این افراد امکان کاشت مو وجود ندارد. برای این افراد به راحتی می توان با انجام اسکالپ وضعیت موها را بسیار پرپشت نشان داد.

2- زنانی هستند که ریزش مو هم جلوی سر را در برگرفته و هم پشت سر و ناحیه بانک مو را در این افراد نیز امکان کاشت مو وجود ندارد و اسکالپ می تواند جایگزین بسیار خوبی برای کاشت مو باشد.

3- مردانی که طاسی بسیار گسترده داشته و بانک موی بسیار ضعیفی دارند، اسکالپ در این افراد با هدف ایجاد ظاهر موهای تراشیده در کل سر انجام می پذیرد، البته باید در نظر داشت که این افراد باید همیشه موهای پس سر خود را نیز به حالت تیغ زده نگه دارند تا تفاوتی بین ناحیه اسکالپ و بانک موی پشت سر ایجاد نشود.

4- مردان جوانی که فعلا قصد انجام کاشت مو ندارند و یا این که فاصله بیش از ۳ میلی متر بین موها ایجاد نشده و تنها کاهش قطر موها باعث ایجاد ظاهر کم پشت در ناحیه موهای سر شده است. البته باید در نظر داشت در این موارد استفاده از اسکالپ نیاز به انجام کاشت مو را از بین نمی برد و هدف اسکالپ در این افراد باید عقب انداختن زمان عمل انجام کاشت موی طبیعی باشد.

در واقع اسکالپ در زنان با موهای کم پشت می تواند بدون کاشت مو انجام شود ولی در مردان جوان باید با هدف انجام کاشت مو در آینده انجام شود.

اسکالپ به عنوان مکمل کاشت مو

در افرادی که کاشت مو انجام داده اند اسکالپ با دو هدف انجام می شود:

• اول این که در برخی از افراد به دلیل محدودیت تعداد موها و یا موهای ظریف و نازک بانک مو نتایج کاشت مو چندان پر به نظر نمی رسد لذا انجام اسکالپ می تواند در پرتر یا متراکم تر به نظر رسیدن موها بعد از کاشت مو موثر باشد.
• مورد دوم این که در برخی از موارد کاشت مو که اسکار جای برداشت نوار باقی مانده و یا کم پشت شدن ناحیه بانک موی پشت سر در اثر برداشت زیاد موها به روش برداشت تار به تار از این ناحیه می توان، برای استتار یا پوشش جای بخیه یا کم پشتی ناحیه بانک مو از روش اسکالپ استفاده کرد.

تفاوت اسکالپ و تاتو

گاهی از اسکالپ میکروپیگمنتیشن با نام تاتوی سر یا هاشور سر نام می برند که در واقع غلطی رایج است و این سوءتفاهم را ایجاد می نماید که اسکالپ و تاتو مشابه هستند. ممکن است در برخی از جزئیات تشابهاتی بین اسکالپ و تاتو وجود داشته باشد اما اصلی ترین تفاوت های اسکالپ و تاتو به قرار زیر است:

۱- عمق نفوذ رنگ: در تاتو رنگ در لایه عمقی درم پوست تزریق می شود لذا امکان آسیب به پیازهای مو وجود دارد اما در اسکالپ رنگ تنها تا لایه سطحی درم (لایه پاپیلاری) نفوذ می نماید که به دلیل عدم وجود پیازهای مو در این لایه امکان آسیب به آن ها در اسکالپ وجود ندارد.

۲- نوع رنگ: رنگ های قابل استفاده در اسکالپ برخلاف تاتو در بیشتر مواقع رنگ های ارگانیک (طبیعی) با ذرات ریزتر و اکثرا از نوع آب دوست می باشند، مجموع این خواص باعث می شود تا کار با اسکالپ تحت کنترل کامل پزشک بوده و عوارض بسیار کمتری نسبت به تاتو داشته باشد.

۳- دستگاه و سوزن: قطر و طول نوک سوزن کارتریج اسکالپ بسیار کمتر از سوزن های تاتو می باشد، همچنین دستگاه های مخصوص اسکالپ قابل استریل هستند و با لرزش کمتر و دقت بیشتر کار می کنند.

انواع رنگ در اسکالپ میکروپیگمنتیشن

به صورت کلی در اسکالپ دو نوع رنگ استفاده می شود:

1. جوهر (Ink): جوهر پایه کربن داشته و ذرات (پارتیکل) ریزتری دارد و با محلول های خاص جهت تطابق با رنگ پوست و مو رقیق می شود. جوهر نسبت به اشعه فرابنفش (UV) مقاوم تر می باشد. برخی از پزشکان از جوهر تحت عنوان رنگ گیاهی یا ارگانیک نیز نام می برند.
2. رنگدانه (Pigment): پیگمنت ها پایه اکسیدها و نمک های فلزات مختلف را دارند لذا تنوع رنگ بسیار بیشتری برای ایجاد درجات (Tone) متفاوت رنگ دارند. البته پایداری آن ها کمتر بوده و در طول زمان تغییرات بیشتری را متحمل می شوند.

انواع دیگر تقسیم بندی رنگ های مورد استفاده در اسکالپ به قرار زیر است:

• رنگ های ارگانیک و غیرارگانیک: در واقع نام دیگری برای همان تقسیم بندی رنگ های پایه کربن (جوهر) و پایه اکسید، کرومیت و سولفات فلزات (رنگدانه) است.
• رنگ های دائمی و موقتی: این صفات به سایز ذرات (پارتیکل) رنگ ها، عمق کاشت رنگ در پوست و سطح تاثیر فعالیت ماکروفاژهای پوست روی آن ها بستگی دارد.
• رنگ های آب دوست و آب گریز: برای اسکالپ بیشتر از رنگ های آب دوست (Hydrophilic) استفاده می شود و از رنگ های آب گریز (Hydrophobic) بیشتر در میکاپ های ماندگار بهره می برند.

آیا اسکالپ منجر به سرطان می شود و یا برای سلامتی مضر است؟

هیچ شواهدی برای ارتباط اسکالپ و سرطان وجود ندارد. در صورت انجام اسکالپ توسط متخصص با تجربه حتی امکان نفوذ رنگ به سطوحی که باعث پخش رنگ در بدن یا تجمع در غدد لنفاوی شود نیز وجود ندارد.

آیا در آرایشگاه ها و توسط فرد تاتوکار نیز می توان اسکالپ انجام داد؟

در صورتی که فرد تاتوکار دوره های تخصصی اسکالپ را گذرانده باشد و ترجیحا تحت نظارت یک پزشک، انجام اسکالپ توسط وی بلامانع است، اما با توجه به مواردی که در بالا ذکر شد بهتر است اسکالپ در یک کلینیک تخصصی با رعایت شرایط استریل و توسط یک پزشک متخصص که خود دوره های پزشکی تخصصی علمی و عملی اسکالپ را گذرانده باشد انجام پذیرد.

هزینه اسکالپ

این که هزینه نهایی اسکالپ چگونه محاسبه می شود، عمدتا به سه عامل زیر بستگی دارد:

• روش مورد استفاده
• مواد و دستگاه های مورد استفاده
• میزان خالی بودن سر یا همان وسعت ناحیه ریزش

در دو مورد اول همانطور که قبلا هم توضیح داده شد، کلینیک تخصصی پوست و کاشت موی هور یک مرکز کاملا تخصصی در زمینه اسکالپ می باشد که تمام فعالیت های مربوطه توسط متخصصین با تجربه این مرکز انجام می گیرد. بنابراین همواره از جدیدترین و بروزترین روش های دنیا جهت دستیابی به بهترین نتیجه استفاده می شود. هر چه وسعت بیشتری از سر خالی باشد، زمان انجام اسکالپ نیز بیشتر می شود و به همین نسبت هزینه نیز افزایش می یابد. از طرفی در صورت عدم استفاده از دستگاه ها و رنگدانه های مرغوب هزینه نهایی کمتر می شود. بنابراین لازم است مراجعه کننده گان در انتخاب مرکز میکروپیگمنتیش اسکالپ نهایت دقت و توجه را بکار بگیرند.

---