جوش صورت از شایعترین مشکلات پوستی است که عوامل مختلفی ممکن است یک فرد را مستعد آن کند. به طور کلی کسانی که پوست چرب تری دارند بیشتر جوش می زنند؛ چرا که محیط مناسبی برای رشد پاتوژن ها روی پوست خود دارند. عوامل ژنتیکی، اختلالات هورمونی، استرس، تغذیه و کشیدن سیگار و … نیز می تواند در بروز آکنه تأثیر بسزایی داشته باشد. علت ایجاد جوش های بزرگسالی با آکنه ی دوران بلوغ متفاوت است. آکنه در دوران بزرگسالی به علت عدم تعادل در هورمون ها ایجاد می شود. در واقع دراین حالت میزان هورمون های مردانه یعنی آندروژن ها نسبت به هورمون زنانه یعنی استروژن افزایش پیدا می کند. آندروژن ها باعث افزایش ترشحات غدد سباسه که از عوامل اصلی ایجاد جوش هستند می شود. غدد سباسه روی صورت به فراوانی یافت می شوند. جوش یا آکنه انواع بسیار متفاوتی دارد و یک فرد ممکن است روی پوست خود یکی از این انواع و یا چند نوع را به طور همزمان تجربه کند.

علت ایجاد انواع جوش صورت

تغییرات هورمونی ناشی از بلوغ

بیشترین خطر ابتلا به آکنه در دوران بلوغ است. در این مدت، بدن شما دستخوش تغییرات هورمونی زیادی می شود. این تغییرات می تواند باعث تولید چربی زیاد روی پوست در نتیجه منجر به افزایش خطر آکنه شود.

برخی از مشکلات مربوط به زنان

عادت ماهانه، بارداری و زایمان یا برخی بیماری های زنانه نظیر سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) و سایر شرایط غدد درون ریز میتوانند باعث ایجاد آکنه روی پوست زنان شوند.

کشیدن سیگار و قلیان

یکی از شایع ترین دلایل ایجاد آکنه کشیدن میزان بالای سیگار و قلیان است.

خواب ناکافی و استرس

موقعیت های استرس زا باعث افزایش هورمون کورتیزول شده و درنتیجه غدد پوستی تحریک شده و سطح چربی پوست بالا می رود و باعث ایجاد جوش میشود.

لوازم آرایشی نامرغوب یا فاسد

استفاده از انواع پاک کننده ها، کرم ها، مرطوب کننده ها و سایر محصولات زیبایی با ترکیبات مضر برای پوست یا تاریخ مصرف گذشته.

برخی از داروها

استفاده از برخی داروها شامل لیتیوم، برخی از انواع کنترل بارداری هورمونی، داروهای ضد تشنج و استروئیدها.

عوامل ژنتیکی

اگر سابقه خانوادگی در آکنه دارید، احتمال ابتلا به جوش نیز در شما بالا میرود.

برخی از غذاها یا رژیم های غذایی

استفاده از غذاهای چرب و شیرین ازجمله غذاهای آماده و فست فود می تواند باعث ایجاد جوش در نواحی مختلف بدن شود. مصرف برخی غذاهای حساسیت زا برای بعضی افراد باعث ایجاد جوش در صورت یا دیگر نواحی بدن شود.

رعایت نکردن بهداشت و نظافت پوست

عواملی مانند رعایت نکردن بهداشت شست و شوی پوست پس از استفاده از لوازم آرایشی، قرار گرفتن در معرض آلودگی یا تعریق پس از ورزش میتواند جلوی باز نگه داشتن منافذ پوست و اکسیژن رسانی به سلول ها را بگیرد و باعث ایجاد جوش شود.

آلودگی های محیطی

معمولاً آلودگی میتواند از طریق یک زخم باز یا جای جوش به داخل پوست نفوذ پیدا کند و باعث بدتر شدن جوش و التهاب شود.

انواع جوش صورت

جوش سرسفید

این نوع جوش پوستی با نام کومدون بسته نیز شناخته می شود. جوش سرسفید حاصل مسدود شدن کامل منافذ پوست است؛ یعنی وقتی منافذ پوست در عمق و عرض کاملاً پر از چربی اضافه و سلول مرده می شود و مقداری از محتویات آن بیرون می زند، به شکل جوش سرسفید دیده می شود.

جوش سرسیاه

این نوع جوش درست مشابه جوش سر سفید است با این اختلاف که محتویات منافذ پوست شما از آن بیرون زده و در معرض هوا سیاه شده است.

ندول

آکنه ندولار شامل غده های زیر پوستی قرمز رنگی است که به صورت عمیق در زیر سطح پوست ایجاد می شود. آکنه ندولار معمولاً نتیجه تجمع باکتری پروپیونی است که باعث عفونت دردناک در داخل منافذ پوست می شود. این باکتری به بافت های اطراف آسیب زده و ندول را ایجاد می کند. ندول ها از انواع حاد و عفونی جوش صورت محسوب می شود که ممکن است از خود اسکار آکنه و لکه پوستی به جای بگذارند.

پاپول

این نوع جوش که به آن سفت دانه نیز می گویند زمانی ایجاد می شود که چربی اضافه پوست با یک باکتری به نام پروپیونی یا باکتری آکنه در منافذ پوست به هم می رسند. ترکیب باکتری و چربی به نوعی سرریز کرده و باکتری به بافت های اطراف نفوذ می کند. به همین دلیل پاپول یک عارضه عفونی در پوست به حساب می آید. پاپول بافت سفتی داشته و تا نیم سانتی متر عمق دارد.

پاسچول

این نوع جوش مرکز سفید رنگ دارد که با بافت قرمز رنگ احاطه شده است. پاسچول با عنوان چرک دانه نیز شناخته می شود زیرا از چرک و آلودگی سفید یا زرد رنگ انباشته شده است. پاسچول درست مانند جوش سرسفیدی به نظر می رسد که بزرگ و مزمن شده است. این عارضه معمولاً در ناحیه قفسه سینه، صورت یا پشت یافت می شوند. پاسچول در واقع نتیجه منافذ مسدود شده ای است که آلوده می شود. این نوع جوش صورت همچنین می تواند ناشی از تغییرات هورمونی در بدن باشد. پاسچول بسیار به پاپول شبیه است. البته پاسچول حاوی مایع زرد رنگی است که در پاپول وجود ندارد.

کیست

آکنه کیستیک شدید ترین شکل آکنه است و همچنین نتیجه عفونت عمیق درون پوست محسوب می شود. کیست های آکنه بزرگ، قرمز، ملتهب و دردناک بوده که پر از عفونت است. کیست ها نرمتر از ندول ها هستند؛ زیرا آنها پر از عفونت بوده و پوست اطراف را نیز در برگرفته اند. آکنه کیستیک سخت ترین نوع جوش صورت برای درمان نیز به حساب می آید.

درمان جوش صورت

درمان های کلینیکی درمان هایی قدرتمندتر هستند که می توانند بر روی انواع وخیم تر جوش نظیر کیست ها، ندول ها، پاپول ها و پاسچول ها اثر بگذارند. در این روش ها پزشک شما را معاینه کرده و بسته به شدت جوش ها و نوع آنها درمان مناسب را به شما پیشنهاد می دهد. البته این درمان برای جوش های غیرالتهابی نیز قابل استفاده است و می تواند بهبود آنها را سرعت بخشد.

درمان جوش های غیرالتهابی

پزشک برای درمان جوش های سرسفید یا سرسیاه از درمان های موضعی استفاده می کند. این درمان ها ممکن است تنها روی خود جوش ها متمرکز شوند یا بر روی همه صورت انجام بگیرند. مواد مورد استفاده در این درمان ها معمولاً حاوی گوگرد، اسید سالیسیلیک یا پراکسید بنزوئیل است. در میان این مواد بنزوئیل پراکسید موثرترین گزینه و گوگرد خفیف ترین آنها است. اسید سالیسیلیک نیز به جلوگیری از بازگشت مجدد جوش های غیرالتهابی کمک می کند.
ازجمله مواد مؤثر دیگر در درمان جوش های غیرالتهابی، رتینوئیدهای موضعی حاوی ویتامین A نظیر رتینول، آداپالن و ترتینوئین هستند. این مواد باعث از بین بردن چربی ها و سلول های جمع شده در منافذ پوستی شده و آنها را باز می کنند. این داروها را می توان از موثرترین داروهای موضعی برای درمان آکنه دانست.

درمان پاپول ها

پزشکان برای درمان پاپول از بنزوئیل پراکسید استفاده می کنند. این ماده دارای فعالیت ضدباکتریایی است و می تواند باکتری های ایجادکننده پاپول را از بین ببرد. برخی پزشکان برای درمان جوش های التهابی از رتینوئیدهای موضعی، آنتی بیوتیک ها یا قرص های ضدبارداری استفاده می کنند. البته توجه کنید که قرص های ضدبارداری معمولاً برای زنانی تجویز می شود که جوش های آنها تنها در دوران قاعدگی خود را نشان می دهند. این قرص ها با کاهش سطح آندروژن به کاهش تولید روغن کمک کرده و درنتیجه جوش ها را از بین می برند.

درمان پاسچول ها

با استفاده از گزینه های درمانی پیشنهادی برای پاپول ها می توان پاسچول ها را نیز برطرف کرد. البته در این مورد به دلیل شدت بیشتر و وجود چرک استفاده از آنتی بیوتیک های ضد باکتری بیشتر توصیه می شود.

درمان ندول ها

ازآنجایی که ندول ها در زیر سطح پوست قرار دارند، نمی توان از درمان های موضعی برای درمان ندول ها استفاده کرد. پزشک معمولاً در این موارد داروهای حاوی بنزوئیل پراکسید یا اسید سالیسیلیک، آنتی بیوتیک های قوی ضد باکتری، رتینوئیدها و قرص های ضدبارداری را توصیه می کند. اگر استفاده از داروها مؤثر واقع نشود، پزشک ندول ها را با دست تخلیه کرده یا از لیزر برای لایه برداری شیمیایی استفاده می کند.

درمان کیست ها

درمان کیست کار بسیار مشکلی است؛ اما غیرممکن نیست. پزشکان برای درمان این مورد از داروهایی نظیر ایزوترتینوئین، رتینوئیدهای خوراکی، آنتی بیوتیک ها نظیر تتراسایکلین، مینوسایکلین، داکسی سایکلین یا اریترومایسین، قرص های ضدبارداری یا اسپیرونولاکتون ها استفاده می کنند. توجه کنید که اسپیرونولاکتون همچون قرص های ضدبارداری تنها برای درمان کیست ها در زنان و نه مردان به کار می روند.
کاهش سطح آندروژن توسط این دارو ممکن است باعث ایجاد مشکلاتی در مردان شود. ممکن است بنا به تشخیص پزشک برای از بین بردن کیست ها به چند نوع دارو نیاز داشته باشید. در برخی موارد برای درمان مستقیم و سریع تر التهابات از تزریق استروئید به کیست ها استفاده می شود.

پیشگیری از ایجاد جوش

• برای جلوگیری از بروز جای زخم، هیچگاه ضایعات جوش را فشار ندهید.
• یک رژیم مراقبت روزانه از پوست ایجاد کنید که شامل پاکسازی با یک دستمال مرطوب، آب گرم و یک صابون مناسب صورت با شستشوی حداقل دو بار در روز باشد.
• دور نگه داشتن دست ها از صورت مفید است؛ زیرا هر بار که افراد صورت خود را لمس می کنند، خاک و روغن بیشتری را بر روی پوست منتقل می کنند.
• فقط از محصولات مراقبت از پوست و مو بدون روغن استفاده کنید.
• در هنگام شستشوی پوست از اسکراب (لایه بردار) استفاده نکنید.
• بانوان باید از لوازم آرایشی استفاده کنند که بدون روغن بوده یا دارای برچسب non-comedogenic باشد. این اصطلاح به معنای این است که وسیله آرایشی باعث بسته شدن منافذ پوست نمی شود.
• روزانه از کرم ضد آفتاب استفاده کنید؛ زیرا ممکن است برخی از داروهای جوش باعث افزایش حساسیت پوست در برابر نور خورشید شوند.
• از پوشیدن لباس های تنگ خودداری شود.
• یک رژیم غذایی سالم با حداقل قندهای تصفیه شده ضروری است.
• کنترل استرس نیز می تواند به کاهش تعداد و شدت جوش کمک کند.
• همیشه بعد از عرق کردن و ورزش، پوست را شستشو دهید.

---