انواع بدخیمی‌های مثانه

دکتر امیر بهنام فر [ فلوشیپ جراحی سرطان های دستگاه ادراری و تناسلی ]آدرس وب سایت : www.doctorbehnamfar.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان شیخ مفید ، بین چهارراه دهش و رکن الملک تلفن مطب : 36631677 - 031

مثانه کیسه ای در ناحیه ی لگنی است که ادرار تولیدشده در کلیه را تا زمان تخلیه به بیرون از بدن در خود نگه می دارد. سرطان مثانه به ایجاد تومورهای بدخیم سرطانی در مثانه گفته می شود. سرطان یا بدخیمی در مثانه زمانی به وجود می آید که سلول های سازنده ی بخش های مختلف مثانه توانایی تنظیم رشد و تقسیم سلولی را از دست بدهند. در نتیجه ی نقص ایجادشده در کنترل تقسیم سلولی، سلول ها بصورت غیرطبیعی رشد می کنند، تکثیر شده و روی هم انباشته می شوند و تومورها را ایجاد می کنند. تومورهای ایجادشده ممکن است در همان بافتی که ایجاد شده اند باقی بمانند و به بافت های اطراف گسترده نشوند. در این حالت تومور را تومور خوش خیم می نامیم. گاهی سلول های توموری از بافت اصلی جدا شده و در جریان خون شروع به حرکت می کنند (متاستاز می کنند) و در بافت دیگری شروع به تکثیر خود کرده و تومورهای جدید در بافت های جدید ایجاد می کنند. در این حالت تومور را تومور بدخیم می نامیم. تومورهای بدخیم عامل بیماری سرطان هستند. سرطان مثانه را به روش های مختلف می توان تقسیم بندی کرد.

برخی از بدخیمی یا سرطان های مثانه پس از درمان مجددا عود می کنند. این حالت از جمله در سرطان هایی با رشد سریع و غیرتهاجمی بیشتر مشاهده می شود. این مسئله بر اهمیت تشخیص درست نوع سرطان و روش درمانی استفاده شده تاکید می کند. همچنین باید به این مسئله نیز توجه داشت که تشخیص سرطان و بدخیمی های مثانه در مراحل اولیه ی خود تاثیر بسیار مهمی در احتمال موفقیت روش های درمان سرطان مثانه خواهدداشت. اگر با علائم بدخیمی مثانه مواجه شدید؛ می توانید به دکتر امیر بهنام فر فلوشیپ جراحی سرطانهای دستگاه ادراری تناسلی در اصفهان مراجعه نمایید تا با تشخیص به موقع بیماری شما، ریسک احتمالی مواجهه با عوارض سخت را به حداقل ممکن کاهش دهند.

در صورتی که تومور مثانه به اندام های جانبی مثانه مانند رحم، واژن، پروستات و یا عضلات جانبی گسترش بیابد آن را بیماری پیشرونده ی موضعی می نامند. در صورتی که این بیماری به اندام های دورتری مانند استخوان ها، گره های لنفی، ریه ها و .. گسترده شود آن را بیماری متاستاتیک می نامند. بنابراین روش های مختلفی برای دسته بندی انواع بدخیمی های سرطان وجود دارد. در این مطلب بصورت کلی به انواع بدخیمی های مثانه اشاره خواهیم کرد.

کارسینومای اوروتلیال (Urothelial carcinoma): این نوع سرطان شایع ترین نوع سرطان مثانه است و در جوامع مختلف ۹۰ تا ۹۵ درصد سرطان مثانه را به خود اختصاص می دهد بنابراین در صورتی که فردی دچار سرطان مثانه باشد می توان گفت که به کارسینومای اوروتلیال مبتلا است، مگر اینکه خلاف آن ثابت شود. در این حالت سلول های اوروتلیال مجرای ادراری دچار بدخیمی می شوند. این سلول ها بخش داخلی مثانه را پوشش می دهند. این بیماری گاهی به نام(TCC) transitional cell carcinoma نیز شناخته می شود. با توجه به اینکه سلول های اوروتلیال در سایر بخش های مجرای ادراری مانند کلیه، حالب و پیشاب راه نیز حضور دارند بنابراین در صورت ایجاد این نوع سرطان در مثانه، وجود تومور در سایر اجزای بیان شده نیز بررسی می شود.
کارسینومای سلول های سنگفرشی (Squamous cell carcinoma): در صورتی که در مثانه التهاب یا تحریکی صورت بگیرد می تواند پیامی برای تولید سلول های سنگفرشی باشد. این سلول ها که پوشاننده ی سطح مثانه هستند با گذشت زمان احتمال دارد سرطانی شوند. بین 2 تا 4 درصد از بدخیمی های مثانه از نوع کارسینومای سلول های سنگفرشی است. تقریبا در تمام افرادی که این نوع سرطان را بروز می دهند شاهد حالت تهاجمی سلول ها هستیم.سلول های تهاجمی به سلول هایی گفته می شوند که علاوه بر درگیرکردن بافت منشا خود به سایر بافت های اطراف نیز گسترده می شوند.
آدنوکارسینومای مثانه (Adenocarcinoma): بین 1 تا 2 درصد بدخیمی های مثانه از این نوع است. این نوع سرطان نیز تقریبا همواره حالت تهاجمی دارد. این بیماری با برخی مشکلات مرتبط با مثانه در کودکی و نیز عفونت های مزمن مثانه و التهاب مثانه در ارتباط است.
کارسینومای سلول های کوچک (Small cell carcinoma): کمتر از یک درصد از بدخیمی های مثانه شامل این نوع سرطان است. این بیماری در سلول های شبه عصبی به نام سلول های نورواندوکرین ایجاد می شود و به سرعت رشد کرده و گسترش می یابد.
کارسینومای پاپیلاری (Papillary carcinoma): این نوع سرطان از سطح داخلی و به سمت مرکز توخالی مثانه و به شکل زائده ها یا برآمدگی های انگشت مانند رشد می کند. غالباً به این تومورها سرطان پاپیلاری غیرتهاجمی گفته می شود ، به این معنی که در لایه های درونی تر دیواره ی مثانه رشد نمی کنند و تنها بافت منشا خود را درگیر می نمایند.
سارکوما در مثانه (sarcoma): این نوع بدخیمی نوعی بیماری نادر محسوب می شود که در سلول های عضلانی مثانه ایجاد می شود.
سرطان ثانویه مثانه: این نوع از بدخیمی مثانه زمانی ایجاد می شود که منشا سلول های سرطانی، خود مثانه نباشد بلکه سلول ها از بافت های سرطانی دیگری به مثانه منتقل شده و در آنجا ایجاد سرطان کند. در این حالت چون سلول ها از بافتی غیر از بافت مثانه منشا می گیرند به آن سرطان ثانویه ی مثانه می گویند. سلول های سرطانی ثانویه در مثانه از جنس سلول های بافت اولیه ای هستند که از آن منشا گرفته اند بنابراین روش درمانی نیز بر اساس نوع سلول و بافت اولیه ( و نه مثانه) انتخاب می شوند.

بدخیمی آلت تناسلی، سرطان نادری است که بیشتر در ناحیه ی پوست آلت تناسلی و پوست ختنه گاه (پوستی که سر آلت تناسلی را می پوشاند و در زمان ختنه شدن جدا می شود) مشاهده می شود. در صورتی که سرطان آلت تناسلی زودتر تشخیص داده شود ، شانس خوبی برای موفقیت روش درمانی وجود دارد. در صورت تاخیر در تشخیص ، بیماری پیشرفت کرده و وضعیت فرد نیز بدتر می شود. درمان سرطان های پیشرفته تر ممکن است با احتمال کمتری موفقیت آمیز بوده و بیماری نیز ناهنجارتر باشد. تشخیص و درمان این بیماری در اصفهان توسط دکتر امیر بهنام فر فلوشیپ جراحی سرطان های دستگاه ادراری و تناسلی انجام می شود.