درمان کم خونی زنان با تغذیه مناسب

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

كاهش غیرطبیعی سلول های خونی از نظر تعداد و از نظر افت هموگلوبین كم خونی نامیده می شود. با توجه به اینكه اكسیژن برای رسیدن به بافت های بدن نیاز به گلبول های قرمز دارد در كم خونی ها این موضوع دچار اختلال می شود. علت اصلی كم خونی باید از سوی پزشك معالج تشخیص داده شود و درمان آن به سرعت آغاز شود. كم خونی ممكن است به علت كمبود آهن ایجاد شود و در حالاتی چون خونریزی شدید در دوران قاعدگی ، زخم ها و خونریزی های دستگاه گوارش، حاملگی، شیردهی، اهدای خون، سرطان های كولون نیز دیده شود. این بیماری همچنین ممكن است بر اثر بیماری های «خودایمنی» به وجود آید. در این گروه از بیماری ها، دستگاه ایمنی بدن به علت تشخیص غلط علیه خود بدن آنتی بادی ترشح می كند و سلول های طبیعی را از بین می برد.

كم خونی ممكن است بر اثر اختلال در سیستم تولید خون در مغز استخوان صورت گیرد. این اختلال معمولاً به دنبال التهاب در مغز استخوان ایجاد می شود. سرطان ها، مواد شیمیایی مسموم كننده و تشعشعات رادیواكتیو ممكن است از علل مهم التهاب و اختلال در مغز استخوان باشد.از علل مهم كم خونی ها می توان به كاهش ویتامین های B12,B، اسیدفولیك و مس اشاره كرد، همچنین داروهای ضدالتهاب، آنتی بیوتیك ها و مشروبات الكلی نیز در بروز كم خونی نقش بسیار مهمی دارند. ژنتیك و مسائل مربوط به آن در ایجاد كم خونی ثابت شده است.

علایم كم خونی

شامل ضعف، بی حالی، رنگ پریدگی، سرگیجه یا سنكوپ، عدم تمركز، تنگی نفس، تحریك پذیری، التهابات راجعه و كاهش سطح هوشیاری می باشد. در كم خونی ها با توجه به كم شدن تعداد گلبول های قرمز اكسیژن رسانی به بافت های بدن دچار اختلال می شود و برای جبران این وضعیت تعداد ضربان قلب افزایش می یابد كه اگر كم خونی مزمن شود ممكن است منجر به عوارض قلبی گردد. نوعی از كم خونی كه به اصطلاح «كم خونی پرنیشیوس (pernicious)» نامیده می شود بر اثر كمبود ویتامین B12 ایجاد می گردد. این بیماری با كاهش تعداد گلبول های بالغ در مغز استخوان تشخیص داده می شود. این نوع از كم خونی معمولاً به علت نقص ژنتیكی در ترشح ماده ای به نام «فاكتور داخلی» در دستگاه گوارش است كه نقش مهمی در جذب ویتامین B12 از دستگاه گوارش دارد.

افرادی كه از رژیم های گیاه خواری استفاده می كنند معمولاً مستعد این نوع كم خونی هستند زیرا ویتامین B12 در گیاهان یافت نمی شود. البته لازم به توضیح است با توجه به فراوانی اسیدفولیك در گیاهان علایم مربوط به كمبود ویتامین B12 با اسیدفولیك پوشانده می شود. علایم كم خونی پرنیشیوس شامل ضعف ، اختلالات دستگاه گوارش، زبان كبابی، زردی خفیف پوست، اختلالات عصبی، اسهال و كاهش هوشیاری است.كم خونی «داسی شكل» نوعی از كم خونی هاست كه در آن گلبول های قرمز به شكل خمیده درمی آیند، به هم می چسبند و در سیستم خون رسانی ایجاد اختلال می كنند كه این موضوع باعث اشكال در اكسیژن رسانی می شود. این بیماران برای درمان بسیار نیازمند به اسیدفولیك هستند. درمان كم خونی بستگی به علت بیماری دارد كه باید حتماً در مورد كشف علت آن اهتمام ورزید. ذكر این نكته هم ضروری است كه چای حاوی ماده ای به نام تانین است كه می تواند در جذب آهن ایجاد اختلال بكند.

مواد مغذی مفید در كم خونی ها

- آهن
- ویتامین A: كه در فعال كردن آهن نقش مهمی دارد.
- ویتامین C: كه در جذب آهن بسیار مؤثر است.
- ویتامین B6: كه در صورت كمبود مصرف آن لازم است.
- ویتامین B12: كه در صورت كمبود آن لازم است مصرف شود.
- فولیك اسید: كه در صورت كمبود آن لازم است مصرف شود.
- مس: كه در صورت كمبود، مصرف آن لازم است.

مواد غذایی مفید برای كم خونی ها

- میوه های تازه
- زردآلوی خشك
- كشمش
- میوه های خشك
- توت سیاه
- سبزیجات تازه
- سبزیجات با برگ سبز
- چغندر
- باقلا و لوبیا
- حبوبات
- جو
- كدو
- شیر كم چرب
- ماهی
- تخم مرغ
- گوشت ماكیان
- گوشت قرمز
- جگر
- آب تمشك
- آب هویج