تفاوت ترشحات طبیعی با عفونت

دکتر نرگس علیان [ متخصص زنان و زایمان ]آدرس وب سایت : www.dralian.ir
آدرس مطب : اصفهان خیابان توحید چهاراه شریعتی مجتمع ماکان ۳ طبقه اول واحد ۱ تلفن مطب : 36242752 - 031

میتوان گفت خانمی نیست که طی زندگیاش حداقل یکبار با ترشحات ناحیه تناسلی و خارش و سوزش ناشی از آن روبهرو نشده باشد. در واقع، شایعترین علت مراجعه خانمها به متخصص زنان، عفونتهای ناحیه واژن و با شیوع کمتر، عفونت رحم و لوله های رحمی است.اژن زنان باکتریهای مفیدی دارد که برای حفظ سلامت آن بسیار مفید است. در کنار این باکتریها، بعضی میکروبهای بیماریزا نیز در واژن زندگی میکنند که در شرایط طبیعی و تا زمانی که مکانیسم دفاعی طبیعی بدن فعال است، باعث عفونت نمیشوند، اما اگر به هردلیل این مکانیسمهای دفاعی دچار اختلال شوند، این میکروبها مجال بیماریزایی و بروز پیدا میکنند.

وقتی ترشحات طبیعی ، عفونی می شود
بهطور طبیعی در واژن و دهانه رحم خانمها مقدار کمی مایع بهطور مداوم ترشح میشود که باعث میشود مجرای تناسلی مرطوب باقی بماند و از طرفی به سلامت و پاکشدن مجرای تناسلی کمک میکند این ترشحات، بیرنگ و بدون بو است، اما بسته به سیکل ماهانه در خانمها، رنگ و غلظت آن تغییرپذیر است، به طوری که زمان تخمک گذاری، حاملگی، شیردادن و نزدیکی جنسی مقدار این ترشحات بیشتر میشود.

در واقع، کیفیت و کمیت ترشحات واژن در هر زن در طول زمان و حتی طی دوره ماهانه تغییر میکند؛ یعنی ترشحات قبل از بلوغ با ترشحات دوران بارداری و ترشحات پس از یائسگی متفاوت است. به همین ترتیب، هورمونها تاثیر مهمی روی ترشحات واژن دارد و در نتیجه بارداری یا مصرف قرصهای ضدبارداری، ترشحات واژن را تغییر میدهد. در دوران قاعدگی و دوره پس از زایمان هم کیفیت یا میزان ترشحات ممکن است تغییر کند.

ترشح زیادتر از معمول، ممکن است با بوی بد توام شود و آن را افزایش دهد، استحمام مرتب و خشککردن عضو تناسلی کافی است، اما در صورتی که بوی زننده داشته باشد، حاکی از عفونت است. اگر افزایش ترشح باعث تغییر رنگ، بو، التهاب ناحیه تناسلی، خارش و سوزش بشود، غیرطبیعی تلقی میشود و مراجعه به پزشک را ضروری میکند. فراموش نکنید هر عاملی که در محیط طبیعی واژن تغییر ایجاد کند، سبب افزایش ترشح غیرطبیعی از واژن میشود؛ عواملی چون استفاده از بعضی صابونها، آنتیبیوتیکها، بیماری قند، حاملگی، نزدیکی مکرر، عفونت یا حتی پاککردن مجرای تناسلی به وسیله اسپریهای مخصوص ناحیه تناسلی یا دوش واژینال.

آیا با رعایت بهداشت ناحیه تناسلی میتوان از بروز این عفونتها پیشگیری کرد ؟
سلامت دستگاه تناسلی بیش از هرچیز وابسته به رعایت بهداشت این ناحیه است و با تمیز نگه داشتن اندام تناسلی تاحد زیادی میتوان از عفونت پیشگیری کرد، اما بعضی مواقع علت ایجاد عفونت، سرایت از همسر است که​ گاهی​ ​ بیمار​ نیست، ولی ​ناقل​ محسوب میشود. در واقع عفونت همانطور که از مرد به زن منتقل میشود، از زن به مرد نیز قابل سرایت است.

بروز عفونت در دختران مجرد
گرچه عفونت دستگاه تناسلی بیشتر از طریق روابط جنسی منتقل میشود، اما ممکن است در دختران مجرد هم به علت تغییر محیط طبیعی واژن تحت تاثیر عواملی چون مصرف آنتیبیوتیک و از بین رفتن میکروبهای دفاعی دستگاه تناسلی ایجاد شود. البته در دختران این عفونت درحد عفونت واژن محدود میماند، ولی در بانوان دهانه رحم و رحم نیز درگیر میشود.

علائم عفونت واژن را بشناسید
به طور کلی عفونت دستگاه تناسلی داخلی زنان شامل عفونت واژن، دهانه رحم و گردن رحم است که هرکدام با میکروبهای خاص خودش ایجاد میشود.زمان مشخصی برای افزایش احتمال عفونتهای رحمی ذکر نشده، ولی دردوره بعد از زایمان، احتمال ایجاد آن بیشتر است، این عفونتها بسته به اینکه در کدام ناحیه از دستگاه تناسلی و با چه میکروبی ایجاد شده باشد، علائم متفاوتی دارد و حتی گاهی بیعلامت است.

علائم عفونت دستگاه تناسلی از خارش و سوزش شدید ناحیه تناسلی با ترشح زرد و بدبو یا بدون آن تا درد زمان نزدیکی و خونریزی پس از نزدیکی، درد زیر شکم، تب و لرز متفاوت است.اگر عفونت، علامتدار باشد، به نفع بیمار است، چرا که باعث مراجعه وی به پزشک و درمان میشود در حالی که عفونت بیسروصدا ممکن است حتی تا وقتی خیلی پیشرفت کرده، هیچ علامتی ایجاد نکند.