سونوگرافی کالرداپلر کلیه به چه دلیل انجام میشود؟

دکتر غلامرضا سیف [ متخصص رادیولوژی و سونوگرافی ]آدرس وب سایت : www.drseif-radiology.ir
آدرس مطب : تهران ، یوسف آباد ، خیابان فتحی شقاقی ، بین چهلستون و بیستون ، راديولوژي و سونوگرافي شقایق تلفن مطب : 88553155 - 021

سونوگرافی داپلر یک روش تصویربرداری است که برای نشان دادن حرکت خون در رگ‌های خونی مورداستفاده قرار می‌گیرد و برای این کار از امواج صوتی استفاده می‌شود. سونوگرافی داپلر به پزشکان کمک می‌کند تا بدون استفاده از اشعه‌ی ایکس یا هرگونه تزریق، بتوانند از آنچه درون رگ‌های بیمار در حال روی دادن است اطلاعات لازم را به دست بیاورند.

این روش با گذاشتن پروب اولتراسوگرافی بر روی نواحی خاصی شکم صورت می‌گیرد. پس از ارسال امواج اولتراسوند توسط این پروب ها و برخورد آن با رگ و جریان خون داخل رگ مورد نظر، امواج بازگشتی بر اساس میزان سرعت خون موجود در آنها در صفحه نمایش ظاهر می‌شود و رادیولوژیست بر اساس الگوریتم‌های خاص، عروق کلیه و شریان‌های مجاور آن مانند آئورت و شریان مزانتریک را ارزیابی می‌کند.

روش انجام سونوگرافی کالرداپلر کلیه

در هنگام انجام سونوگرافی داپلر معمولاً مراحل زیر صورت می‌گیرد: بیمار بر روی تخت سونوگرافی دراز می‌کشد. پزشک روی پوست ناحیه مورد نظر که باید سونوگرافی جهت بررسی بر روی آن انجام شود، با استفاده از ژل سونوگرافی و پروب سونوگرافی امواج صوتی را به بدن بیمار می‌رساند.حرکت سلول‌های خونی باعث تغییر در سطح امواج صوتی می‌شود. همچنین ممکن است بیمار در حین انجام سونوگرافی صداهای چرخشی یا پالس دار را بشنود.امواج ضبط شده توسط دستگاه به تصاویر یا نمودارهایی روی مانیتور تبدیل می‌شوند.انجام این سونوگرافی گاهی حدود 30 الی 60 دقیقه طول می‌ کشد.

آمادگی‌ های لازم جهت انجام سونوگرافی کالرداپلر کلیه

• حدوداً 6 الی 8 ساعت قبل از انجام سونوگرافی به صورت کامل ناشتا باشید.
• مدارک پزشکی مرتبط با انجام کار را همراه داشته و به هنگام پذیرش نسخه تحویل مسئول پذیرش دهید.
• حداقل دو ساعت قبل از انجام سونوگرافی داپلر، فرد باید از مصرف هرگونه مواد نیکوتین دار مانند سیگار، تنباکو، قلیان و ... خودداری کند؛ زیرا نیکوتین سبب انقباض رگ‌های خونی می‌شود و نتایج غلطی را ایجاد می‌ کند.
• از فرد خواسته می‌شود تا در روز آزمایش، هرگونه مواد فلزی و جواهرآلات را به همراه نداشته باشد؛ زیرا این وسایل در امواج سونوگرافی داپلر اختلال ایجاد می‌ کند.
• قبل از انجام تست بر روی ناحیه‌ای از بدن که قرار است تحت سونوگرافی داپلر قرار گیرد، پارچه و یا کاغذ گذاشته می‌شود و سپس آزمایش شروع می‌شود.

انواع سونوگرافی کالرداپلر کلیه

انواع دیگری از سونوی داپلر وجود دارد که با توجه به کاربرد متفاوت آن، اسامی متفاوتی نیز دارد. از جمله اصطلاحات سونوگرافی داپلر عبارت‌اند از:

1. سونوگرافی داپلر داپلکس

در سونوگرافی داپلر داپلکس (Duplex Doppler Ultrasonography) امواج صوتی، تصویر واضحی از اسکن گرفته شده از ناحیه مورد بررسی به دست می‌آید. به‌ این‌ ترتیب که یک نرم‌ افزار رایانه‌ ای، امواج منعکس‌ شده از رگ‌ ها را به نمودار تبدیل می‌ کند. این نمودار به پزشک کمک می‌ کند تا سرعت گردش خون و جهت جریان آن را بررسی و ارزیابی کند.

2. سونوگرافی پاور داپلر

سونوگرافی پاور داپلر (Power Doppler Ultrasound) مانند سونوی داپلر رنگی است؛ اما با این تفاوت که قابلیت نفوذ کردن به داخل اندام‌ها را دارد تا گردش خون درون اندامی را دقیق‌ تر بررسی کند. نتیجه این سونوگرافی نیز به صورت یک تصویر رنگی است که جهت و سرعت گردش خون را نمایش می‌ دهد.

3. سونوگرافی داپلر موج پیوسته

این نوع سونوگرافی که سونوگرافی داپلر کنار تخت (Beside) نیز نامیده می‌شود روشی است که در آن متخصص با شنیدن صدای منعکس‌ شده از امواج موج پیوسته، متوجه مناسب بودن گردش خون یا انسداد و تنگی رگ‌ ها خواهد شد. از سونوی داپلر کنار تخت برای تشخیص فوری مسدودی رگ‌ های خونی، چه در زنان باردار و چه سایر بیماران، استفاده می‌شود.

دلایل انجام سونوگرافی کالرداپلر کلیه

1. بررسی تنگی، انسداد شریان‌های کلیه که از علل ثانوی فشار خون می باشد
2. تشخیص آنوریسم یا اتساع شریان‌های کلیه
3. تشخیص بیماری‌های پارانشیمال کلیه
4. در بیمارانی که پیوند کلیه شده‌اند کمک به بررسی سلامت کلیه پیوندی یا تشخیص رد پیوند می‌کند.
5. تشخیص (سندروم فندق‌شکن) (Nutcracker Syndrome) که به دلیل اثر تحت‌فشار گرفتن ورید یا سیاهرگ کلیه چپ بین شریان
6. برای بررسی وجود توده، سنگ و یا بررسی عروق کوچک داخل کلیه‌ ها

خطرات ناشی از سونوگرافی داپلر کلیه

سونوگرافی داپلر کلیه‌ ها غیرتهاجمی، فاقد هرگونه عارضه‌ای مانند درد و یا مواجهه با اشعه رادیولوژی می‌باشد.