چه عواملی موجب درد پایین کمر می شود؟

دکتر بنفشه ولیان [ فوق تخصص درد ]آدرس وب سایت : www.drvaliyan.ir
آدرس مطب : تهران ، خیابان مطهری ، خیابان فجر ، کوچه مدائن ، پلاک 20 ، ساختمان پزشکان ماهان ، طبقه 5 تلفن مطب : 22896224 - 021

درد پایین کمر ممکن است مربوط به استخوان ها (مهره های کمر)، دیسک های بین مهره ها، رباط اطراف ستون فقرات و دیسک ها، عصب ها و طناب نخاعی، عضلات کمر، اندام های داخلی لگن و یا پوست نواحی پایین کمر باشد.
کمردرد یک درد بسیار شایع و گسترده در سرتاسر دنیا است. اگر چه کمردرد در هر سنی ممکن است ایجاد شود اما در بزرگسالان بالای ۳۵ سال بیشتر شایع است.

دلایل، علائم و نشانه های کمردرد

شایع ترین دلایل کمردرد عبارتند از :

• کشیدگی عضلات
• فشار زیاد بر کمر
• کشیدگی رباط ها
• گرفتگی عضله
• بد بودن تشک یا محل خواب (در صورتی که ستون فقرات بر روی تشک صاف نباشد احتمال کمردرد وجود دارد)

مهم ترین عوامل کمردرد که نیازمند مراجعه به پزشک هستند:

پارگی دیسک هر مهره در ستون فقرات توسط دو دیسک بالا و پایین حمایت می شود. در صورتی که دیسک پاره شود، فشار زیادی بر عصب ها وارد شده و کمردرد اتفاق می افتد. بیرون زدن دیسک (فتق دیسک) به همان شکلی که پارگی دیسک عمل می کند، باعث افزایش فشار بر عصب ها و درد می شود.
سیاتیک درد تیز کشنده که از پایین کمر یا باسن به پا می زند. ممکن است درد سیاتیک در اثر بیرون زدن دیسک اتفاق افتاده باشد که فشار زیادی بر عصب سیاتیک وارد می کند.
آرتروز بیماران آرتروز در مفاصل ران و کمر دچار مشکل می شوند. در برخی موارد تنگی کانال نخاع ممکن است وجود داشته باشد. در تنگی کانال نخاع فضای پیرامون طناب نخاعی باریک و تنگ است.
انحنای غیر طبیعی در ستون فقرات در صورتی که انحنای ستون فقرات غیر معمول باشد احتمال بروز کمردرد وجود دارد. از جمله موارد آن می توان به اسکولیوز یا کج پشتی (scoliosis) اشاره کرد که در آن ستون فقرات به یک طرف انحنا دارد و کیفوزکه آن را به قوز یا گوژپشتی می شناسیم.
پوکی استخوان استخوان ها از جمله استخوان مهره های کمر در پوکی استخوان شکننده و متخلخل می شوند و در نتیجه احتمال شکستگی های فشاری در آن ها افزایش می یابد.

برخی عوامل کمردرد که نیازمند درمان فوری و اورژانسی هستند:

• سندرم دم اسب در صورتی که احساس درد مبهم در پایین کمر و بالای باسن دارید و همچنین حس در نواحی باسن، اندام تناسلی و ران را از دست داده اید ممکن است دچار سندرم دم اسب (Cauda equina ) باشید. گاهی اوقات عملکرد مثانه و روده نیز دچار اختلال شده و بیمار در دفع ادرار و مدفوع کنترل خود را از دست می دهد.
• سرطان ستون فقرات شروع ناگهانی کمردرد در افراد مسنتر به خصوص در صورتی که بدون زمین خوردن یا جراحت دیگری شروع شده باشد، ممکن است ناشی از سرطان باشد.
• عفونت ستون فقرات در صورتی که بیمار دچار تب شده و در کمر ناحیه دردناک و گرم احساس شود احتمال عفونت وجود دارد.

عوامل زمینه ساز کمردرد

• مشاغلی که از نظر هیجانی و روانی پر تنش هستند
• نشستن به مدت طولانی یا سبک زندگی کم تحرک
• سن (افراد میانسال و سالمند خیلی بیشتر از نوجوانان و کودکان دچار کمردرد می شوند)
• اضطراب و افسردگی
• اضافه وزن و چاقی
• سیگار کشیدن
• ورزش های فیزیکی شدید در صورتی که به درستی انجام نشوند برای مثال بلند کردن وزنه بدون مربی
• کارهای فیزیکی سخت
• بیمارانی که چند ماه استروئید مصرف کرده اند

درد پایین کمر سمت راست

درد هایی که در پایین کمر سمت راست دیده می شوند ، معمولاً به علت پارگی دیسک در سمت راست می باشد و در تنگی های کانال نخاعی نیز با اینکه تنگی کانال نخاعی نیز معمولاً سوراخ های بین مهره ای در دو طرف تنگ می شود اما علائم ممکن است در طرف راست درد کمر و سیاتیک ام علائم ممکن است در طرف راست دیده شود.

پیشگیری از کمردرد

همان طور که می دانید پیشگیری بهتر از درمان است، روش های بسیاری هستند که می توانند موجب شوند تا به این بیماری مبتلا نشویم، که عبارت است از:

• ورزش کردن
• نشست و برخاستن های نادرست
• خودداری از استفاده کفش های نامناسب
• بلند کردن اجسام به طور صحیح
• رعایت رژیم غذایی مناسب
• اجتناب از سیگار کشیدن

• انواع کمردرد

کمردرد گذرا

هر زمان کمر با دردهای شدید و ناگهانی همراه باشد، به این نوع از درد کمر، گذرا می گویند که ناشی از حرکات و کشیدگی های نامناسب ایجاد می شود.

کمردرد حاد

دردهای کمر حاد ناشی از قرار گرفتن کمر در وضعیت های نامناسب، ضربه و خم شدن های طولانی می باشد. به طور معمول این نوع از دردهای کمر از یک ماه کم تر خواهد بود.

کمردرد مزمن

این نوع از دردهای کمر بیش از یک ماه به طول خواهد انجامید و نسبت به درمان مقاوم می باشد.

شایع ترین بیماری های کمر

همان طور که می دانید از میان بیماری های کمر چند مورد آن ها شیوع بیشتری داشته و اکثریت افراد به آن مبتلا شده اند و آن را تجربه کرده اند که عبارت است از: دیسک کمر ، سیاتیک ، ضربه شدید می باشد.

در نهایت کمردرد می تواند از یک مورد بسیار ابتدایی و ساده تا پیچیده برای بیمار باشد. به همین خاطر کمردردهای خود را ساده نگیرید و در صورت ابتلا به این بیماری به کلینیک های درد مراجعه نمایید تا اقدامات لازم تشخیصی و درمانی صورت گیرد و بر حسب اینکه کدام ارگان درگیر است و نوع کمردرد چیست درمان های غیرتهاجمی و نیمه تهاجمی انجام می شود.
در صورتی که شدت بیماری بیشتر شود حتما بایستی به جراح معرفی شود تا عمل های جراحی برای او انجام شود. به هر حال در صورتی که کمر درد دارید با توجه به اینکه کلینیک های درد راه اندازی شده اند، به راحتی می توان نوع کمردرد را تشخیص داد که درد از چه نوعی است و چه نوع درمانی را نیاز خواهد داشت. به این معنا که تشخیص داده شود که فرد نیاز به درمان های غیر تهاجمی دارد یا اینکه نیاز به درمان های نیمه تهاجمی خواهد داشت.
درمان کمر درد در کلینیک های درد به صورتی است که فردا نیازمند متحمل هزینه های بالا نخواهد بود و همچنین نیازی به بستری و بیهوشی نیست در عین حال سلامتی که مهم ترین فاکتور هست حفظ می شود.
در نهایت ممکن است درمان با کمک جراحی صورت گیرد که این روش درمان در کلینیک های درد امکان پذیر نخواهد بود، که در چنین شرایطی فرد می بایست به جراح مراجعه نمایید.