درباره اختلال رابطه جنسی دیسپارونی چه می دانید؟

دکتر پیمان صالحی [ متخصص جراحی کلیه و مجاری ادراری و ناباروری ]آدرس وب سایت : www.drsalehi.ir
آدرس مطب : اصفهان ، اتوبان آقا بابایی ، بعد از روگذر حکیم شفائی ، بلوار سلامت، شهرک سلامت اصفهان ، طبقه دوم تلفن مطب : 35548081 - 031

دیسپارونی به معنای اختلال رابطه جنسی دردناک به صورت مزمن و مکرر است. دلایلی که می توانند باعث دیسپارونی و یک رابطه جنسی دردناک شوند شامل موارد زیر است :

• یک بیماری
• عفونت های جنسی
• یک مشکل جسمی
• یک مشکل روانی

به طور طبیعی رابطه جنسی نه تنها با هدف تولید مثل بلکه به علت حس علاقه طرفین به یکدیگر و ارضای نیاز بدنی به رابطه جنسی انجام می گیرد و به هیچ عنوان نباید برای آن ها ایجاد درد و ناراحتی کند. اگر شما در حین یا بعد از رابطه جنسی دچار دیسپارونی و حس درد و ناراحتی می شوید بدن شما قصد دارد به شما اعلام کند که مشکلی وجود دارد. پس این حس درد را نادیده نگیرید. حس درد در رابطه جنسی می تواند هم مردان و هم زنان را درگیر کند.

علت درد هنگام نزدیکی

دیسپارونی یا درد هنگام نزدیکی علت های مختلفی دارد ، شایع ترین علت آن اختلال هورمونی است که باعث می شود که سطح استروژن بدن پایین آمده و باعث کاهش لوبریکیشن واژن شده و این عامل ایجاد درد ، سوزش و یا ایجاد زخم داخل واژن شود. علت های دیگری نیز وجود دارد برای مثال برخی از دارو ها باعث ایجاد اختلال در فانگشن جنسی شده و باعث کاهش لوبریکیشن می گردد. مانند دسته SSRI ها ( دارو هایی مانند فلوکسیتین ).

واژینیسموس نیز اختلالی است که باعث دیسپارونی می شود. عوامل ایجاد سایکولوژی مانند : افسردگی ، اضطراب نیز می تواند این اختلال را ایجاد نماید. در کل اگر زمینه بیماری عصبی وجود نداشته باشد ، خود استرس، و اضطراب خیلی شدید نیز باعث اسپاسم عضلات کف لگن می گردد و در نهایت باعث دیسپارونی می شود.

عوامل خطر و یا عواملی که احتمال دارد این خطر را زیاد تر نماید ، سن می باشد. سن نقش مهمی در ایجاد درد هنگام نزدیکی دارد در سنین بالا و در زمان منوپوس و یا بعد از آن ، این بیماری بیشتر مشاهده می شود.

اینکه فرد بیمار چه تاریخچه ای داشته باشد و در آن اختلال جنسی وجود داشته باشد. یا در گذشته بیماری زمینه ای داشته است یا نه و یا داروی خاصی استفاده می کند.

علائم دیسپارونی یا درد هنگام نزدیکی

این بیماری همان طور که ذکر شد همان درد هنگام نزدیکی است و علائم شایع آن درد است اما صرفا تنها با درد خود را نشان نمی دهد و ممکن است تنها با سوزش همراه با درد و یا احساس ناراحتی که حتی قبل از فعالیت جنسی شروع شود و تا بعد از آن ادامه پیدا کند خود را نشان دهد. این احساس ناراحتی ممکن است در حد چند ثانیه باشد و یا تا چند ساعت بعد از ارتباط طول بکشد .

دیسپارونی در زنان :

علائم دیسپارونی در زنان می تواند شامل درد مداوم در هنگام رابطه جنسی در داخل واژن یا در کل لگن و ناحیه تناسلی، درد غیر قابل تحمل پس از اتمام رابطه جنسی، درد فقط در هنگام دخول و یا سوزش شدید در هنگام انجام رابطه جنسی باشد.
درد در واژن می تواند ناشی از:

1. عفونت : برفک یا یک عفونت مقاربتی مانند کلامیدیا ، سوزاک یا تبخال دستگاه تناسلی
2. یائسگی : تغییر سطح هورمون می تواند واژن را خشک کند و باعث حس سوزش شود.
3. عدم تحریک جنسی در سنین مختلف
4. واژینیسموس: شرایطی است که ماهیچه ها در داخل یا اطراف واژن محکم بسته می شوند و باعث می شوند دخول دردناک یا غیر ممکن باشد.
5. تحریک دستگاه تناسلی یا حساسیت ناشی از محصولات شیمیایی و انواع کاندوم ها

درد در ناحیه لگن و دستگاه تناسلی می تواند ناشی از:

• بیماری التهابی لگن
• آندومتریوز
• فیبروم هایی که در نزدیکی واژن یا دهانه رحم رشد می کنند.
• سندرم روده تحریک پذیر
• یبوست

دیسپارونی در مردان :

دیسپارون یا رابطه جنسی دردناک فقط مختص به زنان نیست و می تواند در مردان هم اتفاق بیفتد. احساس درد در ناحیه آلت تناسلی در هنگام یا پس از رابطه جنسی می تواند ناشی از عوامل زیر باشد :

• عفونت هایی مانند برفک ، که می تواند باعث احساس درد و خارش شود و برخی دیگر از عفونت ها مانند تبخال تناسلی.
• التهاب غده پروستات ( پروستاتیت )
• درد و تورم بیضه گاهی اوقات با برانگیختگی جنسی ایجاد می شود اما باعث انزال نمی شود. همچنین می تواند نشانه عفونتی مانند کلامیدیا باشد.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد ؟

از آنجایی که دیسپارونی می تواند در اثر طیف بسیار گسترده ای از عوامل داخلی یا خارجی ایجاد شود در صورت مشاهده هرگونه درد مزمن و مکرر مربوط به رابطه جنسی به هیچ عنوان آن را نادیده نگیرید و برای تشخیص علت به پزشک مراجعه کنید. ممکن دیسپارونی ناشی از یک عامل سرطانی در مردان و زنان باشد که مراجعه به پزشک به تشخیص به موقع سرطان نیز کمک می کند.

درمان دیسپارونی

بر اساس نوع علت ایجاد دیسپارونی و تشخیص آن روش های زیر برای درمان و از بین بردن درد در هنگام رابطه جنسی توصیه می گردد.

• اگر شما درد یا ترشحات غیر معمول به علت انواع عفونت ها دارید بر اساس عامل ایجاد کننده عفونت که می تواند ویروس، قارچ یا باکتری باشد از انواع کرم های واژینال یا آنتی بیوتیک استفاده می گردد.
• اگر دیسپارونی و درد به علت خشکی واژن اتفاق می افتد به شما توصیه می شود که از انواع روان کننده ها استفاده نمایید. البته باید توجه داشته باشید که در صورت استفاده از کاندوم روان کننده باید برپایه آب باشد زیرا روان کننده ها بر پایه روغن باعث پاره شدن کاندوم خواهند شد.
• اگر حساسیت یا سوزش در دستگاه تناسلی و واژن خود دارید، به شما توصیه می شود که استفاده از محصولاتی که می توانند باعث بروز آن شوند را متوقف کنید. مانند محصولات معطر و صابون های شیمیایی.
• اگر یک دلیل عاطفی یا اضطراب وجود دارد که باعث ایجاد درد و دیسپارونی می شود ، یک مشاور یا روان درمانی می تواند به رفع مشکلات شما کمک کند.

راه های پیشگیری از درد هنگام مقاربت

• عواملی که ثابت شده بسیار می تواند در این زمینه موثر باشد ، تغییر در سبک زندگی است. به خصوص تغذیه که بسیار اهمیت دارد . در موضوع کاهش سطح استروژن تغذیه پر رنگ می شود. استفاده از غذا های تازه ، میوه و سبزی در وعده های روزانه و غذا هایی که حاوی فیتواستروژن هستند مانند سویا و دانه های غلات که دارای استروژن هستند و می توانند در پیشگیری از این اختلالات بسیار موثر باشند .
• ورزش گزینه مهم دیگری است که در پیشگیری این مشکل موثر است . انجام ورزش روزانه به خصوص ورزش هایی مانند یوگا برای برطرف شدن اسپاسم عضلات قبل از رابطه جنسی تاثیر زیادی دارد.
• دوری کردن از سیگار و الکل که باعث کاهش سطح استروژن بدن می شود .
• رعایت بهداشت فردی در ناحیه تناسلی اهمیت زیادی دارد. زیرا بسیاری از عفونت های دستگاه تناسلی و حتی دستگاه ادراری ، خود می تواند باعث درد در حین رابطه جنسی باشد.
• بعد از هر رابطه جنسی ، دفع ادرار داشته باشد و شستن ناحیه تناسلی حتما از جلو به عقب باشد تا میکروب های ناحیه مقعد و مدفوع به ناحیه تناسلی و مجاری ادراری انتقال پیدا نکند.
• بعد از هر بار ورزش کردن و یا تعریق زیاد باید لباس زیر عوض شود و این بهداشت فردی در سلامت ناحیه تناسلی بسیار اهمیت دارد و می تواند کمک کننده باشد .