برای سونوگرافی کبد باید ناشتا بود؟

دکتر جواد فرخی [ متخصص رادیولوژی و سونوگرافی ]آدرس وب سایت : www.doctorfarokhi.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان آمادگاه ، نبش بن بست میلاد ، ساختمان پارسه تلفن مطب : 31313731 - 031

کبد یکی از بزرگترین و مهم ترین ارگان های بدن است. این عضو بدن، از پروتئین ها و کلسیم ها در هضم و دستگاه گوارش استفاده می کند. کبد کمک می کند غذایی که خورده می شود، به انرژی تبدیل شود و به کمک طحال، مانند یک فیلتر عمل می کند که زباله های مضر را فیلتر و دفع می کند. از آنجایی که برخی از بیماری های کبدی از جمله سرطان کبد در مراحل اولیه بدون علامت هستند، انجام سونوگرافی می تواند به پیدا کردن و شناسایی تومورهای بدخیم و خوش خیم کمک کند. همچنین اگر بیماران دچار ضایعات کبدی شده باشند و یا کبد به بیماری هایی از جمله کبد چرب و سیروز کبدی مبتلا شده باشند، سونوگرافی می تواند بهترین روش تشخیصی باشد. در این روش به جای استفاده از اشعه های مضر، از امواج صوتی استفاده می شود. قبل از انجام این سونوگرافی به منظور تشخیص بهتر، از مصرف غذاهای چرب در روز قبل خودداری کنید . در بیشتر حالت پزشک توصیه می کند که حتماً ناشتا باشید؛ اما در بعضی از موارد هم نیاز به ناشتا بودن فرد نمی باشد. مصرف مایعات، مثل آب، چای و … بلامانع می باشد .

علل بیماری کبد

بیماری های کبدی دارای علل زیادی هستند که می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• عفونت: تعدادی از ویروس ها توانایی آلوده کردن کبد را دارند که به دنبال آن باعث التهاب کبد و در نهایت منجر به کاهش عملکرد این عضو می شوند. ویروس هایی که باعث آسیب کبدی می شوند، می توانند از طریق خون، مایع منی (مانند ویروس های هپاتیت B و C) یا مواد غذایی و آب آلوده (مانند ویروس A) پخش شوند.
• اختلال سیستم ایمنی: به بیماری هایی که در آنها سیستم ایمنی به بخش های خاصی از بدن خود فرد حمله می کند، بیماری های خود ایمن (Autoimmune) گفته می شود. هپاتیت خود ایمنی یک بیماری مزمن است که در آن سیستم ایمنی، کبد را مورد تهاجم قرار داده و بر عملکرد و بافت کبد تأثیر می گذارد.
• ژنتیک: همانند بسیاری دیگر از بیماری ها، ژنتیک نقش چشمگیری در ابتلا به اختلالات کبدی ایفا می کند. در حقیقت، این امکان وجود دارد که یک ژن معیوب به ارث رسیده از والدین منجر به نارسایی حاد یا مزمن کبد شود. بیماری های ژنتیکی کبد شامل هموکروماتوز، بیماری ویلسون، کمبود آلفا-۱ آنتی تریپسین، هایپراٌگزالوز و سرطان می باشد.
• سایر علل رایج اختلال در عملکرد کبد: سوء مصرف الکل (هپاتیت الکلی)، تجمع چربی در کبد (بیماری کبد چرب غیرالکلی) از جمله موارد دیگری می باشند که منجر به ایجاد التهاب و نارسایی کبدی می شوند.

بیماری های کبد

بيماري هاي كبد عبارتند از:

• سيروز كبدي
• كبد چرب
• هپاتيت ها
• زردي
• لكه هاي كبدي
• سرطان كبد

علائم بیماری کبد

از علائم مربوط به بیماری های کبدی زرد شدن پوست و چشم (یرقان یا زردی)، درد شکم، تورم در قسمت های مختلف پا، خارش پوست، رنگ تیره ادرار، مدفوع خونی یا سیاه، خستگی مزمن، تهوع، استفراغ، از دست دادن اشتها و تمایل به کبود شدن می باشد.

افراد مستعد بیماری های کبد

1. چاق هستید یا اضافه وزن دارید.
2. دیابت نوع ۲ دارید (این مورد موجب مصرف فزاینده چربی در سلول های کبد می شود).
3. بیش از ۵۰ سال هستید.
4. فشار خون بالا دارید.
5. کلسترول بالا دارید.
6. کاهش وزن شدیدی را تجربه کرده اید.

کاربرد سونوگرافی کبد

سونوگرافی کبد چندین کار مهم می تواند انجام دهد:

1. بررسی ابتلا به سرطان کبد، هپاتیت و سیروز
2. مشاهده تومور، عفونت یا کیست کبد یا طحال
3. کمک به پزشکان برای فهمیدن چرایی و چگونگی پیشرفت بیماری کبد
4. مشاهده روند درمان
5. مشاهده آسیب به کبد یا طحال در اثر تصادف
6. بررسی علت هر درد غیرقابل تشریح

مزایای سونوگرافی کبد

• غیر تهاجمی
• بدون درد
• در دسترس و قابل استفاده برای همه ی بیماران
• امن و بدون اشعه
• تصاویر دقیق و با جزئیات
• روش عالی برای هدایت جهت انجام پروسه های تهاجمی همانند بیوپسی

قبل از سونوگرافی کبد چه باید کرد؟

لازم است بیمار از شب قبل از انجام سونوگرافی ناشتا باشد. به طوری که شب قبل و صبح روز انجام سونوگرافی لازم است غذا نخورید. همچنین بیمار روز قبل از انجام سونوگرافی از مصرف غذاهای چرب خودداری کند. با این حال مصرف مایعات مانند آب، آبمیوه و چای مانعی ندارد.

روش انجام سونوگرافی کبد

جهت سونوگرافی از بافت کبد، پزشک از شما می خواهد دراز بکشید و پس از استعمال ژل جهت افزایش کیفیت عبور امواج روی پوستتان روند کار را آغاز می کند. برای این کار، مبدل سونوگرافی را روی شکم شما به آرامی فشار داده و حرکت می دهد. امواج به رایانه دستگاه مخابره شده و با آنالیز داده ها تصاویری به دست می آید.

عوارض سونوگرافی کبد

در سونوگرافی از هیچگونه اشعه ای استفاده نشده و به هنگام استفاده ی مبدل بر روی پوست، هیچ ناراحتی ایجاد نمی شود.