زخم های دیابتی چه هستند و چگونه درمان میشوند؟

کلینیک پوست ارکیده [ پوست ، مو و زیبایی ]آدرس وب سایت : www.orkideclinic.ir
آدرس مطب : شهرکرد ، خیابان فردوسی ، حدفاصل چهارراه مولوی و چهارراه فردوسی ، مجتمع پالادیوم ، طبقه دوم تلفن مطب : 32263360 - 038

دیابت (diabetes)، بزرگ ترین اپیدمی قرن که در حال حاضر، سریع ترین رشد را دارد، ممکن است عارضه هایی را ایجاد کند. دیابت، یکی از عوارض جانبی بسیار خطرناک بیماری دیابت، زخم پای دیابتی است. زخم های پا، یک عارضه رایج از دیابت کنترل نشده هستند که در اثر آسیب دیدن بافت پا ایجاد می شوند. معمولاً این زخم ها، در زیر انگشتان بزرگ پا و پاشنه پا به وجود می آیند و ممکن است تا استخوان این افراد نیز گسترش پیدا کنند.

در صورت کنترل قند خون، دیابت تقریباً بی ضرر است؛ اما وضعیت قند خون بالا همراه با این بیماری می تواند منجر به برخی از عوارض جدی شود. اگر مدت طولانی قند خون بدون کنترل باقی بماند یا اگر بیماران دیابتی برای مدیریت بیماری نتوانند شیوه زندگی خود را تغییر دهند، در جلوگیری از بروز عوارض مشکلات زیادی دارند. یک عارضه جدی که ممکن است دیابتی ها با آن روبرو شوند زخم های دیابتی است.

علل درد پا و زخم های دیابتی

برخی از عوارض بیماری دیابت باعث سخت تر شدن و کندتر شدن روند بهبود زخم های دیابتی می شوند. ازجمله این عوارض عبارت اند از:

1. گردش خون ضعیف
گردش خون ضعیف نوعی از بیماری های عروقی است که در آن خون به طور مؤثر در پاها جریان نمی یابد. گردش خون ضعیف، می تواند پاسخ به درمان های زخم پا را کندتر کند و منجر به کندی روند بهبود شود.

2. قند خون بالا (هیپوگلیسمی)
سطح بالای قند خون می تواند روند بهبود زخم پا را کاهش دهد، بنابراین مدیریت قند خون حیاتی است. افراد مبتلا به دیابت نوع 2 اغلب زمان بیشتری را برای مبارزه با عفونت ناشی از زخم ها می گذرانند.

3. آسیب عصبی
آسیب های عصبی یکی از عوارض بالا بودن قند خون در مدت طولانی است که حتی می تواند منجر به از دست دادن احساس و اعصاب پاها شوند. در اغلب موارد، اعصاب آسیب دیده در ابتدا احساس سوزش و درد ایجاد می کند اما به مرور زمان و در طولانی مدت احساس درد در پا کاهش پیدا می کند و ایجاد زخم بدون درد می کند که می تواند باعث زخم پای دیابتی شود.

4. زخم و التهاب پا
زخم ها می توانند توسط ترشحات و گاهی اوقات یک توده قابل توجه نمایان شوند که همیشه دردناک نیستند.
خشکی پوست در دیابت شایع است. پای شما ممکن است بیشتر در معرض ترک خوردن باشد. پینه، میخچه، زخم های ریز و در نهایت خونریزی ممکن است اتفاق بیفتد.

عوامل خطرناک برای زخم دیابتی

همه افراد مبتلا به دیابت در معرض خطر زخم پا هستند که می تواند علل مختلفی داشته باشند. برخی از این عوامل می تواند خطر بروز زخم پا را افزایش دهد، از جمله:

• کفش های بی کیفیت
• عدم رعایت بهداشت (عدم شستشوی منظم)
• اصلاح نادرست ناخن پا
• مصرف الکل
• بیماری چشم به علت دیابت (رتینوپاتی)
• بیماری قلبی
• بیماری کلیوی
• چاقی
• مصرف دخانیات

علائم زخم های دیابتی

زخم های دیابتی ممکن است با علائم و نشانه های زیر وجود داشته باشد:

• درد مزمن یا کاملاً بدون درد
• علائم التهاب (تورم، قرمزی، سوزش، درد)
• علائم عفونت (زهکشی چرک، ترشحات، بوی بد و بافت مرده)
• بی حسی و کوفتگی (علائم آسیب عصبی)
• تب یا لرز (علائم عفونت رو به تدریج که می تواند تهدیدکننده اندام یا حتی تهدیدکننده زندگی باشد)

افراد در معرض خطر زخم دیابتی

داشتن مقادیر بالای گلوکز خون برای مدت طولانی باعث می شود سیستم ایمنی بدن نادرست عمل کند. به دلیل کاهش جریان خون و اعصاب آسیب دیده، بیماران مبتلا به دیابت کنترل نشده در معرض خطر ابتلا به زخم های مزمن یا آلوده هستند. این خطر برای بیماران دیابتی که دارای بیماری های مزمن دیگری هستند مانند آترواسکلروز، کلسترول بالا، چاقی یا ایدز نیز بیشتر است. اگر بیمار رژیم غذایی ناسالمی داشته باشد، سیگار بکشد و ورزش نکند، در معرض خطر بیشتری برای زخم های دیابتی قرار دارد. هر بیمار که مشاغل خطرناکی دارد، مانند کارهایی که شامل کار با ماشین آلات سنگین، استفاده از ابزارهای تیز برای ساخت و ساز و یا ورزش های خشن است، در معرض خطر بیشتری قرار دارد.

درمان زخم های دیابتی

بهترین روش درمانی پیشگیری است، زیرا درمان پزشکی برای زخم های دیابتی کمک محدودی را ارائه می دهد. در صورت بروز زخم، درمان می تواند شامل موارد زیر باشد:
همه زخم ها را تمیز کرده و به صورت مرتب پانسمان کنید.

• آنتی بیوتیک ها
• دبریدمان جراحی (بافت مرده یا آلوده برداشته می شود تا بافت سالم بهبود یابد و احیا شود).
• مراجعه به پزشک متخصص یا مرکز مراقبت از زخم (برای بیماران مبتلا به کالوس و افراد دارای زخم های مزمن)
• قطع عضو (برای نجات هرچه بیشتر اندام در صورت وجود عفونت جدی)

روش های پیشگیری از زخم های دیابتی

پیشگیری از زخم های دیابتی برای اطمینان از یک زندگی سالم عادی و فعال برای بیماران دیابتی بسیار مهم است. یادآوری این نکته حائز اهمیت است که زخم های دیابتی در برخی موارد می توانند ناتوان کننده و تهدیدکننده زندگی باشند. پیشگیری باید با روشهای زیر صورت گیرد :

• کنترل دیابت با پیروی از توصیه های پزشک برای درمان و اصلاح شیوه زندگی که شامل رژیم غذایی سالم، ورزش منظم، ترک سیگار و نظارت منظم بر میزان قند خون است.
• بازرسی روزانه و تمیز کردن اندام ها زیرا آن ها مستعد زخم ها و جراحات هستند.
• کوتاه کردن دقیق و صحیح ناخن ها
• همیشه از جوراب های تمیز استفاده کنید تا از پا محافظت کنید و هرگز پا برهنه راه نروید (از جوراب های محکم که ممکن است گردش خون به پاها را کاهش دهد، خودداری کنید).

زمان مراجعه به پزشک

اگر متوجه سیاه شدن بافت پا همراه با بی حسی شدید، فوراً به پزشک مراجعه کنید و به دنبال درمان زخم پای عفونی باشید. اگر این عارضه درمان نشود، زخم ها می توانند آبسه ها را ایجاد کنند و در سطح پا گسترش یابند. در این مرحله، زخم ها اغلب می توانند توسط جراحی، قطع عضو، یا جایگزینی پوست از دست رفته توسط جایگزین های مصنوعی پوست درمان شوند.