کورتاژ چیست و دلایل انجام کورتاژ

دکتر محمد اعظمی [ متخصص رادیولوژِی ]آدرس وب سایت : www.radiologymarkazi.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان شمس ابادی، روبروی عیسی بن مریم، ساختمان صبا تلفن مطب : 32202762 - 031

یکی از بخش های اصلی دستگاه تناسلی بانوان، رحم است که دارای یک سیکل ماهانه خونریزی است و مانند دیگر قسمت های بدن، ممکن است دچار آسیب و بیماری هایی شود. یکی از روش هایی که امروزه به منظور تشخیص و درمان بسیاری از مشکلات رحم مانند خونریزی های غیر طبیعی و اختلال عملکردهای هورمونی مورد استفاده قرار می گیرد کورتاژ است. کورتاژ یکی از اعمال جراحی شایع زنان است که هم جنبه تشخیصی و هم جنبه درمانی دارد و يكي از موارد استفاده آن خارج كردن جنين زنده و سقط عمدي است. در صورتی که کورتاژ جهت تشخیص به کار رود ( کورتاژ تشخیصی ) ، فقط لایه سطحی اندومتر برداشته شده و جهت بررسی میکروسکوپی ارسال می شود؛ ولی در موارد کورتاژ درمانی ، لایه عمیق تری از اندومتر برداشته می شود.

اگر ساکن اصفهان هستید می توانید برای انجام سونوگرافی رحم و تخمدان جهت تشخیص بیماریهای زنان، به رادیولوژی مرکزی اصفهان مراجعه نمایید و از خدمات تخصصی و ریپورت های دقیق این مرکز برخوردار شوید. لطفا جهت هماهنگی و روزرو نوبت با شماره تلفن 32202762-031 تماس حاصل فرمایید.

کاربرد کورتاژ

موارد استفاده از کورتاژ تشخیصی

از روش کورتاژ علاوه بر تشخیص بیماری می توان در درمان بیماری نیز استفاده کرد:
خونریزی های غیر طبیعی رحم
قاعدگی های نامنظم، خونریزی های پس از یائسگی، خونریزی های شدید قاعدگی، در مواقعی که احتمال ضایعات بدخیم یا مستعد به بدخیمی وجود دارد.
موادی که بعد از سقط جنین در حفره رحم باقی مانده است.
بررسی کردن اختلالاتی که در تصویربرداری دیده می شود مانند فیبروم رحم ، پولیپ، مخاط رحم و ….
بررسی کردن و خارج کردن مایع محبوس شده در حفره ی آندومتر رحم مانند مایع چرکی، خون و برطرف کردن تنگی دهانه رحم
از کورتاژ نیز در کنار عمل هایی مانند هیستروسکوپی و لاپاراسکوپی می توان استفاده کرد.

موارد درمانی استفاده از کورتاژ

کنترل خونریزی از رحم در عمل های ساکشن
درمان خونریزی هایی که حتی با هورمون درمانی هم بهبود نیافته اند.
خارج کردن باقی مانده های سقط جنین مانند سقط جنین عفونی، سقط جنین ناقص، سقط جنین فراموش شده و سقط های القا شده
در بارداری هایی که توده های غیر طبیعی به جای جنین ایجاد شده است.

اهمیت سونوگرافی قبل و بعد از کورتاژ

تشخیص زنانی که نیازمند کورتاژ تشخیصی می باشند از اهمیت به سزایی برخوردار است تا بتوان میزان انجام و عوارض ناشی از آن را کاهش داد. یکی از روش های تشخیص، انجام سونوگرافی رحمی است تا تنها زنانی که نتایج غیر طبیعی دارند تحت کورتاژ تشخیصی قرار گیرند.

سقط جنین نیاز به مداخله پزشکی را افزایش می دهد؛ چراکه در مواردی جنین از دست می رود؛ اما برخی از بافت ها در رحم باقی می مانند و پزشک باید برای تشخیص این بافت های باقی مانده، دست به دامان راه های تخصصی شوند که از جمله روش های تشخیص بقایای سقط جنین، سونوگرافی می باشد. سونوگرافی ترانس واژینال دارای حساسیت بالا از نظر وجود بقایای حاملگی می باشد.

کورتاژ چیست

آمادگی های لازم قبل از انجام کورتاژ

کورتاژ یک عمل سرپایی است که می توان آن را بدون بیهوشی و در مطب نیز انجام داد؛ اما با توجه به نوع انجام کورتاژ می توان آن را همراه با بیهوشی اپیدورال و یا بیهوشی عمومی در کلینیک و بیمارستان نیز انجام داد. انتخاب هرکدام از روش های بیهوشی و مکان انجام آن بستگی به مشکل شما و نظر پزشک دارد.

به توصیه های پزشک در مورد کاهش مصرف غذا و نوشیدنی عمل کنید.
قبل از انجام کورتاژ حتماً در مورد سوابق پزشکی خود و بیماری های زمینه ای به پزشک اطلاع دهید.

کورتاژ برای سقط جنین

از نظر پزشکی این عمل به معنای تراشیدن جدار داخلی رحم می باشد. در صورتی که سقط جنین پس از سه ماهه اول بارداری برای شما اتفاق بیفتد، احتمالاً پزشک شما برای کاهش خطر خونریزی و خارج کردن کامل بافت جنین، عمل کورتاژ را برای شما لازم بداند. این عمل به دو صورت سنتی و ساکشنی انجام می گیرد. در هر دوی این روش ها پزشک، اسپکولوم، وسیله ای که جهت کنار زدن بافت ها و فراهم آوردن دید بهتر ناحیه مورد نظر به هنگام معاینه استفاده می شود که پرکاربردترین این ابزار، اسپکولوم واژینال است را وارد واژن می کند و دهانه ی رحم را با محلول ضدعفونی کننده تمیز و سپس بی حس می نماید. در روش کورتاژ ساکشنی، پزشک با وارد کردن لوله ی مخصوص به داخل رحم، بقایای جنین را به کمک مکش از درون رحم شما خارج می نماید؛ اما در روش سنتی این عمل، پزشک به وسیله ابزاری که کورت نامیده می شود (کورت (Curette) ابزاری قاشق مانند است که جهت تراشیدن بافت ها و یا بافت برداری استفاده می شود.

مراقبتهای پس از کورتاژ

بعد از ترخیص ممکن است مختصر دردهای اسپاسمی رحم و زیر شکم مشابه دردهای قاعدگی وجود داشته باشد که با استفاده از مسکن و کیسه آب گرم قابل کنترل است این دردها نهایت طی یکی دو روز برطرف شده و البته مانع انجام فعالیتهای روزمره فرد نمی شود. دوره نقاهت فرد بعد از عمل کورتاژ 2 الی 3 روز است. بعد از طی این مدت می توانید به راحتی کارهای عادی و روزمره خود را انجام دهید. برای مراقبت های عمل کورتاژ تشخیصی در دوره نقاهت باید نکات زیر را حتماً رعایت کنید که شامل:

مصرف منظم داروهای تجویز شده را فراموش نکنید. این داروها برای پیشگیری از بروز عفونت و یا کاهش درد شما تجویز شده اند.
تا پایان دوره نقاهت نباید رانندگی کنید.
به مدت یک هفته نباید کارهای سنگین یا فعالیت های ورزشی شدید انجام دهید.
دوچرخه سواری کنید. چرا که به رحم شما فشار زیادی وارد می کند.
از تامپون یا دوش واژینال نباید استفاده کنید. به صورت کلی تا خوب شدن رحم هیچ چیزی نباید وارد آن شود، به این دلیل که ورود تامپون یا هر چیز دیگری به رحم موجب بروز عفونت واژن می شود.
در صورتی که حالت تهوع دارید از غذاهای کم چرب استفاده کنید.
تا پایان دوران نقاهت نباید دوش بگیرید، به استخر بروید یا در وان بمانید.
تا زمانی که کاملاً بهبود نیافته اید، از برقراری رابطه جنسی اجتناب کنید. به این دلیل که عمل کورتاژ، رحم را مستعد عفونت می کند؛ بنابراین تا بهبودی رحم نباید هیچ چیزی وارد رحم شود. حداقل تا یک هفته بعد از عمل نباید رابطه جنسی داشته باشید.

عمل کورتاژ چقدر طول میکشد؟

فرآیند عمل کورتاژ در اکثر موارد مدت زمان کوتاهی بین 15 تا 30 دقیقه دارد؛ اما بعد از انجام عمل ممکن است از شما خواسته شود تا مدت زمانی (3 الی 5 ساعت) در مطب بمانید.

موارد منع انجام کورتاژ

زنان باردار به هیچ وجه اجازه انجام کورتاژ تشخیصی ندارند. به این دلیل که این عمل به جنین آنها آسیب جدی وارد می کند.
در صورتی که پزشک نتواند سوراخ دهانه رحم را مشاهده کند، نباید کورتاژ انجام شود.
در صورت مسدود بودن دهانه واژن نمی توانید عمل کورتاژ را انجام دهید. مسدود بودن دهانه رحم ممکن است به خاطر وجود ضایعه مسدود کننده ای در دهانه رحم اتفاق بیفتد.
وجود عفونت واژن و لگن: در چنین مواردی ابتدا باید عفونت را درمان کنید، سپس پزشک به شما اجازه کورتاژ خواهد داد.
تنگ بودن بیش از حد دهانه رحم یا آندومتر (پوشش داخلی دیواره رحم)
افراد مبتلا به آرتروز مفصلی شدید یا بیماری های خاص
چنانچه ناهنجاری هایی در رحم یا دهانه رحم وجود داشته باشد، نمی توانید کورتاژ کنید، به این دلیل که این ناهنجاری ها عمل کورتاژ را پیچیده خواهند کرد.

عوارض کورتاژ

کورتاژ معمولاً فرایندی امن است و عوارض جانبی بسیار معدودی دارد. با این حال خطراتی دارد که شامل موارد زیر است:

سوراخ شدن رحم: این مورد زمانی رخ می دهد که ابزار جراحی حفره ای در رحم ایجاد کند. این مورد بیشتر در زنانی که اخیراً حامله بوده اند یا زنانی که در قاعدگی هستند، رخ می دهد. بیشتر حفره ها خود به خود بهبود می یابند؛ با این حال اگر رگ های خونی یا دیگر اعضا آسیب ببینند، بهبود شرایط به جراحی نیاز خواهد داشت.
صدمه به دهانه ی رحم: اگر دهانه ی رحم در طی کورتاژ صدمه ببیند، پزشک با استفاده از فشار یا دارو خونریزی را متوقف می کند یا زخم را بخیه می زند.
زخم های بافتی در دیواره رحم: کورتاژ به ندرت به ایجاد زخم های بافتی در رحم می انجامد. چنین شرایطی به نام سندرم آشرمن شناخته می شود. سندروم آشرمن اغلب پس از کورتاژهای سقط جنین روی می دهد. این مورد می تواند به چرخه ی قاعدگی نامنظم یا دردناک، سقط جنین در آینده و ناباروری منجر شود.
عفونت: عفونت پس از کورتاژ محتمل است؛ اما به ندرت رخ می دهد.

هزینه کورتاژ

هزینه کورتاژ در مراکز دولتی و خصوصی متفاوت است. هزینه کورتاژ در مراکز درمانی مختلف مطابق با ارائه خدمات، از بیماران دریافت می گردد.

بیوپسی یا نمونه برداری از جمله خدمات قابل ارائه در رادیولوژی مرکزی اصفهان می باشد. شما می توانید جهت تعیین نوبت و کسب اطلاعات بیشتر با شماره تلفن 32202762-031 تماس حاصل فرمایید.