آیا می توان روی پستان دارای پروتز ماموگرافی انجام داد؟

دکتر محمد اعظمی [ متخصص رادیولوژِی ]آدرس وب سایت : www.radiologymarkazi.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان شمس ابادی، روبروی عیسی بن مریم، ساختمان صبا تلفن مطب : 32202762 - 031

ماموگرافی یک تصویربرداری پزشکی تخصصی است که از سیستم اشعه ایکس با دوز پایین برای مشاهده داخل سینه ها استفاده می کند. تست ماموگرافی موسوم به ماموگرام ، در تشخیص زودرس بیماری های پستان به زنان کمک می کند. اشعه ایکس (رادیوگرافی) یک آزمایش پزشکی غیرتهاجمی است که به پزشکان در تشخیص و معالجه بیماری کمک می کند. در تصویربرداری با اشعه ایکس، بخشی از بدن در معرض دوز کمی از پرتوهای یونیزه کننده قرار می گیرد تا عکس هایی از داخل بدن تولید شود. پرتوهای ایکس قدیمی ترین و متداول ترین شکل تصویربرداری پزشکی می باشند.

تنها نکته قابل توجه، کاهش دقت ماموگرافی در آن دسته افرادی است که از پروتز استفاده می کنند به همین دلیل این افراد باید در انجام ماموگرافی با حساسیت بیشتری برخورد کنند؛ ماموگرافی در این افراد با تکنیک اصلاح شده قابل انجام است و باید به متخصص رادیولوژی اطلاع داده شود که پروتز سینه دارند.

مطالعات علمی ثابت کرده که تشخیص سرطان پستان در افرادی که پروتز دارند دچار تأخیر نمی شود و سایز توده سرطانی در این بیماران در زمان تشخیص کمتر است که علت آن آسان تر بودن معاینه پستان و یا توجه بیشتر این افراد به تغییرات پستان خودشان است.

نحوه انجام ماموگرافی

بسته به امکانات آزمایش، ممکن است در طی ماموگرافی بایستید و یا بنشینید. هر سینه بر روی صفحه پرتو ایکس مسطح قرار می گیرد. سپس کمپرسور پستان را به پایین فشار می دهد تا بافت را صاف کند. این عکس یک تصویر واضح تر از پستان را فراهم می کند. ممکن است مجبور باشید برای هر عکس نفس خود را نگه دارید و مقدار کمی فشار یا ناراحتی احساس کنید؛ اما معمولاً کوتاه است.

در طی این فرآیند، پزشک تصاویر را مرور خواهد کرد. آن ها ممکن است تصاویر بیشتری را تجویز کنند تا دیدگاه های متفاوتی را نشان دهند و اگر چیزی نامشخص است به آن توجه بیشتری دارد. ماموگرافی دیجیتال، اشعه ایکس را به تصویر الکترونیکی سینه تبدیل می کند که بر روی کامپیوتر صرفه جویی می کند. تصاویر بلافاصله قابل مشاهده هستند، بنابراین رادیولوژیست نیازی به انتظار برای چاپ تصاویر ندارند.

ماموگرافی پستان های دارای پروتز

ماموگرافی (عکس برداری از سینه) روشی برای بررسی پستان با دُز و میزان پایین اشعه ایکس و یکی از مؤثرترین راه های تشخیص سرطان پستان است. البته صرفاً برای شناسایی سرطان سینه به کار گرفته نمی شود، به طورکلی برای بررسی بافت سینه مورداستفاده قرار می گیرد. برای مثال، در شرایطی که خانمی پروتز سینه گذاشته و احتمال پارگی آن وجود داشته باشد، از ماموگرافی می توان کمک گرفت.

برای عکس برداری ، هر سینه، حدود ۱۰ ثانیه تحت فشار قرار می گیرد. دستگاه های پیشرفته ی ماموگرافی طوری طراحی شده اند تا این زمان را کاهش دهند. به دلیل حساس بودن بافت پروتزی و امکان پاره شدن در هنگام ماموگرافی باید قبل از شروع آن از پاره نبودن پروتز مطمئن شد؛ زیرا به خاطر فشار در ماموگرافی امکان پخش سیلیکون و آب می باشد.

وجود پروتز پستانی نیاز به توجه بیشتر پزشک در مورد نحوه انجام ماموگرافی را دارد؛ زیرا هم پروتزهای سیلیکونی و هم آب نمکی جلوی عبور اشعه ایکس را گرفته و مانع دیده شدن بافت پستانی پشت خود می شوند. در صورت داشتن پروتز پستانی حتماً تکنسینی که در انجام این مدل ماموگرافی تخصص دارد باید کار را انجام دهد و معمولاً از هر پستان دو عکس گرفته می شود ولی برای پستان دارای پروتز 4 عکس از هرکدام گرفته می شود. امکان تغییر بافت پروتز و نرم شدن بعد از ماموگرافی می باشد و تضمینی برای به یک اندازه تحت تأثیر قرار گرفتن هر دو پستا ن وجود ندارد.

نحوه تشخیص سرطان با پروتز

راه تشخیص آن به این صورت است که مایع جمع شده را مورد آزمایش قرار می دهند. اگر در مراحل اولیه سرطان تشخیص داده شود، تنها راه درمان، خارج کردن پروتز است. به صورتی که پروتز را خارج کرده و سپس کپسولی که دور آن تشکیل شد را برمی دارند. در اکثر مواقع با انجام این کار، درمان انجام می شود و بیمار نیازی به شیمی درمانی پیدا نمی کند، مگرآنکه سرطان در مراحل پیشرفته تشخیص داده شود.

عوارض ماموگرافی

در عکس برداری اشعه ایکس، شما در معرض یک مقدار بسیار کمی از تابش در طول ماموگرافی قرار می گیرید.با این حال، خطر مواجهه با آن بسیار پایین است.اگر بیمار یک زن باردار است و قبل از تاریخ زایمان مستلزم داشتن یک ماموگرافی است، معمولا در طول پروسه یک پیش بند سربی می پوشد.