روش های درمان بیماران دارای اضافه وزن یا چاقی - قسمت چهارم

شهزاد محمدیان [ کارشناس ارشد تغذیه ]آدرس وب سایت : www.armitaclinic.ir
آدرس مطب : شهرک غرب بلوار فرحزادی تقاطع دریا خ نورانی پلاک 19 طبقه سوم تلفن مطب : 22366770 - 021

دارو درمانی
درمان دارویی برای افراد چاق ( دارای نمایه توده بدنی 30 و بیشتر ) با یا بدون داشتن هیچ عامل خطر مرتبط با چاقی و برای افراد دارای نمایه توده بدنی 27 و بیشتر با داشتن دو عامل خطر مرتبط با چاقی بعد از 3ماه توصیه به تغییر شیوه زندگی و عدم تغییر در کاهش وزن شروع می شود.این روش به همراه رژیم غذایی و فعالیت بدنی بیشتر موثر خواهد بود.داروها از طریق مکانیزم های مختلفی باعث کاهش دریافت انرژی می شوند مانند تاثیر بر سیست اعصاب و کاهش اشتها،ایجاد حجم و پرکردن معده،افزایش متابولیسم،تداخل و یا ممانعت از جذب چربی.

این داروها به دو گروه تقسیم می شوند :
1- داروهای موثر بر سیستم اعصاب مرکزی
الف : داروهای محرک ترشح کاته کولامین ها بر روی مغز اثر گذاشته و باعث افزایش ترشح نوراپی نفرین می شوند.
- داروهای آمفتامین باعث کاهش اشتها می شوند ولی برای درمان چاقی توصیه نمی شوند.
- فن ترمین داروی کمکی کوتاه مدت ( چند هفته ) در درمان چاقی است. این داروی ضد اشتها هم خانواده آمفتامین است ولی اثرات قلبی عروقی آن نسبت به آمفتامین کمتر است.از مصرف نوشیدنی های کافئین دار همزمان با این دارو باید خودداری شود.این دارو باعث افزایش فشار خون نیز می شود.بنابراین حتی در افرادی که فشارخون متوسطی دارند باید با احتیاط مصرف شود.

ب : داروهای محرک ترشح سروتونین : باعث افزایش سطح سروتونین در مغز می شود.دو دارو که در این گروه قرار دارند شامل:فن فلورامین هیدروکلراید و دکس فن فلورامین هیدروکلراید هستند که به دلیل عوارض جانبی در برخی کشورها مصرف آن ها منع شده است.

ج : ترکیب دو گروه فوق : از داروهای این گروه می توان سیبوترامین را نام برد.این گروه مانع از باز جذب نوراپی نفرین و سروتونین می شوند.هنگام استفاده از این داروها باید فشار خون و ضربان قلب بیمار کاملاً تحت کنترل باشد.این دارو در بیماران مبتلا به مشکلات قلبی عروقی مانند آریتمی،سکته و ...توصیه نمی شود.

2 - داروهای عمل کننده در خارج از سیستم اعصاب مرکزی
این داروها بر اشتها تاثیری ندارند بلکه جذب چربی در دستگاه گوارش را کاهش می دهند.زنیکال یا اورلیستات را با رژیم غذایی کم کالری تجویز می کنند که در این صورت باعث 30% کاهش در جذب چربی می شود. سطح ویتامین های محلول در چربی معمولا در محدوده طبیعی باقی می ماند.در تعداد کمی از بیماران کاهش در سطح ویتامین های D,E و بتا کاروتن مشاهده شده است که با مکمل یاری تصحیح شده است.این دارو می تواند باعث کاهش(LDL) و افزایش (HDL)،کاهش فشار خون و تنظیم گلوکز خون شود.عوارض جانبی آن شامل مشکلات گوارشی،اسهال چرب است.تمام افراد به دارو درمانی پاسخ نمی دهند ولی برای بیمارانی که پاسخ نسبی به دارو درمانی نشان میدهند کاهش وزن حدود نیم کیلوگرم در هفته انتظار می رود.در بیشتر مطالعات که در کمتر از 24 هفته انجام شده اند کاهش .زن در این مدت مشاهده شده است. بیشترین کاه وزن معمولاً در 6ماه اول درمان اتفاق می افتد.

درمان دارویی
- درمان همراه با اصلاح شیوه زندگی باشد.
- درمان دارویی باید هم برای کاهش .زن و هم برای حفظ وزن کاهش یافته توصیه شود.
- بیماران تحت درمان باید بطور منظم برای تعیین تاثیر دارو تداوم درمان ،تحت پایش و مراقبت قرار گیرند. اگر تغییرات شیوه زندگی بعد از6ماه کاهش وزن را بهبود نبخشد،باید مصرف دارو را مدنظر قرار داد.درمان دارویی محدود به افراد دارای نمایه توده بدنی 30 و بیشتر و یا 27 و بیشتر همراه با عوامل خطر زای مرتبط با چاقی است با این وجود همه بیماران به درمان پاسخ یکسان نمی دهند.اگر بیمار بعد از 4 هفته درمان دارویی،2کیلوگرم از دست ندهد احتمال اینکه دارو موثر باشد بسیار کم است.