فتوتراپی یا نور درمانی پوست چیست؟

دکتر جمال الدین حسن زاده [ متخصص پوست و مو ]آدرس وب سایت : www.drhassanzadeh.net
آدرس مطب : سنندج ، خیابان آبیدر ، چهارراه صفری ، مجتمع ژینا ، طبقه سوم تلفن مطب : 33246361 - 087

روش درمانی فتوتراپی (Phototherapy) یا نوردرمانی، روشی جدید برای درمان برخی عوارض پوستی است که در آن، پوست به صورت مرتب و زیر نظر پزشک تحت تابش نورهای ماوراء بنفش قرار می گیرد. تابش نورهای ماوراء بنفش با طول موج بین 400-290 نانومتر اثرات متعددی بر روی پوست انسان دارد که دو عملکرد آن جهت درمان بیماریهای پوستی استفاده می شود. اثر اول آن تحریک و تکثیر سلولهای رنگدانه ساز پوستی، ملانوسیت، می باشد و دیگر اثر مفید آن تنظیم و مهار سیستم ایمنی پوستی (که در ایجاد تعداد زیادی از بیماریهای پوستی دخیل است) می باشد. اشعه مورد استفاده در این سیستم با نام UVB در نور طبیعی خورشید نیز وجود دارد که هنگام ساطع شدن از دستگاه با نفوذ در پوست، باعث کند شدن رشد سلولهای تحت تأثیر بیماری و کاهش تعداد سلول های ملتهب در پوست می شود

انواع فتوتراپی

انتخاب نوع فتوتراپی برای استفاده بستگی به نوع وضعیت پوست، پاسخ های قبلی به درمان و عوامل دیگر دارد.

2 نوع اصلی فوتوتراپی وجود دارد که عبارتند از:

• فرابنفش B با پهنای باند: که در آن یک وضعیت پوستی با طیف UVB کامل درمان می شود. نمونه هایی از شرایط پوستی که توسط BBUVB درمان می شود، پسوریازیس و اگزما است.
• فرابنفش B با باند باریک: که در آن فقط بخش کوچکی از طیف UVB برای درمان شرایط پوستی مانند پسوریازیس و اگزما استفاده می شود. NBUVB به ویژه برای پسوریازیس شدید، اگزما، بثورات نوری پلی مورفیک مؤثرتر است.

کاربرد فتوتراپی پوست

فتوتراپی استفاده های بسیاری دارد. ازجمله مهم ترین موارد استفاده آن برای ضایعات و مشکلات پوستی مانند موارد زیر است :

• پسوریازیس
• آکنه ولگاریس
• سایر بیماری های پوستی (اگزما، بثورات نوری پلی مورفیک، ویتیلیگو ، مایکوزیس فونگوئیدز، لیکن پلان ، درماتیت اتوپیک )
• کمک به بهبودی زخم

نحوه عملکرد فتوتراپی پوست

نور درمانی، قرار گرفتن در معرض یک لامپ خاص یا جعبه نور است که باعث می شود نور فلورسنت با شدت بالا با تقلید از نور خورشید در بدن جذب شود. این نور 20 برابر روشن تر از اکثر منابع نوری است که در زندگی روزمره با آن مواجه هستید. فتوتراپی التهاب پوست را سرکوب می کند و تعادل سیستم ایمنی پوست را بازیابی می کند. در نتیجه افزایش فشار سلول های پوستی کاهش می یابد.

مراقبت های قبل از فتوتراپی پوست

• در زمان استفاده از درمان فتوتراپی برای پوست لازم است تا مواردی را رعایت کنید. اجتناب از مصرف داروهایی که شما را نسبت به نور ماوراء بنفش، حساس تر می کنند. همچنین در صورت مصرف داروهای جدید تجویز شده و یا خریداری شده و همچنین داروهای گیاهی می بایست این موضوع را به تجویزکننده و یا کارکنان فتوتراپی خود اطلاع دهید.
• عدم استفاده از محصولات معطر پوست.
• عدم استفاده از کرم ها، پمادها و لوسیون ها در روزهای درمانی غیر از مرطوب کننده ها، مگر اینکه توسط کارکنان فتوتراپی کنترل شوند.

کاندید نامناسب درمان با فتوتراپی

اگر در هر یک از دسته های زیر قرار می گیرید، باید از درمان با فتوتراپی خودداری کنید یا حداقل این موضوع رو از قبل به پزشک یا متخصص پوست اطلاع بدید:

1. باردار بودن یا مادر شیرده بودن
2. داشتن سابقه خانوادگی سرطان پوست
3. مبتلا به بیماری کبد
4. مبتلا بودن به لوپوس
5. ابتلا به بیماری کبد
6. مصرف داروهایی که حساسیت به نور آفتاب را افزایش می دهند، مانند برخی از آنتی بیوتیک ها، ضد التهابات یا مکمل های گیاهی

قیمت هر جلسه نور درمانی

هزینه یک جلسه نور درمانی بسته به منطقه محل زندگی شما و تخصص پزشک و درمان های دیگری که ممکن است به همراه این روش انجام شوند متغیر است.

عوارض نور درمانی چیست؟

این روش ممکن است باعث بروز عوارض احتمالی زیر شود:

• سردرد
• خستگی
• هیپومنیا
• بی خوابی
• سرطان پوست
• آفتاب سوختگی
• خشکی چشم و بینی

درمان های مکرر فتوتراپی همچنین می تواند منجر به سرکوب سیستم ایمنی شود. در اصل، نور درمانی می تواند سیستم ایمنی بدن را سرکوب کند و بدن را نیز در معرض بیماری ها، عفونت ها و سرطان های پوستی قرار دهد. علاوه بر این، درمان با PUVA یا درمان فتودینامیکی ممکن است چشم های فرد را به نور حساس تر کند و منجر به آسیب دیدگی چشم در معرض نور خورشید و ایجاد آب مروارید شود. عوارض جانبی، ممکن است طی چند روز بعد از شروع نور درمانی به خودی خود از بین بروند.