بیماری گال چیست و چگونه گسترش می یابد؟

دکتر محسن سلیمانی [ پوست و مو ]آدرس وب سایت : www.drsoleimani.com
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان شریعتی ، بعد از اورژانس بیمارستان شریعتی ، طبقه دوم بانک آینده ،کلینیک پوست ومو بهین تلفن مطب : 36290689 - 031

گال یک بیماری پوستی است که توسط کنه گال به نام Sarcoptes scabiei ایجاد می شود که یک گونه کنه میکروسکوپی هشت پا است. زمانی که حشره ی ماده ی بالغ به پوست انسان راه پیدا می کنند، تونل های بسیار ریزی در زیر پوست دست و عمدتاً در نواحی دست و مچ دست، ایجاد می کند. حشره ی ماده در این تونل ها، تخم ریزی می کند و سپس خودش می میرد. به زودی این تخم ها به حشرات جدیدی تبدیل می شوند و ظرف مدت زمان کوتاهی، این حشرات نیز آماده ی تولید مثل خواهند بود. کمتر از دو هفته طول می کشد که یک لارو بیرون آمده از تخم به حشره ی بالغ تبدیل شود و این حشره تا 6 هفته طول عمر دارد. زمانی که لارو ها از تخم بیرون می آیند، به سطح پوست می روند و در سطح پوست پراکنده شده و به نواحی دیگری از بدن می روند و یا ممکن است به بدن شخص دیگری که تماس فیزیکی نزدیک با بیمار دارد، منتقل شوند. ممکن است چند هفته از زمان حمله ی حشره به بیمار بگذرد تا اولین نشانه های خارش پوستی بروز کنند. زمانی که خارش پوستی شروع شود، بسیار شدید می شود تا جایی که شخص شبانه روز پوست خود را می خاراند و ممکن است از پوست، خون بیاید.گال یک بیماری مسری است و می تواند به راحتی از طریق تماس فیزیکی نزدیک، استفاده از لباس مشترک یا استفاده از رختخواب مشترک منتقل شود. اگرچه خارش آن می تواند آزاردهنده باشد؛ اما معمولاً به خوبی درمان می شود و می توان با استفاده از تکنیک هایی، کنه ها را از بین برد. درمان اغلب شامل داروهایی است که کنه ها و تخم های آنها را از بین می برند. از آنجایی که جرب بسیار مسری است، پزشکان معمولاً درمان را برای افرادی که به طور مکرر با فرد مبتلا به گال در تماس هستند توصیه می کنند.

عامل بیماری گال

حشره ی ای که موجب بیماری گال می شود، انگل ریزی است که اندازه آن از سر سوزن نیز کوچک تر است. این حشرات معمولاً از طریق تماس مستقیم با پوست بدن شخص بیمار، به شخص سالم سرایت می کنند و در موارد نادری نیز حشره از تماس با لباس یا جای خواب شخص بیمار سرایت می کند. حیوانات ناقل این بیماری نیستند. افراد مبتلا به گال به طور متوسط در حدود 10 حشره ی بالغ گال روی سطح پوست خود دارند و برخی از افراد نیز تعداد بیشتری حشره ی بالغ روی پوست خود دارند. کثیف بودن موجب ابتلا به بیماری گال نمی شود. در موارد نادری ممکن است نوع خاصی از حشره ی گال به افرادی با سیستم ایمنی ضعیف مانند افراد مریض یا مسن حمله کند. در این موارد، تعداد حشرات بالغ روی سطح پوست بیمار بسیار زیاد است و بیماری به شدت مسری است.

علائم بیماری گال

پس از قرار گرفتن در معرض انگل این بیماری، ممکن است علائم گال تا 6 هفته پس از بروز بیماری به طول انجامد. این علائم معمولاً در افرادی که قبلاً نیز به این بیماری مبتلا شده اند، سریع تر بروز پیدا می کند. علائم گال شامل لکه های پوستی و خارش شدید است که شب ها شدت می یابد. به دلیل خارش شدید لکه های پوستی ، خاراندن مداوم آنها ممکن است منجر به ایجاد زخم و عفونت در آن ناحیه گردد. در این صورت تجویز آنتی بیوتیک ها مورد نیاز خواهد بود. علائم گال در کودکان با سن بالاتر و بزرگسالان، معمولاً در مچ دست ها، آرنج، زیر بغل، نوک پستان، آلت تناسلی، کمر، باسن و میان انگشتان پدیدار می شود. در نوزادان، افراد مسن یا دچار ضعف در سیستم ایمنی این نشانه ها ممکن است در سر، صورت، گردن، دست ها و کف پاها نیز دیده شود. راش های پوستی شامل گزش، ورم یا برجستگی کوچک، زیر پوست است. گاهی رد سوراخ های کنه نیز بر روی پوست قابل رؤیت است که به شکل خطوط بی رنگ کوچک دیده می شوند.

• عفونت در محل آلودگی
• عفونت استافیلوکوکی و استرپتوکوکی
• پوسته پوسته شدن پوست
• تورم، قرمزی، تب و خارش

مناطق ایجاد گال

کنه ها در چین ها و شکاف های باریک پوست شما زندگی می کنند. مکان های رایج کنه عبارتند از:

• بین انگشتان دست و پا
• در ران ها و ناحیه تناسلی
• در مچ دست و زانو
• ناحیه اطراف کمر
• زیر ناخن
• زیر حلقه ها، بند ساعت و دستبند
• ناحیه اطراف نوک سینه

عوامل خطر گال

1. افزایش سن
2. سوء تغذیه
3. بیماری های عصبی
4. نقص ایمنی

انواع بیماری گال

فقط یک نوع کنه وجود دارد که باعث آلودگی به گال می شود و به آن هیره خارشی گفته می شود. با این حال، این کنه ها می توانند چندین نوع آلودگی ایجاد کنند که در ادامه با این انواع آشنا می شوید.

1. گال معمولی: این نوع شایع ترین نوع بیماری گال است و باعث خارش دست، مچ دست و سایر نقاط مشترک می شود. با این حال، پوست سر یا صورت را آلوده نمی کند.
2. گال گره ای: این نوع گال ممکن است به صورت خارش دار، برآمدگی ها یا برجستگی هایی به خصوص در نواحی تناسلی، زیر بغل یا کشاله ران ایجاد شود. بیماری گال در ناحیه تناسلی می تواند باعث خارش شدید ناحیه تناسلی همراه با برجستگی های ریز و جوش مانند بر روی آلت تناسلی و بیضه ها شود.
3. گال نروژی: برخی از افراد مبتلا به گال ممکن است به نوع دیگری از گال هم مبتلا شوند که به آن گال نروژی یا گال پوسته دار گفته می شود. این نوع گال نسبت به انواع دیگر، شدیدتر و بسیار مسری است. افرادی که دارای گال نروژی هستند، بر روی بدنشان، پوسته ضخیمی از پوست ایجاد می شود که در این پوسته هزاران کنه و تخم کنه وجود دارد. در اغلب کسانی که به این نوع گال مبتلا می شوند، پوسته های گسترده، خاکستری و ضخیم مشاهده می شود که این پوسته ها در اثر لمس، تکه تکه می شوند.

گال پوسته دار معمولاً در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند مشاهده می شود، ازجمله، افراد مبتلا به HIV یا ایدز، افرادی که از استروئیدها یا داروهای خاص استفاده می کنند یا افرادی که تحت شیمی درمانی هستند. کنه های گال می توانند به راحتی بر سیستم ایمنی بدن غلبه کنند و با سرعت بیشتری تکثیر پیدا کنند. گال نروژی به همان روش گسترش گال معمولی، گسترش می یابد.

تشخیص گال

گال به صورت بالینی قابل تشخیص است یعنی بر اساس علائم و ظاهر عمومی بثورات پوست انجام میشود و اغلب پزشک می تواند یک یا چند تونل مایت را بر روی پوست برای تأیید تشخیص شناسایی کند.گاهی تمایز قائل شدن بین بثورات حاصل از گال و برخی از دیگر بیماریهای پوستی مشکل است، بنابراین اگر در مورد تشخیص شکی وجود داشته باشد، پزشک به آرامی خراشی بر روی پوست های خشک در منطقه آسیب دیده می دهد و سپس آن را زیر میکروسکوپ بررسی می کند و یا به آزمایشگاه فرستاده میشود تا وجود مایت بررسی شود.

عوارض گال

خاراندن بیش از حد می تواند پوست شما را بشکافد و باعث عفونتی مانند زرد زخم شود. ایمپتیگو یک عفونت در سطح پوست است که اغلب توسط باکتری استاف (استافیلوکوک) یا گاهی توسط باکتری استرپتوکوک ایجاد می شود. در موارد نادر، معمولاً در افرادی که دارای نقص ایمنی هستند، عفونت های باکتریایی می توانند باعث عوارض جدی مانند مواردزیر شوند:

• بیماری مزمن کلیه
• سپتی سمی (عفونت باکتریایی جریان خون)
• بیماری قلبی
• همچنین خارش مداوم ناشی از جرب ممکن است منجر به بی خوابی شود.

درمان بیماری گال

درمان بیماری گال عمدتاً تجویز دارو به منظور از بین بردن انگل این بیماری را شامل می شود. در این روش از پماد، کرم و لوسیون هایی که مستقیماً بر روی پوست مالیده می شوند و حتی داروهای خوراکی استفاده خواهد شد. پزشک معالج معمولاً استفاده از دارو را در شب ها، زمانی که انگل بیشتر فعال است توصیه می کند. از جمله داروهایی که ممکن است در درمان بیماری گال به کار روند عبارتند از:

• کرم پرمترین 5 درصد
• لوسیون 10 درصد بنزیل بنزوات
• کرم 10 درصد کروتامیتون
• لوسیون 10 درصد لیندان

علاوه بر این داروها، پزشک شما ممکن است داروهایی نیز برای کنترل علائم آزاردهنده گال تجویز کند. این داروها عبارتند از:

• آنتی هیستامین ها، مانند بنادریل (دیفن هیدرامین) یا لوسیون پراموکسین برای کمک به کنترل خارش.
• آنتی بیوتیک ها برای کشتن هر گونه عفونت که نتیجه خراشیده شدن پوست در اثر خارش های مداوم هستند.
• کرم های استروئیدی که برای از بین بردن سوزش و خارش تجویز می شوند.

-قرص آیورمکتین برای درمان گال می تواند مفید باشد؛ اما مسئله ای که توجه به آن بسیار مهم بوده این است که استفاده خوراکی از آیورمکتین برای درمان گال مورد تأیید سازمان غذا و دارو آمریکا (FDA) نیست، بنابراین توصیه می شود که حتماً از استفاده از این قرص به صورت خودسرانه پرهیز کنید. استفاده از قرص آیورمکتین برای درمان گال، تنها در شرایطی در دستور کار پزشک قرار می گیرد که همه راه های درمانی مورد تأیید FDA بر روی بیمار اثر نکرده و یا جواب دهی لازم را نداشته باشند.

مدت درمان بیماری گال

کنه های گال می توانند حداکثر تا دو ماه بر روی پوست شما زندگی کنند. با این حال، هنگامی که از بدن شما خارج می شوند، معمولاً طی سه تا چهار روز می میرند. بعد از درمان گال، می توانید انتظار داشته باشید که خارش و سوزش ناشی از بثورات تا چندین هفته پس از شروع درمان ادامه پیدا کند. به این دلیل که تخم ها و مواد زائد کنه هنوز در پوست شما هستند، حتی اگر کنه ها مرده باشند. همچنین تا زمانی که لایه جدیدی بر روی پوست شما شکل بگیرد ممکن است هنوز جوش و تحریک پوستی را تجربه کنید.

پیشگیری از گال

برای پیشگیری از ابتلای مجدد به گال و یا گسترش آن و اطمینان از این که تمامی حشرات گال به طور کامل از بین رفته اند، اقدامات زیر را انجام دهید:

تمامی لباس ها، حوله ها و ملحفه های خود را بشویید یا خشک شویی کنید. در هنگام شست وشو از آب داغ و صابون و یا گرمای بسیار زیاد (در خشک شویی) استفاده کنید. مواردی که نمی توانید شست وشو دهید را در یک پلاستیک کاملاً بسته شده قرار دهید و بگذارید که برای چند هفته بماند تا حشرات موجود در آن از بین بروند و بمیرند. در روزی که درمان شما شروع می شود، تمام خانه (از جمله فرش و موکت و مبل و تمامی اثاثیه خانه) را جارو بکشید و سپس کیسه ی جاروبرقی را به طور کامل بشویید و تمیز کنید.