بیماری های پروستات

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

پروستات غده ای است که بطور طبیعی در زیر مثانه واقع شده و مختص مردان میباشد، زنان فاقد پروستات هستند. مجرای ادرار از میان پروستات رد شده و وظیفه پروستات تولید قسمتی از مایع منی میباشد. پروستات در توانایی جنسی نقشی نداشته و از روی سطح شکم قابل لمس نمیباشد. از سن 45 تا 50 سالگی پروستات در تمام مردان شروع به رشد خوش خیم و بزرگ شدن میکند.

التهاب پروستات

این بیماری اکثراً در سنین جوانی و زیر 50 سالگی دیده شده و انواع میکروبی و غیرمیکروبی داشته که اکثریت موارد آن نوع غیرمیکروبی میباشد.
علائم آن مبهم و غیراختصاصی بوده و شامل درد ناحیه زیرشکم و یا بین پاها، درد لگن، سوزش ادرار ، کاهش جریان ادرار، تکرر ادرار میباشد.
این بیماری طولانی مدت بوده و عوامل روحی در تشدید و یا تخفیف بیماری مؤثر بوده، اکثریت بیماران مراجعات مکرر به پزشکان مختلف داشته و از لحاظ روحی تحت فشار هستند.
نکته مهم در درمان این بیماران، اطمینان دادن به بیخطری این بیماری و نیز عدم ارتباط آن با سرطان پروستات و بزرگی خوشخیم پروستات در سنین بالا میباشد.

بزرگی خوشخیم پروستات

همانطور که قبلاً گفته شد، پروستات از سنین 45-50 سالگی شروع به رشد خوشخیم میکند که این امر در تمام مردان اتفاق میافتد ولی شدت آن و نیز علائمی که ایجاد میکند متغیر میباشد. قبلاً نیز گفته شد که مجرای ادراری در مردان از میان پروستات عبور میکند، در نتیجه موقعی که پروستات شروع به رشد و بزرگتر شدن کند، ایجاد انسداد در مسیر مجرای ادرار کرده و علائم خاص خود را تولید میکند.
علائم بزرگ شدن پروستات شامل: تأخیر در شروع ادرار، کاهش فشار ادرار (کاهش پرتاب ادرار)، طول کشیدن زمان ادرار کردن، عدم قطع سریع در خاتمه ادرار کردن، احساس عدم تخلیه کامل مثانه، تکرر ادرار روزانه و شبانه، سوزش ادرار، وجود خون در ادرار، احتباس حاد جریان ادرار، عفونت ادراری .
یک نکته مهم در مورد علائم بیماری شدت علائم و تنوع آن میباشد و لزوماً هر بیمار همه علائم را میتواند از خود بروز ندهد.

عوارض بزرگ شدن خوشخیم پروستات

گذشته از علائم مزاحمی که این بیماری تولید میکند، خطرناکترین و مهمترین عارضهای که میتواند تولید کند، انسداد تدریجی در مسیر خروج ادرار از کلیهها و از کار انداختن کلیه ها بوده که این مسئله بهخصوص در بیماران با سطح اجتماعی بالاتر دیده شده که علائم خیلی شدید نبوده و حتی میتواند منجر به نارسایی و از کار افتادن دائمی کلیه ها گردد.
خونریزیهای شدید مثانه که با دفع لخته همراه بوده و نیز عفونت های مکرر سیستم ادراری از دیگر عوارض مهم این بیماری است.

بررسی بیماران

اولین نکته شدت علائم و میزان مزاحمتی است که این علائم در مسیر طبیعی زندگی این بیماران تولید مینماید.
از لحاظ کارهای آزمایشگاهی حتماً انجام آزمایش PSA و نیز سونوگرافی از کلیهها و لگن و نیز تعیین باقیمانده ادراری در آن ضروری است.
نکته دیگر اینکه چون بیماری تنگی برای ادرار، علائم آن مشابه بزرگ شدن پروستات میباشد، قبل از شروع درمان باید مجرای ادرار بررسی شود.

درمان

درمان شامل درمان داروئی و درمان غیرداروئی میباشد که درمان غیرداروئی خود به دو دسته درمانهای غیرتهاجمی و تهاجمی تقسیم میشود. یک مسئله مهم قبل از شروع درمان (هر نوع آن)، وجود علائم و یا عوارض بیماری در فرد میباشد و صرف بزرگ بودن پروستات دلیلی برای شروع درمان حتی درمان داروئی نمیباشد.
درمان داروئی شامل استفاده از دو دسته دارو میباشد که یک دسته آن مجرای ادرار را بازتر کرده و در نتیجه جریان ادرار بهتر میشود و دسته دوم کمک به کوچکتر شدن پروستات کرده و البته این دسته دارو (دومی) باید برای مدت طولانی مصرف شود، تا تأثیر آن معلوم گردد. در مورد رژیم غذایی این بیماران یک نکته مهم این است که در این بیماران از مصرف مایعات در ساعات شب باید پرهیز نموده و همینطور باید از مصرف مقدار زیادی مایع بصورت یکباره و ناگهانی و همینطور الکل و داروهای ضد آبریزش بینی و قرص ایمی پیرامین اجتناب نمایند.

درمان غیرداروئی

شامل درمانهای کمترتهاجمی و تهاجمی بوده و درمانهای کمتر تهاجمی خود شامل استفاده از امواج رادیوگرافی (R.F) و لیزر، ... میباشد.
این درمانها عوارض بسیار کم داشته و اکثراً بصورت سرپائی انجام شده و نیاز به بستری شدن ندارند. بهخصوص این درمان در افراد مسن با حال عمومی بد که خطرات بیهوشی در آنها زیاد است مناسبتر میباشد.

درمان تهاجمی

به دو دسته جراحی باز و بسته (TUR) تقسیم میشود. موقعی درمان تهاجمی (فرقی در نوع آن نمیکند) انتخاب میشود که شدت علائم زیاد بوده و زندگی فرد را مختل کرده باشد و یا عفونتهای کدر داده و یا احتباس حاد ادرار در فرد ایجاد شده و درمان داروئی استفاده شده و اثر مفیدی بر فرد نداشته باشد.
انتخاب بین جراحی باز و بسته (TUR) بستگی به سایز و اندازه پروستات و نیز شرایط خاص بیمار دارد و این انتخاب توسط جراح انجام میپذیرد.