طب سوزنی چه بیماری هایی را درمان می کند؟

دکتر سلمان فلاح [ متخصص طب فیزیکی و توانبخشی ]آدرس وب سایت : www.drsalmanfallah.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان حکیم نظامی ، خیابان شریعتی غربی ، نبش کوچه 16 ، جنب مسجد امام حسن عسکری ، طبقه اول تلفن مطب : 91011414 - 031

طب سوزنی نوعی درمان است که شامل وارد کردن سوزن‌های بسیار نازک از طریق پوست فرد در نقاط خاصی از بدن، به اعماق مختلف است.تحقیقات نشان می‌دهد که طب سوزنی می‌تواند به تسکین درد کمک کرده و برای طیف گسترده‌ای از مشکلات دیگر استفاده می‌شود.

نحوه عملکرد علمی طب سوزنی همچنان نامشخص است. برخی از افراد ادعا می‌کنند که با متعادل کردن انرژی حیاتی کار می‌کند، در حالی که برخی دیگر معتقدند که اثر عصبی دارد.

طب سوزنی چیست؟

یک متخصص طب سوزنی با هدف متعادل کردن انرژی فرد، سوزن‌هایی را وارد بدن او می‌کند. ادعا می‌شود که این روش درمان می‌تواند به افزایش تندرستی کمک کرده و ممکن است برخی از بیماری‌ها را درمان کند. شرایطی که برای آن از طب سوزنی استفاده می‌شود شامل انواع مختلف درد، مانند سردرد، مشکلات فشار خون، و سیاه سرفه است.

چگونگی عملکرد طب سوزنی

طب سنتی چینی توضیح می‌دهد که سلامتی نتیجه تعادل هماهنگ افراط‌های مکمل «یین» و «یانگ» نیروی حیاتی است که به «چی» معروف است. گفته می‌شود که بیماری نتیجه عدم تعادل نیروها است.

همچنین گفته می‌شود که چی از طریق نصف النهارها یا مسیرهایی در بدن انسان جریان دارد. این جریان‌های انرژی از طریق 350 نقطه طب سوزنی در بدن قابل دسترسی هستند که قرار دادن سوزن در این نقاط، جریان انرژی را به تعادل مناسب باز می‌گرداند.هیچ مدرک علمی مبنی بر وجود نقاط طب سوزنی وجود ندارد و اثبات وجود یا عدم وجود آن‌ها دشوار است اما مطالعات متعدد نشان می‌دهد که طب سوزنی برای برخی شرایط کارآمد است.

برخی از متخصصان از علوم اعصاب برای توضیح طب سوزنی استفاده کرده‌اند. نقاط طب سوزنی به عنوان مکان‌هایی در نظر گرفته می‌شوند که اعصاب، ماهیچه‌ها و بافت همبند را می‌توان تحریک کرد. این تحریک جریان خون را افزایش می‌دهد و در عین حال فعالیت مسکن‌های طبیعی بدن را تحریک می‌کند.به دلیل ماهیت تهاجمی طب سوزنی، انجام تحقیقات با استفاده از کنترل‌های علمی مناسب دشوار است. در یک مطالعه بالینی، یک گروه کنترل باید تحت درمان ساختگی یا دارونما قرار گیرد تا نتایج با نتایج طب سوزنی واقعی مقایسه شود.

کاربرد طب سوزنی

تحقیقات انجام شده در آلمان نشان داده است که طب سوزنی ممکن است به تسکین سردردهای تنشی و میگرن کمک کند. همچنین می‌تواند در موارد زیر کمک کند:

• درد کمر
• گردن درد
• آرتروز مفاصل
• زانو درد
• سردرد و میگرن
• طب سوزنی در درمان پارکینسون

در سال 2003، سازمان بهداشت جهانی (WHO) تعدادی از شرایط را فهرست کرد که طب سوزنی در آن‌ها موثر بوده است و شامل:

• فشار خون بالا و پایین
• تهوع و استفراغ ناشی از شیمی درمانی
• برخی از شرایط معده، از جمله زخم معده
• دوره‌های قاعدگی دردناک
• اسهال خونی
• رینیت آلرژیک
• درد صورت
• روماتیسم مفصلی
• رگ به رگ شدن
• آرنج تنیس بازان
• سیاتیک
• درد دندان
• کاهش خطر سکته مغزی
• القای زایمان

سایر شرایطی که WHO می‌گوید که طب سوزنی ممکن است کمک‌کننده باشد اما شواهد بیشتری مورد نیاز است عبارتند از:

• فیبرومیالژیا
• نورالژی
• نقاهت بعد از عمل
• وابستگی به مواد مخدر، تنباکو و الکل
• درد ستون فقرات
• گرفتگی گردن
• زوال عقلی عروقی
• سیاه سرفه
• سندرم تورت

سازمان بهداشت جهانی همچنین پیشنهاد می‌کند که طب سوزنی ممکن است به درمان تعدادی از عفونت‌ها، از جمله برخی عفونت‌های دستگاه ادراری و تب هموراژیک اپیدمی کمک کند.

فواید طب سوزنی

طب سوزنی می‌تواند در موارد زیر مفید باشد:

• اگر به درستی اجرا شود، ایمن است
• عوارض جانبی بسیار کمی وجود دارد
• می‌توان آن را به طور موثر با درمان‌های دیگر ترکیب کرد
• می‌تواند برخی از انواع درد را کنترل کند
• ممکن است به بیمارانی که داروهای ضد درد برایشان مناسب نیست، کمک کند

محققان به مردم توصیه می‌کنند که به جای مراجعه به پزشک از طب سوزنی استفاده نکنند.

خطرات طب سوزنی

همه روش‌های درمانی خطرات و فوایدی نیز دارند. خطرات احتمالی طب سوزنی عبارتند از:

• اگر بیمار دچار اختلال خونریزی باشد یا داروهای رقیق‌کننده خون مصرف کند خطرناک است.
• ممکن است خونریزی، کبودی و درد در محل‌های ورود سوزن ایجاد شود.
• سوزن‌های استریل نشده ممکن است بیمار را آلوده کند.
• در موارد نادر، سوزن ممکن است بشکند و به اندام داخلی آسیب برساند.
• هنگامی که عمیقاً در قفسه سینه یا قسمت فوقانی کمر قرار می‌گیرد، خطر فروپاشی ریه وجود دارد اما این بسیار نادر است.

سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) سوزن‌های طب سوزنی را به عنوان ابزار پزشکی معرفی می‌کند. ساخت و برچسب زدن آن‌ها باید طبق استانداردهای خاصی انجام شود. سوزن‌ها باید استریل، غیرسمی باشند و فقط برای یک بار استفاده توسط پزشک مجاز، برچسب‌گذاری شده باشند. مانند هر درمان مکمل، استفاده از آن در کنار درمان‌های مرسوم در موارد بیماری مزمن یا شدید توصیه می‌شود.

درمان درد و مشکلات ارتوپدی با طب سوزنی

طب سوزنی برای درمان چندین نوع درد استفاده می‌شود. طبق تحقیقات در درمان موارد زیر موثر است.

کمردرد و درد گردن

طب سوزنی با تحریک اعصاب مختلف می‌‌تواند باعث افزایش ترشح اندروفین- انکفالین و بتا اندروفین‌هایی شود که باعث تسکین درد خواهد شد. طب سوزنی با تاثیر در کاهش انقباض عضلات و بهبود حرکت مفاصل باعث کاهش تورم و کبودی می‌شود. این تاثیر به دلیل افزایش جریان خون در بدن بوده که باعث تسکین کمر درد و درد گردن می‌شود.

زانو درد

درد ناشی از آرتروز در زانو یکی از دلایل اصلی ناتوانی در بین بزرگسالان است. یک بررسی در سال 2010 نشان داد که طب سوزنی یک درمان موثر برای زانو درد و علائم فیزیکی آرتروز است.

گرفتگی عصب سیاتیک

در درمان گرفتگی عصب سیاتیک با طب سوزنی، گردش انرژی و خون در اندام‌های حساس و مرتبط با عصب سیاتیک بهبود می‌یابد. درنتیجه این عمل، التهابات مربوط به گرفتگی عصب سیاتیک از بین رفته و وضعیت بیمار رو به بهبودی خواهد رفت.

بیماری‌های رماتولوژیک

طب سوزنی به خوبی می‌تواند درد را در بیمار کنترل کرده و موجب کاهش محدودیت حرکتی مفاصل شود. یکی از عوامل موثر در میزان تاثیر طب سوزنی، زمانی است که فرد به پزشک مراجعه می‌کند.

بیماری‌های فیبرومیالژی

روش درمانی دارویی قطعی برای این بیماری وجود ندارد اما محققان طب سوزنی با مطالعات بسیار به این موضوع دست یافتند که طب سوزنی می‌تواند یک عامل موثر در درمان فیبرومیالژی باشد. در واقع در روش درمان فیبرومیالژی با طب سوزنی عوامل به وجود آورنده این بیماری از بین می‌روند.