ضربه به ستون فقرات چه عوارضی می تواند داشته باشد؟

دکتر احمد شکرچی زاده [ متخصص جراحی مغز و اعصاب و ستون فقرات ]آدرس وب سایت : www.drshekarchizadeh.ir
آدرس مطب : اصفهان چهارباغ بالابین زمزم و دروازه شیرازکوچه مختاری ساختمان جم طبقه زیرزمین تلفن مطب : 36622101 - 031

ضربه خوردن به کمر ( مهره های کمری ) بسیار متداول است . ممکن است طی فعالیت های روزمره و مختلفی ، از قبیل سوانح رانندگی ، آسیب های ورزشی ، بی احتیاطی در محل کار ، سقوط ، زمین خوردن و … به کمر خود آسیب بزنیم . پزشکان صدمه های کمر را به دو گروه اصلی با انرژی بالا ( شدید ) و پایین تقسیم بندی می کنند . پزشک در صورت آگاهی کامل از سانحه پیش آمده ، بهتر می تواند نوع آسیب کمر را در اثر ضربه به کمر تشخیص دهد . دیگر مؤلفه حائز اهمیت ، به عامل های خطر آسیب کمر مربوط می شود . برای مثال استخوان های ستون فقرات بیماران مبتلا به پوکی استخوان ( دارای استخوان نرم ) ، در مقایسه با استخوان های سالم و قوی با وارد شدن فشار کمتری می شکنند . در این مقاله به بررسی عوارض ناشی از ضربه به ستون فقرات می پردازیم .

آسیب های ستون فقرات ممکن است بر استخوان های ستون فقرات ، نخاع یا ریشه اعصاب نخاعی که از فضا های بین مهره ها عبور می کنند ( شاخه های کوتاه اعصاب نخاعی ) تأثیر بگذارند . کلاف ریشه های عصبی که از انتهای نخاع به سمت پایین امتداد دارند نیز ممکن است آسیب ببینند . از آنجا که نخاع توسط ستون فقرات احاطه و محافظت می شود ، آسیب های وارده به ستون فقرات یا بافت همبند آن ( مانند دیسک ها و رباط ها ) نیز می توانند باعث آسیب رساندن به نخاع شوند .به طور کلی عوارض ضربه به ستون فقرات ، شامل شکستگی مهره ها و آسیب نخاعی می باشند.

شکستگی مهره ها

شکستگی مهره ها ممکن است ناشی از وارد شدن ترومای شدید و یا حتی یک ضربه خفیف مانند یک سرفه باشد که اغلب با یک بیماری قبلی ضعیف کننده استخوان ، مانند پوکی استخوان همراه است . شکستگی پایدار و یا شکستگی که پس از بهبودی ، شکل و مکان خود را حفظ می کند ، معمولا می تواند خود به خود التیام یابد ، البته به شرطی که بیمار از بریس استفاده کند و قادر به استراحت کافی باشد . اما شکستگی های شدید تر ستون فقرات ، می تواند نخاع و یا رشته های اعصابی را که در امتداد ستون فقرات هستند ، تحت فشار قرار داده و یا حتی پاره کند .

علائم شکستگی مهره ها

• اگر شکستگی در اثر یک آسیب شدید و ناگهانی ایجاد شود ، احتمالا در کمر ، پاها و دست های خود درد شدیدی را احساس خواهید کرد .
• درصورتی که شکستگی موجب فشار آمدن به اعصاب ستون فقرات شود ، ممکن است احساس ضعف و بی حسی به شما دست دهد .
• اگر شکستگی به صورت تدریجی ایجاد شود ، درد ایجاد شده معمولا خفیف تر خواهد بود .
• ممکن است تا زمان بروز کامل شکستگی هیچ دردی احساس نشود .
• در موارد بسیار حاد شکستگی ، قسمت هایی از مهره شکسته شده ممکن است به درون کانال نخاعی رفته و بر روی نخاع فشار وارد کنند . خوشبختانه این رخدادی شایع نیست .

عوارض شکستگی مهره

اگر آسیب شدیدی به نخاع وارد شود ، شکستگی های ستون فقرات کمر می تواند منجر به فلج گردد . از عوارض دیگر آن ، لخته شدن خون در پاها به دلیل عدم تحرک است که پس از مدتی ، این لخته ها شکسته شده و به ریه ها و یا بخش دیگری از بدن منتقل می شوند . لخته های خون ، با ممانعت از جریان خون موجب سکته مغزی یا آمبولی ریوی می شوند که می تواند مهلک و کشنده باشد . پنومونی و زخم های فشاری نیز می تواند به دلیل عدم تحرک ایجاد شود . همچنین عفونت و خونریزی می تواند پس از جراحی ستون فقرات رخ دهد و مهره شکسته ممکن است به خوبی التیام نیابد .

آسیب نخاعی

آسیب به ستون فقرات می تواند سبب آسیب به طناب نخاعی شود . آسیب به طناب نخاعی بسته به اینکه در کدام قسمت اتفاق بیافتد عوارض متفاوتی را ایجاد می کند . آسیب به نخاع می تواند بدن را دچار آسیب های حسی و حرکتی موقت و یا دائمی کند .

عوارض آسیب نخاعی

برای افرادی که ضعیف یا فلج هستند توانایی حرکت ، محدود یا غیر ممکن می شود . در نتیجه این افراد در معرض خطر ایجاد لخته خون ، زخم های ناشی از فشار ، کوتاه شدن دائمی عضلات ( انقباض ) ، عفونت های دستگاه ادراری و ذات الریه هستند .