اسکلرو تراپی برای عروق عنکبوتی و واریسی اندامها و صورت

دکتر حمید وحیدی [ متخصص پوست و مو ]آدرس وب سایت : www.drhvahidi.ir
آدرس مطب : تهران ، یوسف آباد ، خیابان فتحی شقاقی ، بین بیستون و چهلستون ، مجتمع پزشکی شقایق تلفن مطب : 88724048 - 021

عروق واریسی و عنکبوتی که برروی ساق و رانهای خانمها و اقایان ایجاد میشود یکی از مهمترین مشکلات زیبایی خانمها واقایان میباشد. روشهای زیادی مثل لیزر و ... برای درمان این عروق به کار رفته ولی بعد از سالها هنوز اسکلروتراپی روش درمانی انتخابی میباشد. حال ببینیم اسکلروتراپی چگونه درمانی است و چگونه انجام میشود :

اسکلروتراپی
اسکلرو تراپی یک روش تزریقی برای خلاص شدن از شر عروق واریسی است .روشی بسیار قدیمی که از سال 1930اجرا میشده است ودر حال حاضر بعنوان استاندارد طلایی برای درمان عروق واریسی شناخته میشود این روش درمانی بیشتر برای عروق واریسی ساق پا انجام میگیرد ولی برای عروق واریسی مناطق دیگر بدن هم بکار میرود مثل عروق پشت دست کناره بینی و صورت.نیازی به بیحسی موضعی نیست و در اثر التهابی که در عروق ایجاد میشود عروق فیبروزه و خشک میشوند و این پروسه ممکن است چند هفته تا چند ماه طول بکشد.این روش برای درمان وریدها بکار میرود.پ

موادیکه برای اسکلرو تراپی بکار میروند :
محلول هیپر تونیک کلرید سدیم
سدیم تترا دسیل سولفات
پلی دوکانول

تکرار درمان بفواصل شش تا دوازده هفته میتواند باعث موفقیت 85 درصدی شود.ولی در صورتیکه از تجمع و فشار عروقی پرهیز شود احتمال جوابگویی قطعی و عدم تکرار جلسات درمانی وجود دارد.ده درصد از افراد به جلسه درمانی اولیه هیچ جوابی نمیدهند و تکرار جلسات و تعویض نوع دارو و غلظت بالاتر لازم است.مواد اسکلروزان باعث زخم شدن و از بین رفتن لایه داخلی عروق شده و پروسه درمان باعث چسبیدن و بهم نزدیک شدن جدار عروق میشود.چون از سوزنهای بسیار ظریف در این درمان استفاده میشود دردی حس نمیشود ولی تزریق دارو میتواند درد مختصر ولی قابل تحملی ایجاد کند که چند دقیقه و گاهی چند روز طول میکشد.

و گاهی با خارش و قرمزی همراه است. بیماران نیازی به استراحت ندارند و فردای بعد از تزریق میتوانند به فعالیتهای روزمره و کار خود برگردند.بعد از اسکلرو تراپی باید از جورابهای فشاری مخصوص برای سه هفته استفاده کرد که لازم است در بیست و چهار ساعت اول شبانه روزی استفاده شود و سپس روزانه تا سه هفته از این جورابهای کششی استفاده گردد .بهتر است فشار کششی این جورابها بین 25 تا 32 میلیمتر جیوه یا جورابهای گرید دو باشد.و روزانه حد اقل نیم ساعت راهپیمایی داشت.واز فعالیتهای سنگین پرهیز کرد.طول مدت عمل بین سی تا 45 دقیقه طول میکشد و در هربار تزریق مجاز به تزریق دو تا پنج آمپول می باشیم.

چه کسانی کاندیدای انجام نیستند ؟
خانمهایی که بار دارند و یا قرص جلوگیری استفاده میکنند و یا افرادی که سابقه ترومبو امبولی و یا اختلالات انعقادی دارند و یا مبتلا به عفونت جلدی و یا التهابی در محل تزریق هستند و یا قصد انجام بای پاس قلبی دارند و نیاز به عروق برای این عمل را دارند کاندیدای خوبی برای انجام این عمل نیستند.

عوارض
در اکثر موارد درد و سوزش و ورم و ناراحتی مختصری در زمان تزریق و تاچند روز بعد از درمان وجود دارد که البته با داروی پلی دوکانول کمتر یا وجود ندارد.

آلرژی :
احتمال آلرژی به مو اد اسکلروزان وجود دارد که البته در صورت استفاده از محلول کلرید سدیم هیپرتونیک این امکان وجود ندارد.زخم:بندرت بوجود میاید و خود بخود بعد از مدتی بهبود می یابد اگر نواد اسکلروزان داخل شریان تزریق شود نکروز و زخم بوجود میاید و من ن است عارضه جدی بجای بگذارد.

ترومبوز عروق عمقی :
این عارضه بسیار نادر است و منظور ایجاد ترومبوز در عروق بعد از اسکلروتراپی است که بیشتر در مورد اسکلرو تراپی در عروق بزرگ بوحود میاید .شعله ور شدن میگرن هم از جمله عوارض نادریست که بان اشاره شده است.افرادیکه بیماریهای انعقادی دارند ,سفرهای هوایی طولانی دارند فعالیت ورزشی اندکی دارندو یا بعد از انجام اعمال جراحی احتمال بیشتری برای ابتلا به ترومبوز دارند.این عارضه در بعضی موارد منجر به آمبولی ریه به میزان یک در ده هزار نفر میشود.

عوارض زیر به میزان بیشتری ایجاد می شود :
رنگین شدن قهوه ای در مسیر عروق تزریق شده در سی درصد از موارد بوجود میاید که معمولا در عرض چند ماه بهبود می یابد.

ایجاد لخته خونی در عروق تزریق شده :
خطرناک نیست ولی میتواند دردناک و حساس باشد ودر عروق بزرگ ایجاد میشود.برای درمان میتوان آن را با سوزن ظریفی در آورد ولی اگر بحال خود گذاشته شوند هم خود بخود بهبود می یابند.

کبودی :
کبودی در محل تزریق شایع است ولی موقت بوده و بعد از مدت کوتاهی برطرف میشود.

شبکه های مویرگی :
گاهی بعد از تزریق شیکه های ظریف عروقی در اطراف محل تزریق ایجاد میشود که بطور خود بخود برطرف میشود ویا با تزریقات بیشتر و یا لیزر عروقی قابل درمان است.عروق بسیار ریز قابل تزریق نیستند و برای از بین بردنشان بهتر است از لیزر های عروقی و یا ipl استفاده شود . اسکلرو تراپی روشی بسیار عالی برای جوان سازی دست و از بین بردن عروق نازیبای پشت دست است و بهتر است برای این منظور از محلول پلی دوکانول استفاده کرد چون بی خطر و نسبتا کم درد است و خوشبختانه احتمال تغییر رنگ در اسکلروتراپی پشت دست بسیار کم می باشد.

نکاتی در مورد داروی تزریقی فیبرووین که برای اسکلرو تراپی بکار میرود.لازم به توضیح است که این دارو بسیار امن و بی خطر بوده و ذکر جزییات پزشکی و در پاره ای از موارد ترسناک به لحاظقانونی و اصولی انجام شده است و اصلا جای نگرانی نیست.
محلول فیبروویِن ۳% و ۱%برای تزریق
سدیم تترادسیل سولفات
قبل از مصرف این دارو تمام اطلاعات این راهنما را با دقت مطالعه نمایید.
این راهنما را نزد خود نگه دارید .ممکن است دوباره نیاز به مطالعه ی آن داشته باشید.
در صورت داشتن سؤالات بیشتر، لطفا به پزشک یا داروساز مراجعه نمایید.
این دارو برای شما تجویز شده است، از توصیه آن به دیگران خودداری نمایید. زیرا ممکن است این دارو
حتی در صورت داشتن علائم مشابه شما، برایشان مضر باشد.
در صورت تشدید هر یک از عوارض یا در صورت ایجاد عوارضی غیر از آنچه در این راهنما ذکر شده است با پزشک یا داروساز در میان بگذارید.

در این راهنما :
فیبرووین چیست و موارد استفاده ی آن کدام است ؟
آنچه لازم است پیش از مصرف فیبروویِن بدانید
فیبرووین را چگونه مصرف کنیم
عوارض جانبی احتمالی
چگونه فیبرووین را نگهداری کنیم
محتویات بسته و سایراطلاعات

1- فیبرووین چیست و موارد استفاده ی آن کدام است ؟
نام داروی شما فیبروویِن است که حاوی ماده موثره سدیم تترادسیل سولفات می باشد.غلظت های مختلفی از فیبرووین برای درمان وریدهای واریسی، ونول های بزرگ، متوسط یا کوچک و وریدهای اسپایدر(عنکبوتی) به کار می رود.این داروی تزریقی متعلق به گروهی از داروها تحت عنوان اسکلروزان ها می باشد. اسکلروزان ها موادی شیمیایی هستند که در صورت تزریق به داخل وریدآسیب دیده، موجب تورم دیواره ها و اتصال آنها به یکدیگر می شوند. با این کار جریان خون متوقف می شود و ورید به بافت اسکار تبدیل می گردد . طی چند هفته وریدمحو میگردد این دارو فقط در بالغین (شامل سالمندان) قابل استفاده است.

2- آنچه لازم است پیش از مصرف فیبروویِن بدانید
نباید از فیبروویِن استفاده نمایید اگر :
به سدیم تترا دسیل سولفات یا هر یک از اجزای این دارو (در قسمت ۶ لیست شده است) حساسیت دارید.
به هر دلیلی قادر به راه رفتن نمی باشید.
مبتلا به التهاب شدید وریدهای پا(فلبیت حاد) هستید.
در وریدهایتان لخته ی خون (ترومبوز) وجود دارد.

به دلایل زیر در خطر تشکیل لخته در وریدها هستید :
− اختلالات خونی ارثی مثل ترومبوفیلی
− اضافه وزن قابل توجه
− بی حرکتی به مدت طولانی
− استفاده از روش های هورمونی پیشگیری از بارداری یا درمان جایگرینی هورمون
− مصرف سیگار
اخیراً مورد عمل جراحی قرار گرفته اید
اخیراً در وریدهای سطحی یا عمقی یا در ریه ها دچار لخته ی خون شده اید.
مبتلا به سرطان در حال پیشرفت هستید.
دچار وریدهای پیچ خورده ( وریدهای واریسی) ناشی از تومورهای شکم یا لگن هستید، مگر تومور برداشته شده باشد مبتلا به هر نوع عفونتی هستید.
مبتلا به بیماری های مزمن کنترل نشده مثل دیابت، آسم، اختلال خونی، مسمومیت خون یا مشکلات اخیر پوستی یا تنفسی می باشید.مبتلا به بیماری شدید قلبی هستید.
دچار تجمع بیش از حد مایع در ریه ها هستید که موجب تنگی نفس شود.
دچار انسداد در یک شریان هستید.
به شما گفته شده که مبتلا به اختلال بسته شدن دریچه های وریدهای عمقی(نارسایی دریچه ای) هستید
در قلبتان سوراخ علامت دار داشته باشید(تنها در صورت استفاده از اسکلروزان به صورت فوم).

قبل از مصرف فیبروویِن به پزشک خود اطلاع دهید اگر :
به هر نوع غذا یا دارو حساسیت دارید یا مبتلا به هر نوع حساسیت دیگری هستید، لازم است در این موارد پیش از تزریق دارو به پزشک اطلاع دهید تا ۲۴ ساعت قبل از درمان، دوز آزمایشی دارو را دریافت کنید.به شما گفته شده که مبتلا به هر نوع بیماری شریانی یا وریدی(آترواسکلروز) هستید.سابقه ی لخته شدن خون در وریدهای سطحی یا عمقی یا ریه ها دارید.دچار التهاب شدید و لخته در شریانها و وریدهامتاثر بردست ها و پاها(بیماری برگر) هستید.مبتلا به هر نوع مشکل تنفسی(آسم) می باشید.به شما گفته شده که برای ترمیم دریچه دریکی از عروق خونی به عمل جراحی نیاز است در دیواره ی قلبتان سوراخ وجود دارد.مبتلا به میگرن هستید.دارای سابقه ی فشارخون بالای شریان ریوی هستید.سابقه ی سکته یا حوادث مغزی جدی دارید.

تزریق فیبروویِن باید فقط توسط متخصصین سلامت باتجربه متبحر در آناتومی وریدها و آشنا به روش تزریق صحیح انجام شود. قبل از این تزریق ممکن است شما مورد بررسی قرار بگیرید برای مشاهده اینکه آیا هر مشکلی در بسته شدن دریچه های وریدهایتان وجود دارد.پزشکتان در مورد وضعیت سلامتتان از شما سؤال خواهد کرد و عوارض جانبی بالقوه این روش را به شما اطلاع خواهد داد.در زمان اسکلروتراپی و بعد از آن پزشکتان شما را از نظر علائم حساسیت(قرمزی، خارش، سرفه ) یا علایم عصبی(اختلالات بینایی، میگرن، گزگز یا بی حسی) تحت نظر خواهد داشت.پزشک توصیه خواهد کرد برای ویزیت پیگیری مراجعه نمایید.

مصرف سایر داروها
در صورتی که در حال مصرف داروهای دیگری هستید یا اخیراً داروهای دیگری مصرف کرده اید به پزشک یا پرستارتان اطلاع بدهید از جمله داروهای تهیه شده بدون نسخه.

بارداری و شیردهی
در موارد زیر پزشک خود را مطلع نمایید :
باردارید یا فکر میکنید شاید باردار باشید
برنامه ای برای باردار شدن دارید
در دوران شیردهی هستید
در مورد کاربرد فیبروویِن در خانم های باردار اطلاعات کافی در دست نیست. فیبرووین در زمان بارداری نباید مورد استفاده قرار بگیرد مگر بوضوح لازم باشد . پزشکتان تصمیم میگیرد که آیا این درمان برای شما مناسب است یا نه مشخص نیست که فیبروویِن در شیر مادر ترشح میشود یا خیر اگر در دوران شیردهی هستید پزشک تصمیم میگیرد که فیبرووین باید مصرف شود یا خیر.
رانندگی واستفاده از ماشین آلات
پس از درمان با این تزریق شاید به شما توصیه شود بانداژ و/ یا جوراب های فشاری بپوشید برای کمک به کاهش التهاب و رنگ گرفتن پوست که می تواند بر قابلیت شما برای رانندگی اثرگذار باشد.

۳ -یبرووین را چگونه مصرف کنیم ؟
هرگز نباید خودتان اقدام به تزریق فیبرووِین نمایید. شما حتما همیشه باید توسط پزشک حاذق و آشنا به روش تزریق درمان شوید.درمان شامل تزریق دارو در ورید آسیب دیده با استفاده از کوچکترین سر سوزن میباشد تزریق باید آهسته و با دقت فراوان انجام شود تا خون درون این ورید ها خارج شود. ممکن است دارو به صورت دستی با استفاده از دو سرنگ و یک رابط برای ایجاد فوم با هوا مخلوط شودبرای کمک به تخلیه ی خون در وریدهای بزرگتر،. در این موارد دارو باید توسط پزشکی تزریق شود که با روش صحیح تولید و تزریق فوم آشنا باشد.پزشکتان باید از هدایت اولتراسوند برای درمان وریدهای واریسی که قابل رؤیت نیستند و برای به کار بردن فوم اسکلروزان استفاده نماید.پزشکتان محل هایی را که درمان میکند و دوز صحیح برای شما را تعیین میکند دوز های معمول به صورت زیر می باشند:

بالغین و سالمندان
۰ و ۲ میلی لیتر متغیر است. حداکثر ۱۰ میلی لیتر از سه نوع ضعیف دارو، ممکن است استفاده / برای هر تزریق، بین ۱ شود. در حالی که در صورت استفاده از نوع قوی دارو نباید بیش از ۴ میلی لیتر استفاده شود.به دلیل محدود یت حجم مجاز ماده ی اسکلروزان ، ممکن است نیاز به جلسات مکرر اسکلروتراپی باشد.

کودکان
ا فیبروویِن برای استفاده در کودکان در نظر گرفته نشده است.پس از اینکه شما با با فیبروویِن درمان شدید شما باید طبق توصیه ی پزشکتان عمل نمایید. شاید به شما توصیه شود بانداژ و/ یا جوراب های فشاری بپوشید برای کمک به کاهش التهاب و رنگ گرفتن پوست .

-۴ عوارض جانبی احتمالی
مانند هر دارویی، فیبروویِن نیز ممکن است عوارض جانبی در پی داشته باشد، اگرچه همه دچار آن نمیشوند.جدی ترین عارضه جانبی شکل بسیار شدیدی از واکنش آلرژیک(شوک آنافیلاکتیک) می باشد که بسیار نادراست، اما باید فوراً درمان شود، در غیر این صورت ممکن است کشنده باشد. همچنین تشکیل لخته ی خون در ریه ها. برای دوری از این حادثه خطرناک بسیار نادر، این محصول در بیمارانی که ریسک تشکیل لخته در وریدها و شریانها (خطر ترومبوز)دارند ، منع مصرف دارد.شایع ترین عوارض جانبی درد در محل تزریق، قرمزی و خارش پوست(کهیر)، تغییر گذرای رنگ پوست و ترومبوفلبیت سطحی(تشکیل لخته ی خون در ورید سطحی) می باشند.

سایر عوارض جانبی که ممکن است تجربه شوند عبارتند از :
شایع( حداقل ۱ از ۱۰۰ اما کمتر از ۱ از ۱۰ بیمار)
درد یا احساس سوزش(به مدت کوتاه در محل تزریق)
تغییر رنگ پوست
التهاب سطحی ورید
(matting) ایجاد وریدهای بسیار ظریف عنکبوتی در منطقه درمان شده
ناشایع(حداقل ۱ از ۱۰۰۰ اما کمتر از ۱ از ۱۰۰ بیمار )
واکنش های پوستی آلرژیک یا غیرآلرژیک موضعی مثل قرمزی پوست ، خارش پوست، راش و تورم

پوست
تشکیل لخته های خون در وریدهای عمقی(ترومبوز وریدهای عمقی که احتمالا ناشی از بیماری زمینه ای می باشد.)
اختلالات بینایی(اگر به صورت فوم استفاده شود)نادر(حداقل ۱ از ۱۰۰۰۰ اما کمتر از ۱ از ۱۰۰۰ بیمار)
مرگ موضعی بافت پوست وبسیار به ندرت اعصاب
سرفه، تنگی نفس و احساس فشار یا تنگی در قفسه سینه
احساس سوزش، گزگز، سوزن سوزن شدن یا خارش پوست
سردرد، میگرن، احساس ضعف
گیجی، سبکی سر، از دست دادن هوشیاری بسیار نادر(کمتر از یا ۱ از ۱۰۰۰۰ بیمار)
تب، گرگرفتگی، آسم، پوست قرمز خارشدار(کهیر یا واکنش های آلرژیک شدید (شوک آنافیلاکتیک)
تهوع، استفراغ، اسهال، احساس زبان متورم / سفت، خشکی دهان
اختلالات بینایی(در صورت استفاده به صورت مایع)
ضعف، علائم شبیه سکته
انسداد شریان ناشی از تشکیل لخته(سکته، حمله ی ایسکمیک گذرا، آمبولی ریه)
التهاب عروق خونی، نارسایی گردش خون
مرگ بافتی به دنبال تزریق داخل شریانی
اگر شما هر عارضه جانبی جدی را تجربه کردید یا احساس کردید دارو تاثیر بدی روی شما گذاشته فورا به پزشک یا داروساز اطلاع دهید.

۵ - چگونه فیبرووین را نگهداری کنیم
دارو را دور از دسترس و دید کودکان نگهداری کنید. این دارونیاز به شرایط نگهداری خاصی ندارد( منطق دمایی ۱
در دمای بالاتر از ۲۵ درجه سانتی گراد نگهداری نشود( برای تمام منطقه های دمایی).
دارو را از یخ زدگی محافظت کنید.
برای محافظت از نور باید دارو درون جعبه (بسته بندی بیرونی) نگهداری شود.
دارو نباید پس از تاریخ انقضا که روی بسته بندی درج شده است استفاده شود. تاریخ انقضا آخرین روز از ماه ذکر شده می باشد.
فقط برای یکبار استفاده میباشد.وقتی ظرف باز شد ، محتویات آن باید بلافاصله مصرف شوند. هر مقدار محصول باقی مانده باید دور ریخته شود.
داروها نباید همراه با فاضلاب یا زباله های خانگی دور ریخته شوند. در زمینه نحوه دور ریختن دارویی که دیگر نیاز نمی باشدبا داروساز مشورت نمایید. این توصیه ها به حفظ محیط زیست کمک می نماید.

۶ - محتویات بسته و اطلاعات بیشتر
محتویات فیبروویِن
ماده ی موثره سدیم تترادسیل سولفات است.
:%۰/ برای ۲
هر میلی لیتر محلول برای تزریق حاوی ۲ میلی گرم سدیم تترادسیل سولفات می باشد.
هر ویال ۵ میلی لیتری حاوی ۱۰ میلی گرم سدیم تترادسیل سولفات می باشد.

:%۰/ برای ۵
هر میلی لیتر محلول برای تزریق حاوی ۵ میلی گرم سدیم تترادسیل سولفات می باشد.
هر آمپول ۲ میلی لیتری حاوی ۱۰ میلی گرم سدیم تترادسیل سولفات می باشد.

:% برای ۱
هر میلی لیتر محلول برای تزریق حاوی ۱۰ میلی گرم سدیم تترادسیل سولفات می باشد.
هر آمپول ۲ میلی لیتری حاوی ۲۰ میلی گرم سدیم تترادسیل سولفات می باشد.

:% برای ۳
هر میلی لیتر محلول برای تزریق حاوی ۳۰ میلی گرم سدیم تترادسیل سولفات می باشد.
هر آمپول ۲ میلی لیتری حاوی ۶۰ میلی گرم سدیم تترادسیل سولفات می باشد.
هر ویال ۵ میلی لیتری حاوی ۱۵۰ میلی گرم سدیم تترادسیل سولفات می باشد.
سایر مواد ترکیب عبارتند از: بنزیل الکل( ۲۰ میلی گرم در میلی لیتر)، دی سدیم فسفات دودکاهیدرات، پتاسیم دی.(pH هیدروژن فسفات، آب برای تزریق سدیم هیدروکسید( برای تنظیم

فیبرووین چه شکلی است و محتویات بسته
این دارو به صورت محلول برای تزریق در آمپول ها یا ویال های شیشه ای شفاف عرضه می شود. محلول شفاف وبی رنگ می باشد.۵ یا ۱۰ تایی ویالهای ۵ میلی لیتری ، ۰%: به صورت بسته های ۲ / برای ۲
۰%: به صورت بسته های ۵ آمپول ۲ میلی لیتری / برای ۵
برای ۱%: به صورت بسته های ۵ آمپول ۲ میلی لیتری
۵ یا ۱۰ تایی ویالهای ۵ میلی لیتری ، برای ۳%: به صورت بسته های ۵ آمپول ۲ میلی لیتری یا ۲ممکن است تمام انواع بسته بندی در بازار عرضه نشود.

پلی دوکانول داروی دیگری است که برای درمان عروق واریسی بکار میرود .این ماده هم از گروه دترژانتها میباشد .و اشکال یک تا سه درصد آن مصرف آن بصورت آمپول مصرف بیشتری دارد و در بازار ایران وجود ندارد.درد کمتر و تغییر رنگ کمتر از مزایای آن است ولی در غلظتهای مشابه اثر آن نصف تا یک سوم فیبرووین یا سدیم تترا دسیل است..