سالک پوستی یا لشمانیوز

دکتر آناهیتا شاهین گوهر [ متخصص پوست و مو ]آدرس وب سایت : www.drshahingohar.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خانه اصفهان ، خیابان سپاه ، نبش کوچه سپاه ، مجتمع پارمیدا 8 ، طبقه اول تلفن مطب : 34416545 - 031

سالک یک بیماری انگلی است که توسط پشه خاکی به انسان منتقل میشود . جوندگان کوچک میزبان واسطه این انگل هستند.با افزایش سطح رعایت بهداشت و از بین رفتن جوندگان موذی و افزایش سطوح آموزش به مردم جهت مقابله با این بیماری شیوع سالک نسبت به گذشته کمتر شده ولی متاسفانه این بیماری از بین نرفته و همچنان یک مشکل مهم در مناطق مهم کشور مامحسوب می شود .۱۸ استان کشور به سالک آلوده است ودر نواحی مختلف از استان های شمالی ، خراسان ، فارس و اصفهان شیوع بالاتر است

میزان شیوع سالک پوستی در اصفهان

در استان اصفهان سالک در نواحی شمالی ( برخوار و میمه) و شمال شرقی( اردستان،کاشان ، نطنز ، آران و بیدگل) شایع است
گرچه سالک ممکن است پوستی یا احشایی باشد ولی نوع پوستی در کشور ما بیشتر دیده می شود و بحث ما امروز درباره این نوع از بیماری است

مراحل بیماری سالک

در اولین مرحله از بیماری سالک پوستی متعاقب گزش پشه خاکی یک ضایعه جوش مانند در محل ایجاد میشود که حاوی مقادیر زیادی انگل لشمانیا می باشد . این جوش ها کاملا تومور مانند و دارای جرم هستند و اطرافشان قرمز است . طی چند هفته در محل جوش زخم تشکیل میشود
معمولا چون گزش منفرد نیست زخمهای متعدد نزدیک به هم در محلهای روباز بدن دیده میشوند

انواع سالک پوستی

سالک پوستی دو نوع اصلی خشک و مرطوب دارد .در نوع خشک زخم مرطوب ایجاد نمیشود و دوره بهبود آن یک سال طول میکشد ولی در نوع مرطوب زخم از اطراف پیشروی کرده و حالت دهانه آتشفشان پیدا میکند و طول دوره بهبود آن ۶تا۹ماه می باشد
در اصفهان نوع مرطوب شایع تر است
میزبان واسطه در نوع مرطوب جوندگان و در نوع خشک سگ و گاهی شغال و روباه است
بیماری از طریق گزش زخم آلوده از حیوان یا انسان آلوده به سالک به پشه خاکی منتقل و سپس با گزش فرد سالم موقع خونخواری پشه خاکی به فرد سالم منتقل می شود

گاهی در اطراف زخم غدد لنفاوی برجسته میشوند
اگرچه زخم سالک خودبخود بهبود می یابد ولی اسکار بدشکلی به جا می ماند .درمان زودرس سالک جهت کوچک کردن اسکار حاصله و همچنین کوتاه کردن دوره بیماری و کاهش انتقال و انتشار آن موثراست

درمان بیماری سالک پوستی

درمان های متعددی نظیر استفاده از ترکیبات آنتی موان پنج ظرفیتی، ازیترومایسین،پارامومایسین کتوکونازول ، فلوکونازول، کرایوتراپی
هیپر ترمی موضعی و.....برای درمان سالک معرفی شده که بسته به محل و تعداد ضایعات درمان مناسب توسط متخصص پوست انتخاب میشود

جهت جلوگیری از انتشار و شیوع سالک کنترل ناقل یعنی پشه خاکی با از بین بردن آن ، استفاده از توری و پشه بند و کنترل میزبان واسطه مثلا با کنترل جمعیت موشها و سگهای ولگرد ضروری است

اسکار سالک بسته به محل و شکل آن ممکن است توسط لیزر ، ساب سیژن، تزریق فیلر ، جراحی و...درمان شود
اگر چه ممکن است آثار به جا مانده از سالک بطور کامل از بین نرود ولی با انواع درمانهای معرفی شده تا حد قابل توجهی محو میشود