به یک معنا سطحی ترین لایه پوست لایه شاخی آن است . هایپرکراتوز یعنی کلفت شدن این لایه درواقع تغییراصلی است که در پینه و میخچه می توان دید. این تغییر علل متعددی دارد از ارث گرفته تا بیماری ها و عفونت های پوست. هایپرکراتوز احتمالا" شایع ترین اختلالی است که در پا رخ می دهد. هایپرکراتوز در واقع پاسخ طبیعی پوست به فشار یا اصطکاک متناوب است ولی اگر بیش از حد شده و باعث ناراحتی بیمار گردد ، یا در اثر عواملی بغیر از فشارهای مکانیکی ایجاد شود ، پاتولوژیک تلقی خواهد شد.
وقتی ناحیه ای ازپوست به طور دائم اصطکاک داشته باشد ، ابتدا آن ناحیه قرمز شده و سپس هایپرکراتوز رخ می دهد. تغییرات هیستولوژیک دیگری از قبیل افزایش فعالیت فیبروبلاست ها ، و ضخیم شدن لایه های دیگری از اپیدرم مانند لایه خاردار هم رخ می دهد. بتدریج نواحی هایپرکراتوز به شکل نواحی سفت ، زردرنگ و دردناک درمی آیند. نوع ضایعه اولیه ( پینه یا میخچه ) بستگی به فشار وارده به پوست دارد. میخچه و پینه جزو شایع ترین مشکلات پا بوده و میزان بروز آنها با افزایش سن ، بیشتر می شود. بسته به علت ایجاد این ضایعات ممکن است منفرد یا متعدد ، قرینه یا غیرقرینه باشند.
شایع ترین علل میخچه و پینه عبارتند از :
1 کفش نامناسب ( سایش بیش از حد پوست پا با قسمتهایی از کفش ، طراحی نامناسب کفش ، اندازه نبودن آن )
2 ایستادن یا راه رفتن طولانی برروی سطوح سخت
3 تغییر شکل های خاص در پا بعلت اختلالات استخوانی ( بزرگ شدن یا بدقرارگرفتن استخوانها )
4 تغییرات در بیومکانیک پا به طوری که فشار برروی برخی نقاط بیشتر شود.
5 افزایش وزن یا حاملگی
6 ادم محیطی که طی آن پا ورم کرده و فشار بیشتری از طرف کفش برآن وارد می شود.
پینه ( کالوزیته ) : ناحیه ای منتشر از هایپرکراتوز است که اغلب ضخامتی یکنواخت داشته و درنواحی که پوست پا در معرض فشار یا اصطکاک متناوب قراردارد ایجاد می شود . این ضایعه در بیشتر موارد بدون علامت است ولی ممکن است بیمار هنگام ایستادن یا راه رفتن ، نوعی سوزش یا درد موضعی احساس نماید. پینه بیش از همه در کف و در امتداد حاشیه پاشنه ها دیده می شود. در پوستهای خیلی خشک به ویژه در کنار داخلی پاشنه ممکن است ترک هایی هم ایجاد شود.
میخچه : درواقع مرحله بعد از پینه محسوب می شود . میخچه دارای حدود مشخص تری است که پیرامون یک هسته مرکزی در ناحیه ای که حد اکثر فشار را تحمل می کند ( مثلا" روی یک برجستگی استخوانی ) به وجود می آید. هسته حالت مخروطی شکل داشته و نوک آن به سمت داخل و قاعده آن در سطح پوست و با درد نسبتا" زیادی به ویژه هنگام افزایش فشار مثل موقع راه رفتن همراهست. میخچه در هرجایی از پا ممکن است یافت شود ولی بیش از همه در پشت و نوک انگشتان ، کف پا بخصوص ناحیه ای که سر استخوانهای کف پا ( متا تارس ) قرار می گیرند و نواحی پاشنه ایجاد می شوند. گاهی آنها را بین انگشتان پا هم می توان دید.
میخچه را به انواعی تقسیم می کنند من جمله :
میخچه سخت : شایع ترین شکل میخچه است و همانطور که از اسم آن برمی آید سخت و خشک است. عمدتا" روی انگشتان و بین آنها و زیر سر استخوانهای متاتارس و پاشنه بوجود می آید. میخچه سخت غالبا" با زگیل کف پا اشتباه می شود.
میخچه نرم : در فضای بین انگشتان به ویژه بین انگشت چهارم و پنجم دیده می شود. معمولا" سفید رنگ بوده ، ابعاد آن از سه تا نه میلیمتر متغیر است و قوامی لاستیکی دارد. این ضایعات دردناک تر از میخچه سخت هستند و بخصوص وقتی از طرفین به انگشتان فشار وارد شود ، درد بیشتر خواهد شد.
برای مشاهده ادامه این مطلب ( قسمت دوم ) ، لطفا" اینجا را کلیک کنید.