بیشتر خالها سرطانی نیستند ولی بعضی از آنها ممکن است به مرور به انواعی از سرطان پوست مانند ملانوما1 تبدیل شوند. ملانوما در مراحل اولیه قابل کنترل است ولی اگر پیشرفت کند می تواند متاستاز داده و بسیار خطرناک باشد. به منظور کشف زودرس بدخیمی های پوست ، توصیه شده که همه افراد بویژه بعد از سن 40 سالگی سالی یک بارجهت معاینه پوست به پزشک مراجعه کنند و در عین حال خود نیز درفواصل کوتاهتر ( مثلا" هردوهفته یا هرماه یک بار) پوست خود را بررسی نمایند.
در این بررسی ها بهتر است برای مشاهده همه قسمت های پوست از یک آینه دستی استفاده کنید یا از یکی از اعضای خانواده کمک بگیرید. به هرنوع برجستگی ، تغییررنگ یا خال جدید یا تغییر در خالهای قدیمی دقت کنید. دراین معاینات نواحی مخفی مانند بین انگشتان دست و پا ، کشاله ران ، و کف دست و پا یا پشت زانو را فراموش نکنید.
خال های طبیعی معمولا" خیلی بزرگ نیستند . اندازه بیشتر آنها کمتر از 6 میلی متراست و گرد یا بیضی بوده وسطحی صاف دارند. بیشتر این خالها در سنین کودکی و نوجوانی به وجود می آیند لذا ایجاد خال جدید در سنین بزرگسالی را نمی توان چندان عادی تلقی کرد. همه خالهای غیرطبیعی سرطان نیستند ولی می توانند به سرطان تبدیل شوند. این خالها بزرگتر بوده و شکلی نامنظم دارند. لبه های آنها هم معمولا" نامشخص یا ناصاف است. اغلب بیش از یک رنگ را در خالهای غیرطبیعی می توان دید ( صورتی ، قرمز، قهوه ای ) . به طور کلی بهتر است در معاینه ضایعات و خالهای پوستی به پنج نکته اساسی دقت کنید:
1 تقارن . اگر یک نیمه خال شبیه نیمه دیگر نباشد یعنی عدم تقارن وجود دارد. خالهای خوش خیم معمولا" متقارنند. در واقع اگر خطی فرضی را درنظر بگیرید که از وسط خال بگذرد ، دو نیمه خال که در طرفین این خط قرار می گیرند باید شبیه یکدیگر باشند. اگر چنین نبود به پزشک مراجعه کنید.
2 حدود و کناره ها. اگر حدود و کناره های خال نامشخص ، یا نامنظم باشد نیز باید توسط پزشک بررسی شود.
3 رنگ . خالهای طبیعی معمولا" تک رنگ هستند. خال هایی که رنگ های مختلف داشته و یا اخیرا" تغییررنگ داده اند هم باید توسط پزشک بررسی شوند.
4 اندازه . قطرخال های طبیعی معمولا" کمتر از 6 میلی متر است.
5 تغییر. به تغییرات مثلا" بزرگ شدن، زخمی شدن یا تغییررنگ یا شکل خال دقت کنید. ضایعه ای که خارش پیداکرده یا دچارترشح یا خونریزی شده نیز باید توسط پزشک بررسی شود.
پزشک ممکن است بعد از معاینه لازم بداند که از ضایعه نمونه برداری کند. برای این کار معمولا" خود ضایعه همراه با حاشیه ای از پوست سالم کنار آن برداشته و برای آزمایشات پاتولوژی ارسال می شود.
به طور کلی سرطان های پوست را به دو دسته تقسیم می کنند :
1 ملانوما
2 غیرملانوما
سرطان های غیرملانومایی نیز به دو نوع اصلی تقسیم می شوند : کارسینومای سلول بازال2 ، کارسینومای سلول اسکواموس3 .
سرطانهای غیرملانومایی شایع ترند و خوشبختانه میزان تهاجم آنها نیز کمتر است و کشف ودرمان زودرس آنها با بهبودی کامل بیمار همراهست. این سرطانها در مناطقی از بدن که در معرض تابش نورآفتاب قراردارد و درکسانی مثل کشاورزان که درزندگی خود اغلب در زیرتابش مستقیم آفتاب به سرمی برند بیشتررخ می دهد. کسانی هم که برای برنزه شدن زیاد از سولاریوم ها استفاده می کنند ، بیشتر درخطر ابتلا به این بدخیمی ها هستند.
انواعی از سرطانهای پوست هم وجود دارند که شایع نیستند مانند " سارکوم کاپوسی "4 ، " کارسینومای سلول مرکل "5 .
نتیجه گیری : از مجموع این بحث ها می توان چنین نتیجه گرفت که برای کاهش خطر ابتلا به سرطان های پوست ، کمتر در معرض تابش نور آفتاب ( به ویژه از ساعت 10 صبح تا 4 بعد ازظهر) یا اشعه فرابنفش ( سولاریوم ها) قراربگیرید، هنگامی که از خانه خارج می شوید از ضدآفتاب مناسب هر دو تا سه ساعت یک بار استفاده کنید ( لب ها و گوشهای خود را فراموش نکنید) و لباس مناسب بپوشید ، پوست خود را به طور منظم و در فواصل کوتاه معاینه کرده و در صورت مشاهده هر نوع ضایعه یا تغییر غیرطبیعی مثلا" خالی که ظاهرش تغییر کرده یا زخمی که خوب نمی شود ، به پزشک مراجعه کنید.
توجه : برای مشاهده تصاویر بدخیمی های پوست اینجا را کلیک کنید.
------------------------------------------------------
1 Melanoma
2 Basal Cell Carcinoma
3 Squamous Cell Carcinoma
4 Kaposi’s Sarcoma
5 Merkel Cell Carcinoma