آکنه نوعی بیماری مزمن و التهابی پوستی است که باعث ایجاد لکه و جوش هایی به خصوص در صورت، شانه ها، پشت، گردن، سینه و بالای بازوها می شود. هرکدام از جوش ها درمان های متفاوتی را می طلبند. اولین و بهترین کاری که شما برای درمان جوش های پوست صورت و بدن خود باید انجام دهید، مراجعه به پزشک پوست و مو است. پزشک می تواند با توجه به معاینات و بررسی آزمایش های مختلف، علل به وجود آمدن جوش در پوستتان را ریشه یابی کرده و با استفاده از داروهای مختلف شروع به درمان کند.

علائم آکنه

تغییرات پوستی ناشی از آکنه و نشانه های آن شامل موارد زیر است:

• پوسته پوسته شدن برجستگی های سطح پوست
• وجود کیست در سطح پوست
• وجود برجستگی های کوچک قرمزرنگ به نام پاپول
• برجستگی های کوچک قرمز همراه با چرک زرد و یا سفید رنگ در آن
• قرمز بودن پوست و تورم در اطراف جوش یا آکنه
• زخم شدن پوست
• وجود برجستگی های جوش به شکل سر سفید یا سر سیاه

علل آکنه

1. سن. افراد در هر سنی ممکن است دچار آکنه شوند، اما بیشتر در نوجوانان دیده می شود.
2. تغییرات هورمونی. چنین تغییراتی در دوران بلوغ یا بارداری معمول است.
3. سابقه خانوادگی. ژنتیک در آکنه نقش دارد. اگر هر دو والدین آکنه داشته باشند، به احتمال زیاد، فرزند نیز به آن مبتلا خواهد شد.
4. مواد روغنی یا چرب. در صورت تماس پوست با روغن یا لوسیون ها و کرم های روغنی ممکن است دچار آکنه شوید.
5. اصطکاک یا فشار بر روی پوست

انواع مختلف جوش یا آکنه

جوش ها با توجه به نوع و شکل برآمدگی، دردناک بودن یا نبودن، چرکین بودن یا نبودن به چند دسته ی مختلف تقسیم می شوند که هرکدام درمان به خصوص خود را دارند. مهم ترین جوش ها عبارتند از:

• جوش های سر سفید
• جوش های سر سیاه
• برآمدگی های قرمز کوچک به نام پاپول
• جوش های قرمز دارای چرک یا پوسچول
• توده های بزرگ، سفت و دردناک در زیر پوست یا ندول ها
• توده های دردناک پر از چرک در زیر پوست یا کیستیک ها

درمان آکنه

درمان های غیر دارویی

چندین روش درمان غیر دارویی برای بیماری آکنه وجود دارند که شامل موارد زیر هستند:

• استخراج کومدون: ابزاری کوچک به شکل قلم است که می تواند برای تمیز کردن جوش های سر سیاه و سر سفید استفاده شود.
• لایه برداری شیمیایی: محلول شیمیایی است که روی صورت اعمال می شود تا پوست جدید روی پوست قدیمی جایگزین شود.
• فتودینامیک درمانی: برای تلاش جهت بهبود علائم آکنه، نور بر روی پوست تابانده می شود.

درمان های موضعی (ژل، کرم و لوسیون)

بنزوئیل پراکسید: بنزوئیل پراکسید به عنوان یک ضدعفونی کننده در کاهش تعداد باکتری‎های موجود در سطح پوست مفید است. همچنین به کاهش تعداد جوش های سرسفید و سرسیاه نیز کمک می کند و خاصیت ضد التهابی دارد.

بنزوئیل پراکسید معمولاً به صورت کرم یا ژل موجود است که باید یک یا دو بار در روز به مدت 20 دقیقه بعد از شستشو کامل صورت استفاده شود. بنزوئیل پراکسید می تواند خاصیت سفید کنندگی داشته باشد، بنابراین باید از ریختن آن روی مو یا لباس خودداری کرد.

آنتی بیوتیک های موضعی: آنتی بیوتیک های موضعی به از بین بردن باکتری های روی پوست کمک می کنند. آنها به صورت لوسیون یا ژل هستند و باید روزانه استفاده شوند. یک دوره شش تا هشت هفته ای معمولاً توصیه می شود.بعد از این، معمولاً درمان متوقف می شود، زیرا این خطر وجود دارد که باکتری های روی صورت در برابر آنتی بیوتیک ها مقاوم شوند. این مورد می تواند آکنه را بدتر کند و باعث عفونت های ثانویه شود.

آزلائیک اسید: اگر عوارض جانبی بنزوئیل پراکسید یا رتینوئیدهای موضعی، تحریک کننده یا دردناک باشند، اسید آزلائیک به عنوان یک درمان جایگزین برای آکنه مورد استفاده قرار می گیرد.آزلائیک اسید به از بین بردن باکتری ها کمک می کند. این دارو اغلب به صورت کرم یا ژل عرضه می شود و معمولاً روزی دو بار (یک بار در روز اگر پوست حساس باشد)، استفاده می شود. همچنین، قبل از بهبود آکنه، معمولاً باید از اسید آزلائیک استفاده کرد.

قرص های آنتی بیوتیکی:از قرص های آنتی بیوتیکی (آنتی بیوتیک خوراکی) معمولاً در ترکیب با یک درمان موضعی برای آکنه شدید استفاده می شود. در بیشتر موارد، یک نوع از آنتی بیوتیک ها به نام «تتراسایکلین» تجویز می شود. مصرف این دارو در زمان بارداری و شیردهی مناسب نیست.
به خانم های باردار یا شیرده معمولاً توصیه می شود از آنتی بیوتیکی به نام «اریترومایسین» مصرف کنند؛ زیرا استفاده از آن بی خطر است. معمولاً حدود شش هفته باید از این دارو استفاده کرد.

راکوتان: این دارو در افراد مبتلا به فرم شدید آکنه و مواردی که به سایر درمان ها پاسخ نداده اند و اسکار به جای می گذارند، مورداستفاده قرار می گیرد.

ایزوترتینوئین روی همه مکانیسم های مؤثر در ایجاد آکنه مؤثر است و مؤثرترین روش درمان جوش صورت و بدن شناخته شده برای این بیماری محسوب می شود. قبل از آغاز و در فواصل معین از شروع درمان، سطح تریگلیسیرید و کلسترول، تست های کبدی و CBC بیمار باید چک شود و بیمار از نظر عوارض مختلف دارو شامل هیپرتری گلیسیریدمی، هپاتوتوکسیسیته، دیسکرازی خونی، کاهش دید در شب و هیپراستئوز تحت نظر باشد.

قرص پردنیزولون: این قرص یک استروئید است که مانع انتشار مواد التهاب زا در بدن می شود. پردنیزولون برای درمان بیماری های التهابی کاربرد دارد. در صورت مصرف این دارو باید به این نکته کنید که اگر در هرجایی از بدن خود به عفونت قارچی مبتلا هستید، از این دارو استفاده نکنید، زیرا پردنیزولون با ضعیف کردن سیستم ایمنی بدن، ابتلا به عفونت را آسان تر می کند. استروئیدها می توانند عفونت هایی که از قبل در بدن داشته اید را بیشتر کنند یا عفونتی که اخیراً به آنها مبتلا بوده اید را دوباره فعال کنند.

درمان هورمونی جوش

در زنان مبتلا به آکنه که به روش های متداول درمان جوش صورت و بدن پاسخ نداده اند، زنانی که آکنه التهابی در قسمت تحتانی صورت و گردن دارند، زنانی که دچار تشدید آکنه قبل از قاعدگی می شوند یا سایر علائم ترشح هورمون مردانه را دارند و زنانی که مایل به مصرف ایزوترتینوئین نیستند، می توان از درمان های هورمونی استفاده کرد.

اسپیرونولاکتون یک آنتاگونیست آلدوسترون با خاصیت آنتی آندروژن است که در درمان جوش صورت و بدن و ریزش مو و هیرسوتیسم و پرمویی به تنهایی یا به همراه داروهای ضدبارداری مورد استفاده قرار می گیرد. عوارض آن شامل بی نظمی قاعدگی، افت فشارخون درد و حساسیت پستان می باشد و در زنان حامله نباید مورد مصرف قرار گیرد.

متخصصان پوست، سال ها این دارو را برای درمان آکنه و موهای زائد در خانم ها استفاده می کنند. این دارو درکل برای خانم های سالم بدون خطر می باشد. استفاده همزمان از اسپیرنولاکتون و قرص های ضدبارداری می تواند باعث افزایش تأثیر آن شود.

لیزر درمانی

امروزه از لیزرهای مختلف جهت از بین بردن جای جوش و آکنه در مدت زمان کوتاه با بهترین نتایج استفاده می شود مانند:

لیزر PDL

این دستگاه با اثرگذاری خود روی غدد چربی و کاهش ترشح آن از ایجاد جوش ها جلوگیری کرده و اثر التهابی جوش ها روی پوست را کاهش می دهد. استفاده از این روش درمانی باید زیر نظر پزشک انجام گیرد.

لیزر ان دی یاگ

لیزر ان دی اگ یکی از روش های مؤثر برای درمان جای جوش ها محسوب می شود. این لیزر با سازوکار خود بسیار سریع و کارآمد توانایی این را دارد که التهاب ناشی از شکل گیری جوش ها را کاهش داده و طی چندین جلسه پوست صورت شما را صاف کند. در واقع بهره گیری از لیزرها علاوه بر پاک کردن جای برجستگی و برآمدگی های ناشی از جوش و آکنه در کاهش بروز این مشکل نیز مؤثر است. در واقع لیزر می تواند روی غدد چربی که از مهم ترین عوامل ایجاد جوش است اثر خوبی گذاشته و آن را درمان کند.

لیزر ار اف فرکشنال

لیزر فرکشنال اغلب برای جوانسازی پوست صورت مورداستفاده قرار می گیرد؛ اما با توجه به کارایی و اثرگذاری سریع آن روی جوش ها می توان از آن برای از بین بردن جوش ها نیز استفاده کرد. سازوکار این دستگاه به گونه ای است که با کوچک کردن چربی روی پوست سبب می شود تا پوست چربی کمتری تولید کرده و کمتر نیز جوش بزند.

عوارض جانبی آکنه

افرادی که دارای پوستی تیره هستند بیشتر از افرادی که پوست روشن تری دارند عوارض آکنه را تجربه می کنند:

• جای زخم. پوست حفره دار (زخم های آکنه) و جای زخم های ضخیم (کلوئید) می توانند پس از بهبود آکنه در طولانی مدت باقی بمانند.
• تغییر پوست. پس از بین رفتن آکنه، ممکن است پوست آسیب دیده نسبت به قبل از بروز بیماری تیره تر (هایپرپیگمانته) یا روشن (هایپوپیگمانته) شود.

---