دیسک ها بالشتک های لاستیکی هستند که بین استخوان های ستون مهره ها قرار داشته و دور تا دور نخاع را فرا گرفته اند. دیسک ها به وسیله پارگی لایه بیرونی دیسک به نام «آنولوس» یا جدا شدن صفحه انتهایی از بدنه استخوان های مهره که به مرکز ژل مانند (نوکلئوس پالپوزوس) اجازه تراوش به بیرون را می دهد، دچار فتق می شوند. این ژل می تواند بخش هایی از عصب را فشرده یا منقبض کند و باعث درد شود. فتق یا همان بیرون زدگی دیسک کمر گاهی با بلندکردن اشیاء و گاهی به خودی خود ممکن است اتفاق بیفتد. به طور مثال افزایش سن را می توان عامل بیرون زدگی دیسک کمر داشت؛ چراکه با بالا رفتن سن، دیسک، خشک و دیواره بیرونی دیسک ضعیف می شود. هسته ژلاتینی دیسک از پارگی ایجاد شده در دیواره دیسک بیرون زده و درد آن در اثر تماس آن با عصب ایجاد می شود.

علت بیرون زدگی دیسک کمر

علاوه بر ضرب دیدن کمر و بالا رفتن سن و تحلیل رفتگی ستون فقرات عوامل دیگری نیز وجود دارند که باعث می شوند دیسک بیرون زدگی دیسک کمر افزایش پیدا کند. شما می توانید ضمن آشنایی با علل بروز این اختلال از فتق دیسک کمر جلوگیری کنید.

برخی از علل شایع بیرون زدگی دیسک کمر به شرح زیر می باشند:

• افرادی که بین سن ۳۰ تا ۵۰ سالگی قرار دارند بیشتر دچار فتق دیسک کمر خواهد شد.
• برداشتن اشیاء به صورت نامناسب به ویژه اجسام سنگین باعث فتق دیسک کمر خواهد شد.
• اگر شما برای بلند کردن اشیا به جای پاهای خود از کمرتان استفاده می کنید دچار این مشکل خواهید شد؛ زیرا برداشتن اجسام این شیوه باعث می شود فشار زیادی به ستون فقرات وارد شود و دیسک بین مهره ها دچار آسیب دیدگی خواهد شد.
• چاقی و اضافه وزن باعث می شود که فشار زیادی به دیسک ناحیه کمر وارد شود؛ زیرا باید سخت کار کند تا ستون فقرات را در حالت بهتری قرار دهد.
• اگر شما به صورت مداوم رانندگی می کنید یا به واسطه شغلی که دارید مدت زیادی در ماشین می نشینید ریسک بروز فتق دیسک کمر در شما بسیار بالا خواهد بود.
• قرار گرفتن در حالت نشسته به مدت طولانی باعث فشرده شدن ستون فقرات خواهد شد.
• استعمال دخانیات باعث می شود که اکسیژن رسانی به ستون فقرات کاهش پیدا کند و این امر باعث تحلیل رفتگی دیسک خواهد شد.
• برخی افراد از لحاظ ژنتیکی بیشتر در معرض خطر فتق دیسک کمر قرار می گیرند.

علائم بیرون زدگی دیسک کمر

دیسک کمر همیشه باعث احساس درد در ناحیه کمر نمی شود؛ اما در صورتی که دیسک یافته به اعصاب ستون فقرات فشار وارد کند شما دچار علائم و نشانه های زیر خواهید شد:

• بی حسی، سوزن سوزن شدن یا درد تیر کشنده
• اسپاسم عضلانی یا ضعف
• درد مداوم یا مقطعی که اغلب در یک طرف از بدن احساس می شود.
• سیاتیک که عبارت است از درد قسمت پایین کمر که به سمت باسن و ساق پا و خود با انتشار پیدا می کند.
• کاهش عکس العمل زانو یا مچ پا
• از دست دادن کنترل مثانه یا روده که یک علامت نادر است؛ اما می تواند نشان دهنده یک مشکل بسیار جدی باشد که سندرم دم اسب نام دارد و در این اختلال دیسکی که دچار لغزش شده است به اعصاب انتهای طناب نخاعی فشار وارد می کند.

عوامل خطر بیرون زدگی دیسک کمر

برخی از عواملی که ممکن است خطر ابتلا به بیرون زدگی دیسک را در افراد ایجاد کند، عبارتند از:

• سن: شایع ترین عامل بیرون زدگی دیسک کمر، افزایش سن است. این عارضه معمولاً در سنین 35 تا 55 سالگی رخ می دهد.
• جنسیت: مردان دوبرابر بیشتر از زنان در معرض خطر ابتلا به فتق دیسک هستند.
• وضعیت نادرست بدن: به یاد داشته باشید که پوسچر نامناسب بدن در ایجاد بیرون زدگی دیسک کمر تأثیرگذار است.
• استعمال دخانیات: نیکوتین باعث محدود شدن جریان خون به دیسک های ستون فقرات می شود و تخریب دیسک را به همراه دارد. دیسک تخریب شده انعطاف پذیری کمتری دارد و در صورت پارگی یا ترک خوردگی باعث ایجاد فتق دیسک خواهد شد.
• چاقی و اضافه وزن: افراد چاق بیشتر در خطر ابتلا به بیرون زدگی دیسک قرار دارند.
• سابقه خانوادگی: افرادی که خانواده یا بستگان نزدیک آنها به فتق دیسک کمر مبتلا است، بیشتر در معرض ابتلا به این عارضه هستند. برخی از تحقیقات نشان داده است که سابقه خانوادگی مهمترین عامل برای پیش بینی بیرون زدگی دیسک در آینده است.

در حالی که فاکتورهای فوق در ایجاد خطر ابتلا به فتق دیسک نقش دارند، این عارضه در هر سنی ممکن است رخ دهد.

عوارض دیسک کمر بیرون زده

• دیسک شدید درمان نشده می تواند منجر به آسیب عصبی دائمی شود.
• در موارد بسیار نادر، دیسک بیرون زده می تواند عصب دم عصبی را در اعصاب کمر و پاهای شما قطع کند.
• اگر این اتفاق افتاد، ممکن است کنترل روده یا مثانه را از دست بدهید.
• یکی دیگر از عوارض طولانی مدت آن، بیهوشی زین (Saddle anesthesia) است. در این حالت، دیسک بیرون زده، به اعصاب فشار وارد می کند و موجب از دست دادن احساس در داخل ران، پشت پاها و باسن می شود.

تشخیص بیرون زدگی دیسک کمر

علاوه بر سابقه ی پزشکی فرد و انجام تمرینات فیزیکی، فرآیند تشخیص برای دیسک مهره ها شامل اقدامات زیر است:

عکس برداری با اشعه ایکس

• تستی تشخیصی است که از پرتوهای الکترومغناطیس نامرئی برای تولید تصویر بافت های داخلی، استخوان ها و ارگان ها بر روی یک ورقه فیلم استفاده می کند.

تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)

• روشی تشخیصی است که از ترکیبی از آهنرباهای بزرگ، فرکانس های رادیویی و کامپیوتر برای تولید تصویر حاوی جزئیات از ارگان ها و ساختارهای داخلی بدن، استفاده می کند.

میلوگرام (تصویر برداری مغز استخوان)

• فرآیندی است که از رنگ هایی برای تزریق به کانال نخاعی استفاده می کند تا حین عکس برداری با پرتوهای ایکس، ساختار واضحی از این ناحیه ایجاد شود.

توموگرافی کامپیوتری (CT یا CAT scan)

• نوعی تکنیک تصویربرداری است که از ترکیبی از پرتوهای ایکس و تکنولوژی کامپیوتری برای تولید تصاویری با برش عرضی (اسلایس) به صورت افقی و عمودی از بدن، استفاده می کند. سی تی اسکن تصاویر حاوی جزئیات تمام قسمت های بدن مانند استخوان ها، ماهیچه ها، چربی و سایر ارگان های بدن را نشان می دهد. سی تی اسکن نسبت به روش معمول تصویر برداری با اشعه ایکس، جزئیات بیشتری را نشان می دهد.

نوار عصب و عضله (EMG)

• نوار عصب و عضله (EMG) تستی تشخیصی است که پاسخ عضله یا فعالیت الکتریکی آن را در پاسخ به تحریک عضله، اندازه گیری می کند.

درمان بیرون زدگی دیسک کمر

درمان دیسک کمر بستگی به علائم آن دارد. با توجه به اینکه اکثر موارد فتق دیسک کمر با استفاده از روش های درمان بدون جراحی دیسک کمر درمان می شوند، پزشک در ابتدا ممکن است به شما پیشنهاد دهد وضعیت خود را به طور دقیق تحت کنترل و نظارت داشته باشید. در صورتی که با استفاده از درمان بدون جراحی دیسک کمر و روش های درمانی محافظه کارانه علائم مشکل بهبود پیدا کردند، آنگاه ممکن است نیازی به استفاده از سایر روش های درمانی نباشد. به هر حال اگر با وجود استفاده از این روش ها علائم دیسک کمر تشدید شدند، احتمالاً پزشک به شما پیشنهاد می دهد از عمل جراحی برای رفع مشکل خود استفاده کنید.

بریس

• محافظت از کمر برای پیشگیری و درمان بیرون زدگی دیسک ضروری است.
• متخصصان كایروپراكتیک در بیشتر موارد برای پیشگیری از كمردرد استفاده از بریس را توصیه می كنند، هرچند که این بریس ها می توانند سنگین و ناراحت کننده باشد.
• کمربند را می توانید به دور کمر خود بپیچید و با دست آن را تنظیم کنید که به طور کامل در قسمت تحتانی کمر شما قرار گیرد، به طوری که احساس راحتی داشته باشید.
• به این ترتیب می توانید آن را در محل کار، اتومبیل یا حتی زمانی که در حال حرکت هستید بپوشید.
• شما حتی می توانید در طول شب نیز کمربند خود را بپوشید تا از کمرتان مراقبت کنید و صبح با درد و فشار شدید از خواب بیدار نشوید.

درمان با کمپرس سرد و گرم

• این شکل از درمان اغلب راحت، ارزان، سریع و در خانه قابل انجام است.
• مهم است که هنگام درمان بیرون زدگی دیسک کمر، ابتدا فقط از کمپرس سرد استفاده کنید.
• بیرون زدگی دیسک می توانند باعث ایجاد التهاب و خونریزی مویرگ شوند.
• کمپرس سرد جریان خون را در ناحیه دردناک محدود می کند.
• اگر قرار است در این منطقه از کمپرس گرم استفاده کنید، خونریزی مویرگ ها بیشتر و التهاب نیز بدتر می شود.
• یک بار از کمپرس سرد به مدت 10-15 دقیقه استفاده کنید.
• هنگام استفاده از کمپرس سرد از یک حائل بین کمپرس و پوست خود استفاده کنید (مانند روبالشی یا حوله نازک).
• اگر دچار کمردرد مزمن هستید، می توانید برای تسکین ماهیچه ها از گرما کمک بگیرید.
• گرما باعث رقیق شدن رگ های خونی و افزایش جریان خون، اکسیژن و مواد مغذی به مناطق موردنظر می شود.
• استفاده از گرما همچنین می تواند انتقال درد به مغز را کاهش داده و ناراحتی را برطرف کند.

دارو درمانی

• داروهای مسکن درد می توانند یک راهکار درمانی مؤثر و کوتاه مدت برای مدیریت علائمی باشند که معمولاً با مشکل فتق دیسک در بیماران مشاهده می شوند.
• در بسیاری از موارد، داروی دیسک کمر شامل داروهای استامینوفن یا داروهای ضد التهاب غیر استروئید (NSAIDs) می توانند تحت نظر پزشک و با توجه به دستور العمل وی برای شما مفید باشند.
• علاوه بر این، بعضی بیماران ممکن است از داروهایی مثل کورتیکو استروئید، اپیوئید و داروهای ضد افسردگی طبق تجویز و نسخه پزشک برای درمان دیسک کمر خود استفاده کنند.

فیزیوتراپی

• فیزیوتراپی اغلب دارای نقش با اهمیت در ریکاوری فتق دیسک و درمان دیسک بین مهره ای L5S1 است.
• این روش ها نه تنها می تواند باعث کاهش درد شود، بلکه علاوه بر این نقش کلیدی در آشنایی با شرایطی دارد که می تواند از شکل گیری آسیب دیدگی های بعدی جلوگیری کند.
• امروزه تکنیک های مختلفی برای فیزیوتراپی وجود دارد.
• در روش های انفعالی بدن ریلکس می شود و از ماساژ عمیق بافت، گرما و سرما درمانی، تحریک الکتریکی (TENS) و آب درمانی برای رفع مشکل بیمار استفاده می شود.

درمان دستی

• درمان دستی یک روش درمان دیسک کمر بدون جراحی برای مشکل فتق دیسک است.
• درمان دستی می تواند به کاهش درد کمر و سایر علائم دیسک مزمن کمک کند. در جلسه اول، متخصص درمان دستی سابقه بیماری شما را بررسی کرده و از معاینات فیزیکی استفاده می کند.
• در این زمان از آزمایش های ارتوپدی و عصبی برای بیمار استفاده می شود.

الکتروتراپی با دستگاه تنس

• هنگامی که درد کمر و بیرون زدگی های دیسک غیرقابل تحمل می شود، اغلب لازم است که یک تسکین درد ناگهانی احساس کنید تا بتوانید به کارهای روزمره خود ادامه دهید. شما می توانید با استفاده از روش درمانی عصبی الکتریکی از راه پوست به وسیله دستگاه تنس این تسکین فوری را تجربه کنید.
• این شکل از درمان می تواند سیگنال های دردی را که به مغز شما منتقل می شوند، کمرنگ کند، همچنین باعث ایجاد مسکن های طبیعی در بدن مانند اندورفین ها برای مبارزه با درد می شود. دستگاه تنس از الکترودهای چسبنده ای استفاده می کند که شما به راحتی می توانید آن را بر روی ناحیه آسیب دیده فشار دهید، یکی از حالت های مربوط به شدت را انتخاب کنید و تسکین درد فوری را در عضلات خود احساس کنید.
• الکترودها را مستقیماً روی ستون فقرات خود قرار ندهید، بلکه روی عضلات و پوست اطراف ناحیه آسیب دیده ستون فقرات قرار دهید.

ماساژ بافت عمقی

• بیش از 100 نوع ماساژ وجود دارد؛ اما اگر بیرون زدگی دیسک دارید، ماساژ بافت عمقی برای شما گزینه مناسبی است زیرا از فشار زیادی برای تسکین فشار و اسپاسم عضلانی استفاده می کند. اسپاسم عضلانی مانع ازحرکت عضلات در ناحیه آسیب دیده می شود.

تزریق دیسکوژل

• یکی از آخرین پیشرفت های ایجاد شده در درمان دیسک کمر بدون جراحی روش درمانی مشخصی است که در آن از تزریق دیسکوژل به داخل دیسک برای درمان بیمار استفاده می شود. این روش درمانی، از ترکیب الکل با یک ماده مخصوص و تزریق آن به طور مستقیم از طریق یک لوله کوچک به دیسک های بین مهره ها استفاده می کند.
• نتایج ترکیبی این روش درمانی باعث از بین رفتن فضای ذخیره آب در دیسک های بین مهره ای با تغییر حالت الکلی ساختار پروتو گلیکان هسته پولپی آن می شود. انجام این کار می تواند باعث ایجاد شرایط کاهش فشار بر اعصاب آسیب دیده ستون فقرات در ظرف چند ساعت تا چند روز شود.

تزریق استروئید اپیدورال

• تزریق استروئید اپیدورال یک روش مؤثر برای کاهش درد شدید بیمار است. این شیوه جراحی بسته دیسک کمر با هدایت سونوگرافی انجام می شود. این تزریق در نواحی نزدیک به محل ایجاد فتق دیسک انجام می شود و کاهش درد بیمار برای چند ماه را به همراه دارد.
• به هر حال، پزشکان استفاده زیاد از این روش درمانی را به بیماران خود توصیه نمی کنند؛ زیرا تکرار این تزریق ها می تواند باعث ضعیف شدن استخوان ها و عضلات ستون فقرات شود.
• استفاده از این روش می تواند باعث دوام بیشتر درمان های استفاده شده برای فتق دیسک شود و در نتیجه کاهش درد محسوس برای بیمار جهت شرکت در برنامه های فیزیوتراپی یا سایر برنامه های توان بخشی را به همراه دارد.

تزریق ازون

• گاز اکسیژن ازون را می توان در دیسک دارای فتق تزریق کرد. در این حالت از یک سوزن برای وارد کردن مستقیم این گاز به دیسک استفاده می شود و انجام این کار می تواند باعث کاهش حجم داخل دیسک شود.
• تأثیرگذاری درمان کمر درد با ازون تراپی به خاطر اکسید شدن پروتئوگلیکان ها اتفاق می افتد. پروتئو گلیکان ها انواع خاصی از پروتئین ها هستند که در مرکز ژل مانند دیسک وجود دارند (در اصطلاح به این پروتئین ها هسته پولپی گفته می شود).
• مشخص است هنگامی که حجم دیسک کاهش پیدا کند، فشار وارد شده به عصب نیز کاهش خواهد یافت. به این ترتیب درد ناشی از وارد شدن فشار به عصب نیز کاهش پیدا می کند.

تزریق فاست

• تزریق به مفصل فاست را می توان برای کمک به تشخیص علت درد بیمار به خاطر مفاصل فاست و نیز کاهش درد بیمار انجام داد. مفاصل فاست یک جفت از مفاصل کوچک هستند که بین مهره های ستون فقرات قرار دارند. این روش درمانی برای درمان دیسک های بین مهره ای از جمله دیسک بین مهره ای L4L5 مؤثر خواهد بود.
• این مفاصل موجود بر روی غضروف باعث می شوند اصطکاک ایجاد شده بین استخوان ها کاهش پیدا کند. این مفصل با یک کپسول پر شده و با مقدار کمی مایع مفصلی احاطه شده است.
• در این حالت مایع مفصلی به عنوان یک روان کننده اضافی برای کاهش اصطکاک بین استخوان ها در زمان سایش آنها به یکدیگر عمل می کند.
• تزریق فاست در درمان علت دیسک بین مهره ای L4L5 بسیار مؤثر است. برای تزریق مفصل فاست لازم است بیمار به صورت روی تخت دراز کشیده تا قبل از انجام تزریق، بخش کوچکی از پوست و بافت اطراف این مفصل بی حس شود.

پلاسمای غنی از پلاکت (PRP)

• PRP درمانی، بر این اساس است که این فاکتورهای رشد می توانند باعث بهبودی شوند.
• این روش از خون خود فرد استفاده می کند و سلول های خونی را از پلاسما که یک بخش مایع خون است، جدا می کند. این روش، شمار پلاکت ها را افزایش می دهد و این پلاکت ها را دوباره به پلاسمای خون بازمی گرداند.
• این پلاسما اکنون حاوی غلظت بیشتری از پلاکت است و پزشک می تواند آن را به ناحیه ای که به وسیله بیماری یا آسیب، تخریب شده، تزریق کند.
• این روش ممکن است برای افرادی که سایر درمان ها برای فتق دیسکشان موفقیت آمیز نبوده، مناسب باشد.

تزریق های نقطه ماشه ای یا تریگر پوینت

• در تزریق های نقطه ماشه ای یا تریگر پوینت از مواد بی حسی (که گاهی اوقات با کورتیکو استروئید ها ترکیب می شود) بطور مستقیم در بافت نرم یا عضلات ستون فقرات استفاده می شود.
• با وجودی که این روش گاهی اوقات برای کنترل درد مفید است، این نوع تزریق ها نمی تواند مشکل فتق دیسک را درمان کند.

جراحی با لیزر

• جراحی ستون فقرات را می توان با روش های مختلف مثل لیزر انجام داد. هدف از عمل جراحی لیزر ستون فقرات، معمولاً کاهش درد و سایر علائم مشکل به همراه کاهش فشار وارد شده بر یک عصب تحت فشار در این ناحیه یا تثبیت ستون فقرات است.
• در طول عمل جراحی با لیزر، از پرتو لیزر برای بریدن بافت مورد نیاز استفاده می شود. جراحی لیزر ستون فقرات اغلب یک روش درمانی غیر تهاجمی و بدون ریسک است.
• به هر حال این روش درمانی نیازمند ایجاد شکاف بر روی بدن است و می تواند عوارض جدی برای بیمار به همراه داشته باشد.

جراحی بسته

• جراحی ستون فقرات با حداقل تهاجم (MISS) گاهی اوقات دارای سطح تهاجم کمتر در مقایسه با سایر روش های جراحی ستون فقرات است.
• در این روش ها، پزشک از ابزارهای خاص برای دسترسی به ستون فقرات از طریق شکاف های کوچک ایجاد شده بر روی بدن استفاده می کند. عمل جراحی بسته ستون فقرات با حداقل تهاجم به این منظور طراحی شده که بتواند مشکلات ستون فقرات را با حداقل آسیب به عضلات و سایر ساختارهای عادی در این ناحیه درمان کند.
• این روش همچنین می تواند به جراح کمک کند که محل دقیق مشکل در ستون فقرات را مشاهده کند. سایر مزایای این روش شامل نیاز به ایجاد شکاف های کوچکتر، خون ریزی کمتر و مدت زمان کوتاه تر بستری در بیمارستان است.

تمرینات ورزشی

ورزش به خودی خود نمی تواند برآمدگی دیسک را درمان کند. آنچه ورزش می تواند انجام دهد این است:

• به کاهش فشار بر روی دیسک برآمده کمک می کند و از این طریق باعث می شود که درد بدتر نشود.
• عضلات ساق، کمر و عضلاتی میانی بدن (ماهیچه هایی که به فقرات و لگن متصل می شوند و به تثبیت آنها کمک می کنند) را تقویت می کند که باعث افزایش پایداری ستون فقرات شده و عملکرد کمر را بهبود می‎بخشد.

تمرینات بی خطر برای دیسک برآمده شامل موارد زیر است:

تمرینات کششی

• به پشت دراز بکشید و به آرامی یک زانوی خود را خم کرده و به سمت قفسه سینه خود بکشید و چند ثانیه آن را نگه دارید. به آرامی پای خم شده را به زمین برگردانید. این حرکت را با پای دیگر خود تکرار کنید.
• به پشت دراز بکشید و پاهای خود را صاف کنید. به آرامی پای چپ خود را از روی بدنتان به سمت راست بکشید، در حالی که شانه چپ خود را روی زمین صاف نگه داشته اید. چند ثانیه در این حالت بمانید. به آرامی پای چپ خود را برگردانید و صاف کنید. حرکت را با پای دیگر نیز تکرار کنید.
• چهار دست و پا روی زمین قرار بگیرید. ستون فقرات خود را به سمت بالا خم کنید و پشت خود را تا حد ممکن قوس دهید «موقعیت شتر». سپس برعکس آن ستون فقرات خود را به سمت زمین بکشید، «موقعیت گربه». به طور متناوب این حرکت را تکرار کنید و هر بار چند ثانیه نگه دارید.

فعالیت های هوازی کم برخورد

• پیاده روی یک انتخاب عالی برای بیماران مبتلا به برآمدگی دیسک است؛ زیرا باعث تحریک جریان خون و اکسیژن به سلول ها می شود. همچنین به هیدراته شدن دیسک های کمر شما کمک می کند که برای بهبودی بسیار مهم است. سایر فعالیت های هوازی کم برخورد هوازی، شنا و دوچرخه سواری است. پزشکان توصیه می کنند اگر هر یک از این فعالیت های هوازی کم برخورد باعث افزایش درد شما شد، فعالیت را متوقف کرده و با پزشک خود مشورت کنید.

تمرینات تقویت پا

• حرکتی پایه ای مانند بلند شدن و نشستن بر صندلی می تواند به تقویت عضلات پا کمک کند.
• برای تبدیل این عمل ساده به یک تمرین، یک صندلی را روی یک میز یا یک سطح صاف دیگر بکشید و لبه آن را برای حفظ پایداری خود نگه دارید.
• از حالت ایستاده به حالت نشسته حرکت کرده و سپس به حالت ایستاده برگردید.
• چندین بار این حرکت را تکرار کنید. اگر در مورد انواع تمرینات بی خطر برای دیسک برآمده به راهنمایی بیشتری نیاز دارید، با پزشک خود مشورت کنید

جراحی

• برای بیمارانی که درد آنها با استفاده از روش های قبلی بهبود پیدا نکند، ممکن است نیاز به عمل جراحی وجود داشته باشد. هدف عمل جراحی در این حالت برداشتن بخشی از دیسک است که بر عصب فشار وارد می کند. این جراحی با روشی انجام می شود که در اصطلاح به آن دیسککتومی می گویند. در این حالت با توجه به موقعیت فتق دیسک، جراح ممکن است یک شکاف در جلو یا عقب گردن برای دسترسی به ستون فقرات ایجاد نماید.

پیشگیری از بیرون زدگی دیسک کمر

برای پیشگیری از فتق دیسک لازم است به نکات زیر توجه شود:

انجام حرکت های ورزشی

• حرکت های ورزشی تقویت عضلات کمر می تواند به تثبیت و حمایت از ستون فقرات کمک مؤثر نماید.

قرار دادن بدن در وضعیت صحیح

• قرار گرفتن در وضعیت صحیح می تواند باعث کاهش فشار وارد شده به ستون فقرات و دیسک های بین مهره ها شود. در این حالت لازم است کمر صاف و در راستای بدن نگه داشته شود و انجام این کار به خصوص در زمانی که برای مدت طولانی در حالت نشسته قرار دارید، لازم و ضروری است. علاوه بر این لازم است اجسام سنگین به نحو صحیح حمل شوند و اجازه دهید پاهای شما به جای کمر فشار حمل بار را تحمل کند.

حفظ وزن بدن در سطح مناسب

• اضافه وزن باعث وارد شدن فشار بیشتر به ستون فقرات و دیسک های بین مهره ای می شود و آنها را در معرض خطر ایجاد فتق دیسک قرار می دهد.

---