آشنایی با آناتومی و ساختار مو

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

مو از جمله عواملی است كه در روابط اجتماعی افراد بسیار موثر است. تا جایی كه موجب قضاوت و پیش داوری هایی نسبت به دیگران می شود. به همین دلیل پاكیزگی و خوش حالتی آن بسیار حائز اهمیت است. تاكنون مواد بسیاری جهت تمیزی پوست سر و مو ساخته و روانه بازار شده اند.

اما شامپوها متداولترین مواد جهت شستشوی موها می باشند. به گفته دکتر مریم ملکی در شامپوها از موادی به نام سورفاكتانت به عنوان دترجنت استفاده می شود كه ضمن قدرت پاک كنندگی بالا عوارض كمتری نسبت به شوینده های قدیمی تر مانند صابون دارد. در عین حال در شامپوها علاوه بر دترجنت ها از مواد مفید و مفذی برای پوست و فولیكول مو و همچنین حالت دهنده ها و نرم كننده ها استفاده می شود. حتی از شامپوها برای درمان و رفع برخی مشكلات و بیماری های پوستی نیز استفاده می شود.

مو در نگاهی كلی

سطح بدن انسان مانند سایر پستانداران از مو پوشیده شده و حدود پنچ میلیون فولیكول در تمام بدن مجود دارد. در پوست سر تراكم موها بیشتر است و حدود 000 / 100 تار مو در پوست سر وجود دارد كه تحت تاثیر عوامل وراثتی و محیطی تغییر می كند.
ساختمان مو شباهت زیادی به لایه شاخی پوست دارد. مو از تكثیر تعدادی از سلول ها كه در كف فولیكول قرار دارند به وجود می آید. فیلیكول مو یک ساختمان لوله ای شكل است كه از واكنش متقابل سلول های اپیدرم بر درم و با پیشرفت آن ها به عمق درم ایجاد می شود. قسمت انتهایی این ساختمان، چماقی یا پیازی شكل است كه به آن بالب گفته می شود. بخشی ازدرم به نام درمال پاپیلا كه در انتهای بالب قرار دارد، مملو از عروق خونی بوده و تغذیه فولیكول را عهده دارد. بالب جایگاه سلول های مولد مو است كه قدرت تقسیم و ظرفیت قابل توجهی جهت تكثیر دارد. هنگامی كه آن ها تقسیم می شوند، سلول های جدیدی به وجود می آیند كه آن سلول ها در ریشه مو به صورت عمودی و در یک ردیف قرار گرفته و بالا می روند در نتیجه مو بلند و بلندتر می شود.

این سلول ها در حین مهاجرت به سطح پوست همانند لایه شاخی پوست اضمحلال یافته هسته خود را از دست داده و كراتینیزه می شوند. در نتیجه قسمتی از مو كه سطح پوست بیرون می آید و سفت یا ساقه مو نامیده می شود، از سلول های مرده و كراتین تشكیل شده است. لازم به ذكر است نوع كراتین موجود در مو از نوع سخت بوده و با كراتین پوست تفاوت دارد. خصوصیات مو تا حد بسیاری زیادی متاثر از كراتین می باشد. علاوه بر كراتین كه 85% ساختمان مو را تشكیل می دهد، مواد دیگری نیز در مو وجود دارد. از آن جمله می توان به آب، رنگدانه، عناصر معدنی مثل آهن، كلسیم، مس، منیزیم، منگنز و روی اشاره كرد.

ساقه مو ازسه قسمت تشكیل شده است:

1. مدولا: داخلی ترین لایه مو
2. كورتكس: بخش میانی
3. كوتیكول: خارجی ترین لایه می باشد كه صافی، نرمی و درخشندگی مو به سلامت آن بستگی دارد. این لایه از یک ردیف سلول تشكیل شده كه نحوه قرار گرفتن سلول های كوتیكول نرمال و سالم مانند قرار گرفتن سفال های شیروانی می باشد. این لایه نسبتا نفوذناپذیر است. موها با كوتیكول آسیب دیده ظاهری مات، بد حالت، خشن و زبر دارند.

رشد مو 3/0- 5/0 میلی متر در روز می باشد. دوره زنگی مو دارای سه مرحله است كه عبارتند از:

1. آناژن: در این دوره سلول های زاینده مو تكثیر فعال دارند و طول مدت این مرحله مشخص كننده اندازه مو است.
2. كاتاژن: در این دوره تكثیر سلول های زاینده مو متوقف می شود.
3. تلوژن: در انتهای این دوره اتصال مو به غلافش سست می شود.

به هر فلوكیول مو یک غده سباسه و یک ماهیچه متصل است. غدد سباسه سبوم ترشح می كنند كه از منفذ فولیكول خارج می شود. سبوم از مواد مختلفی مانند كلسترول، اسیدهای چرب آزاد، تری گلسیریدها و اسكوالون ساخته شده است. سبوم باعث نرمی پوست و مو شده و از خشكی پست و تبخیر نامتعادل آب جلوگیری می كند. همچنین یک نوع عایق حرارتی در برابر سرما می باشد. كاهش یا افزایش قابل توجه ترشح سبوم موجب بروز مشكلاتی برای سلامت مو و پوست سر می شود. ترشح سبوم در دوران بلوغ توسط آندروژن ها تحریک می شود و تا پیش از آن میزان سبوم پوست بسیار كم است.

انواع موی سر

• موهای معمولی: این موها براق، درخشات، نرم، انعطاف پذیر و دارای چربی كمی هستند. روی این موها شوره دیده نمی شود و در پوست سر هم قرمزی و جوش وجود ندارد.
• موهای چرب: تقریبا بیشتر مواقع آغشته به ربی هستند و روی هم انباشته می شوند و فقط چند ساعت بعد از حمام وضعیت خوبی دارند. بسته به میزان چربی پوست سر، موها به هم چسبیده و براق می شوند و بعد از مدتی رسوبات چربی باعث مات شدن آن ها می گردد. ممكن است روی پوست سر شوره، قرمزی و جوش های خارش دار دیده شود.
• موهای خشک: مات و كدر هستند، هنگام لمس كردن زبر، خشن وغیرقابل انعطاف می باشند و در هنگام برس زدن خوب حالت نمی گیرند، به راحتی شانه نمی شوند و بسیار شكننده هستند.
• موهای ضعیف ونازک: حالت پذیری كمی دارند و بسیار حساس اند.

لطفا از عکس های قبل وبعد بیماران در گالری عکس دیدن فرمایید.

آدرس:اصفهان - خ چهار باغ بالا جنب مجتمع پارک ساختمان گلستان طبقه فوقانی بانک سپه مرکز لیزر هور (دکتر مریم ملکی)

تلفن :03116662224