علت انجام بیوپسی یا نمونه برداری از پستان چیست؟

دکتر محمد اعظمی [ متخصص رادیولوژِی ]آدرس وب سایت : www.radiologymarkazi.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان شمس ابادی، روبروی عیسی بن مریم، ساختمان صبا تلفن مطب : 32202762 - 031

بیوپسی پستان یک فرایند است که در طول آن نمونه کوچکی از بافت پستانی برای بررسی های آزمایشگاهی استخراج می شود. بیوپسی پستان یک راه برای ارزیابی توده های مشکوک سینه و کسب اطمینان از خوش خیم یا سرطانی بودن آنها است.

بیوپسی پستان نمونه ای از بافت مشکوک پستان را در اختیار پزشک قرار می دهد تا بتوان با استفاده از بررسی آن، هرگونه ناهنجاری در سلول هایی که تشکیل دهنده توده های پستانی هستند را شناسایی کرد. این آزمایش به دنبال، تصویربرداری از بافت پستان به روش های ماموگرافی و سونوگرافی و در صورت مشاهده توده های مشکوک انجام می شود و به پزشک در انتخاب بهترین روش درمان با این توده ها کمک می کند.

انواع بیوپسی پستان

• چندین نوع بیوپسی یا نمونه برداری پستان وجود دارد که بسته به محل و سایز تومور، روش مناسب انتخاب می شود. بیوپسی ممکن است تحت بیهوشی موضعی یا عمومی انجام شود. برای بیهوشی یا بی حسی موضعی، از تزریق داروی بی حسی برای بی حس کردن پستان استفاده می شود. برای بیهوشی عمومی به شما دارو داده می شود تا هنگام بیوپسی در خواب عمیق فرو روید.
• بیوپسی آسپیراسیون با سوزن ریز (FNA): یک سوزن بسیار ظریف و نازک وارد توده یا ناحیه ای می شود که مورد نگرانی است. نمونه کوچکی از مایع یا بافت برداشته می شود. بیوپسی FNA ممکن است انجام شود تا مشخص شود آیا توده به صورت کیست (توده پر از مایع) یا به صورت توده جامد است.
• بیوپسی core needle: یک سوزن بزرگ وارد توده یا ناحیه ای می شود که مورد نگرانی است. بخش های استوانه ای کوچکی از بافت به نام هسته برداشته می شوند. در این روش، نیاز به هیچ برشی نیست.
• بیوپسی باز (جراحی): برشی در پستان ایجاد می شود. جراح بخشی یا تمام توده یا ناحیه موردنظر را برمی دارد. در برخی موارد، توده ممکن است کوچک و عمیق بوده و پیدا کردن آن سخت باشد. سپس، ممکن است روشی به نام لوکالیزاسیون با سیم مورد استفاده قرار گیرد. برای این کار، یک سوزن نازک یا یک سیم نازک وارد پستان می شود. تصاویر اشعه ایکس به هدایت آن به سمت توده کمک می کنند و جراح سیم را برای پیدا کردن توده دنبال می کند.

ممکن است از ابزارها و روش های خاصی برای هدایت سوزن و کمک به انجام مراحل بیوپسی استفاده شود که شامل موارد زیر می شود:

• بیوپسی استریوتاکتیک: در این روش، با استفاده از رایانه و ماموگرام یک تصویر سه بعدی از پستان ساخته می شود. سپس تصویر سه بعدی سوزن را به محل دقیق توده سینه یا ناحیه مورد نگرانی هدایت می کند.
• بیوپسی هسته ای به کمک خلأ: یک برش کوچک در پستان ایجاد می شود. یک لوله توخالی از طریق برش وارد می شود و با استفاده از MRI، اشعه ایکس یا اولتراسوند هدایت می شود. بافت پستان به آرامی داخل پروب کشیده می شود. یک چاقوی چرخنده درون لوله، بافت را از پستان جدا می نماید. چندین نمونه از بافت را می توان در یک زمان برداشت.
• بیوپسی هدایت شده توسط سونوگرافی: در این روش، از تصاویر اولتراسوند توده یا بافت پستان استفاده می شود. این تصاویر به هدایت سوزن به محل دقیق نمونه برداری کمک می کنند.

دلایل انجام بیوپسی پستان

پزشک ممکن است در شرایط زیر انجام بیوپسی پستان را توصیه کند:

1. زمانی که شما یا پزشکتان احساس وجود توده یا سفت شدن در پستان را دارید و پزشک شما به سرطان پستان مشکوک است.
2. ماموگرافی، یک نقطه مشکوک در پستان را نشان می دهد.
3. سونوگرافی، یک یافته مشکوک را نشان می دهد.
4. ام آر آی از پستان یک یافته مشکوک را نشان می دهد.
5. فرد دچار تغییرات غیرمعمول در نوک سینه یا ترشحات خونین شده است.

نحوه بیوپسی پستان

امروزه اکثر نمونه های بیوپسی بافت پستان همان روش های جراحی تهاجمی که در گذشته وجود داشتند، نیستند. در حقیقت، امروزه انجام این روش بسیار ساده است در حالی که روش های قدیمی تر نیازمند جراحی آن همراه بیهوشی عمومی بودند. در نوع معمول امروزی، تنها از یک بی حس کننده موضعی، مانند لیدوکایین، استفاده می کنند تا سطح ناحیه سینه را بی حس کنند. تنها ممکن است درد و سوزش ناشی از بی حس کننده از عوارض این روش باشند. سپس، از طریق راهنمایی تصویری، رادیولوژیست یک سوزن نازک را به سینه وارد می کند تا قطعه کوچکی از بافت برداشته شود. کل پروسه ممکن است چیزی حدود 10 دقیقه طول بکشد.

سپس بافت برداشته شده به آزمایشگاه پاتولوژی فرستاده می شود و پاتولوژیست نیز بافت را تحت یک میکروسکوپ قرار داده و به رادیولوژیست اطلاعات بیشتری در مورد آنچه که موجب غیرعادی به نظر رسیدن بافت سینه شده بود، ارائه می دهد.

مراقبت های لازم پس از بیوپسی پستان

- ناحیه نمونه برداری را تمیز نموده و خشک کنید. در صورت وجود بخیه، آنها را طی مراجعه بعدی بایستی بکشید. اگر خبری از بخیه نبود، می توانید بانداژ یا پانسمان را برداشته و به حالت عادی حمام کنید.

- ممکن است ناحیه نمونه برداری، چند روز بعد از عمل درد داشته باشد. طبق توصیه پزشک، از داروهای مسکن استفاده کنید. آسپیرین یا برخی داروهای دیگر ممکن است احتمال خونریزی شما را افزایش دهد. توجه داشته باشید پزشکتان بایستی حتماً داروهای مسکن را تأیید نماید.

- می توانید به رژیم غذایی عادی خود بازگردید، مگر اینکه پزشکتان نظر دیگری داشته باشد. ممکن است به شما گفته شود از فعالیت بدنی شدید خودداری کنید.

زمان مراجعه به پزشک جهت بیوپسی پستان

در صورتی که بیمار علائم زیر را دارا باشد باید به پزشک مراجعه کند:

• پوست سینه قرمز یا تحریک شده
• پوست شفاف در پستان
• کمرنگ شدن پوست در پستان
• تورم پوست پستان
• تخلیه نوک پستان از شیر
• عقب نشینی نوک پستان یا چرخش
• خارش نوک پستان
• تغییر در اندازه یا شکل یک سینه
• درد سینه

عوارض بیوپسی پستان

اگرچه بیوپسی پستان نسبتاً ساده و خطرات آن کم است؛ اما هر عمل جراحی خطری را به همراه دارد.برخی از عوارض جانبی احتمالی بیوپسی پستان شامل موارد زیر است:

• بسته به اندازه بافتی که برداشته می شود، ظاهر پستان شما تغییر می کند.
• کبودی پستان
• تورم پستان
• درد در محل تزریق
• عفونت محل بیوپسی

بیشتر این عوارض جانبی موقت است. در صورت پا برجا ماندن، قابل درمان هستند. حتماً دستورالعمل پزشک خود را برای مراقبت بعد از بیوپسی دنبال کنید. عوارض ناشی از بیوپسی بسیار نادر است.