آیا کوچک بودن بیضه باعث ناباروری میشود؟

دکتر امیر بهنام فر [ فلوشیپ جراحی سرطان های دستگاه ادراری و تناسلی ]آدرس وب سایت : www.doctorbehnamfar.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان شیخ مفید ، بین چهارراه دهش و رکن الملک تلفن مطب : 36631677 - 031

بیضه ها از جمله غده های مهم بدن مردان است که وظیفه ی تولید و ذخیره اسپرم و همچنین ترشح هورمون هایی نظیر تستوسترون را بر عهده دارد. این بخش از اندام مردان که خارج از بدن و درون کیسه ای به نام کیسه بیضه در پشت آلت تناسلی قرارگرفته است. اگرچه اندازه بیضه ها تأثیر خاصی روی سلامتی عمومی فرد نمی گذارد؛ اما ابعاد آنها در تعیین قدرت باروری مردان بسیار مهم است. درصورتی که علت کوچک شدن بیضه افزایش سن یا عوامل طبیعی دیگر باشد؛ این اتفاق به صورت آهسته و آرام آرام رخ می دهد و مشکلی هم برای سلامتی فرد به وجود نمی آورد. یکی از عوارض و پیامدهای کوچک شدن بیضه مردان ، ایجاد مشکلات ناباروری در آنها است که به وضعیت اسپرم ها مربوط می شود. از طرفی طبق مطالعات و تحقیقات، تعداد اسپرم ها رابطه مستقیمی با اندازه بیضه ها دارد. به عبارتی مردان دارای بیضه های کوچک تر، اسپرم کمتری نسبت به دیگر افراد تولید می کنند؛ بنابراین همین موضوع روی کاهش قدرت و کیفیت باروری آنها اثر می گذارد. به همین دلیل توصیه می شود که والدین از بدو تولد نوزادان پسر خود، آنها را برای معاینات کلی به همراه ارزیابی شکل و اندازه و محل قرارگیری بیضه ها، نزد پزشک ببرند. همچنین پیش از تولد نوزاد، با سونوگرافی می توان تغییرات اندازه بیضه و کوچک یا بزرگ بودن آن را مشخص کرد؛ بنابراین در صورت مشاهده هرگونه مشکل و خطر بروز ناباروری در آینده، پزشک بلافاصله اقدام به درمان نوزاد می کند.

علت کوچک شدن بیضه

• تغییرات هورمونی ناشی از دوره های استروئید
• بالا رفتن سن
• سرطان بیضه
• ارکیت (التهاب بیضه)
• بیماری
• عدم تعادل هورمونی
• پیچ خوردگی بیضه
• واریکوسل

علائم کوچک شدن بیضه

اغلب بارزترین علامت، کوچک شدن قابل توجه یک یا هر دو بیضه است. با این حال، بسته به سن فرد و بیماری زمینه ای، فرد ممکن است متوجه علائم دیگری نیز بشود. افرادی که هنوز به سن بلوغ نرسیده باشد، ممکن است متوجه این موارد شوند:

• اندازه آلت بزرگتر
• فقدان موی صورت یا ناحیه تناسلی
• نرم بودن بیضه ها
• میل جنسی کم
• کاهش توده عضلانی
• ناباروری
• کاهش موهای صورت

اندازه طبیعی بیضه

معمولاً اندازه های نرمال بیضه ها شامل طول متوسط 6/4سانتی متردر محدوده 6/3 الی 5/5، عرض متوسط 6/2سانتی متر در محدوده 1/2 الی 2/3 و حجم متوسط 6/18سانتی متر مکعب می باشد؛ بنابراین لازم است که مردان نسبت به تغییر سایز بیضه ها حساس باشند و سریعاً به پزشک مراجعه کنند.

تشخیص علل کوچک شدن بیضه

فرد بعد از بروز نشانه های کوچک شدن بیضه ها مانند درد، تورم به پزشک مراجعه می کند. اولین اقدام پزشکان برای تشخیص علت کوچک شدن بیضه ها گرفتن شرح حال از بیمار است. شرح حال بیمار که به پزشک برای تشخیص کمک می کند شامل موارد زیر است.

• مدت زمان بروز علائم کوچک شدن بیضه ها
• بیماری هایی که فرد به آن مبتلا است.
• سن بیمار
• سبک زندگی فرد مثل عادت های غذایی او
• داروهایی که فرد مصرف می کند.
• تاریخچه ی جنسی بیمار و بیماری های جنسی که احتمالاً قبلا به آن مبتلا بوده است.
• بعد از این مرحله معاینه ی فیزیکی باید انجام شود و میزان سفتی یا اندازه ی بیضه ها و شکل آن مورد بررسی پزشک قرار بگیرد.
• و در نهایت برای تشخیص دقیق تر مشکل باید آزمایش های زیر انجام شود.
• آزمایش تعیین میزان سطح تستوسترون
• سونوگرافی از بیضه ها
• آزمایش کامل خون

درمان کوچک شدن بیضه

1. درمان کوچک شدن بیضه ها بستگی به علت ایجاد آن و پیشرفت عارضه دارد.
2. درمان کوچک شدن بیضه ها با دارو
3. در مواردی که علت کوچک شدن بیضه ها عفونت باشد درمان با آنتی بیوتیک عفونت را از بین می برد و روند کوچک شدن بیضه را متوقف می کند.
4. درمان کوچک شدن بیضه ها با جراحی
5. درمان واریکوسل با جراحی یک اقدام برای درمان کوچک شدن بیضه ها است. در این روش پزشکان رگ یا رگ های کوچک شده را ترمیم می کنند و با این روش خون رسانی به بیضه افزایش می یابد و تولید اسپرم بیشتر می شود. در این حالت کوچک شدن بیضه ها نیز رفع می شود. البته در مواردی جراحی واریکوسل خود سبب کوچک شدن بیضه ها می شود.
6. اگر کوچک شدن بیضه به علت پیچ خوردگی بیضه باشد جراحی اقدام مناسب درمانی برای معالجه ی فرد است. البته این جراحی اقدام اورژانسی برای رفع مشکل بیمار است.