انواع سونوگرافی و آمادگی قبل از آنها

دکتر محمد اعظمی [ متخصص رادیولوژِی ]آدرس وب سایت : www.radiologymarkazi.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان شمس ابادی، روبروی عیسی بن مریم، ساختمان صبا تلفن مطب : 32202762 - 031

سونوگرافی یا اسکن امواج فراصوتی ، روشی است که از امواج صوتی با فرکانس بسیار بالا برای ایجاد تصویری از بخشی از قسمت داخلی بدن استفاده می نمایند.به منظور انجام سونوگرافی بهتر است از نکات قبل از هر سونوگرافی آگاهی کامل داشته باشید تا در بررسی های انجام شده دچار مشکل نشوید. به منظور اطمینان از مراحل سونوگرافی نیز می توانید قبل از مراجعه نکات ضروری را از مرکز سونوگرافی خود پرسیده تا با خیال آسوده برای سونوگرافی مراجعه نمایید.

انواع سونوگرافی و آمادگی قبل از آنها

قبل از انجام سونوگرافی مثانه باید پر از آب باشد، زیرا مثانه پر همانند یک ذره بین عمل می کند و باعث می شود رحم و تخمدان ها به صورت شفاف در تصویر سونوگرافی ظاهر شوند. همچنین مثانه پر، گازهای روده را که مزاحم سونوگرافی هستند به بالا رانده و آن ها را از صحنه تصویربرداری دور می سازد. برای پر کردن مثانه مایعاتی مانند آب، چای و آبمیوه بنوشید. همین کار برای پر کردن مثانه کافی است و نیازی به استفاده از داروهای ادرارآور نیست. برای نوشیدن مایعات هرگز از نوشیدنی های گازدار استفاده نکنید زیرا گاز داخل معده مانع درست دیده شدن احشاء شکمی خواهد شد. برای مصرف مایعات طوری زمان بندی نمایید که در صورت معطلی در مرکز سونوگرافی دچار فشار مثانه و ناراحتی نشوید.

سونوگرافی خانم های باردار

در سونوگرافی از خانم های باردار تا هفته دوازدهم حاملگی، مثانه باید کاملاً پر باشد، ولی برای ماه های بالاتر نیازی به پر بودن مثانه نیست.

سونوگرافی واژینال

برای انجام سونوگرافی واژینال نیازی به پر بودن مثانه نیست و مثانه ی نیمه پر کفایت می کند. در سونوگرافی از واژن اگر مثانه خیلی پر باشد در انجام سونوگرافی مزاحمت ایجاد می کند.
انجام سونوگرافی داخل واژن در ماه های پایین حاملگی مشکل زا نخواهد بود. اگر در مواردی قرار باشد سونوگرافی از روی شکم انجام گیرد و سپس سونوگرافی واژن انجام شود، ابتدا با مثانه پر مراجعه نمایید. سپس پس از انجام سونوگرافی از روی شکم کمی از ادرار داخل مثانه تخلیه شده و سونوگرافی داخل واژن انجام می شود.

سونوگرافی شکم و کیسه صفرا

برای انجام سونوگرافی کیسه صفرا و شکم بهتر است از ۶ الی ۸ ساعت قبل ناشتا باشید. بعد از مصرف غذا به ویژه غذاهای چرب، صفرا از طریق کیسه صفرا و یا مجاری صفراوی به داخل روده ها وارد می شود. این کار منجر به هضم غذا می شود. اگر قبل از این سونوگرافی چند ساعت ناشتا باشید، این مواد صفرا تخلیه نشده و می توان با دقت بیشتری محتوای آن را بررسی نمود. در این حالت بررسی سنگ کلیه و ضایعه بسیار راحت تر تشخیص داده می شود.

قابل ذکر است که در صورت ناشتا بودن، گاز کمتری در داخل روده قرار می گیرد به همین علت سونوگرافی کلیه، کبد، طحال، لوزالمعده و … راحت تر انجام می شود.

سونوگرافی کلیه های کودکان

به طورکلی برای سونوگرافی کلیه های کودکان هیچ آماده سازی لازم نیست. با این حال، اگر خون در ادرار کودک مشاهده شود لازم است مثانه و یا قسمت پایین حالب بررسی شود (در اغلب موارد چنین بررسی در کنار ارزیابی کلیه ها لازم است). در این زمان لازم است که مثانه کودک شما پر باشد و نباید قبل از انجام معاینه، مثانه اش را خالی کند. مصرف آب بیش از حد خود هم ممکن است مشکل زا باشد و مانع تشخیص برخی از مشکلات گردد. لذا نوشیدن حداکثر یک لیوان آب کافی خواهد بود.

مصرف زیاد آب جهت پر کردن کامل مثانه معمولاً در بررسی احشا لگنی (مخصوصاً دختران) لازم است .
در مواردی که علاوه بر پر بودن مثانه لازم است ناشتا باشید، از نوشیدن مایعات چرب مانند شیر و دوغ پرهیز کنید؛ زیرا مایعات چرب باعث ترشح صفرا می شوند که مانع بررسی کیسه صفرا خواهد شد. برای ناشتا بودن لازم است حدود ۶ تا ۸ ساعت قبل از انجام سونوگرافی غذا میل نفرمایید. بهتر است در وعده غذایی قبل از شروع دوره ناشتا بودن، از مصرف غذاهای نفاخ و سنگین پرهیز کنید. توجه داشته باشید در دوره ی ناشتا بودن مصرف داروهای بیمار به هیچ وجه نباید ترک شود.